ပဲတောင့်ရှည်တွင်ကျရောက်တတ်သော ရောဂါများ(၁)

၁။ ဖားဥမှိုရောဂါ

ရောဂါလက္ခဏာများ

ပဲပင်၏ မည်သည့်အရွယ်တွင်မဆို ရောဂါကျရောက်သည်။
ရောဂါစကျသည်နှင့် အရွက်များပေါ်တွင် အဖြူရောင် ပေါင်ဒါအမှုန့်များကို တွေ့ရသည်။
သေးငယ်သော အဖြူရောင် ပေါင်ဒါအကွက်ကလေးများ အရွက်များပေါ်တွင် ပထမဦးစွာ ပေါ်လာသည်။
ရောဂါကျရောက်နေသော အရွက်များသည် ခရမ်းရောင်သို့ပြောင်းသွားပြီး နောင်တွင် သေသွားသည်။
ရောဂါကျရောက်မှု ပြင်းထန်ပါက ပင်စည်များ၊ ရွက်နုများနှင့် အသီးများတွင် အဖြူရောင်ပေါင်ဒါမှုန့်ဖြင့် ဖုံးအုပ်ထားသည်။

ကာကွယ်နှိမ်နင်းခြင်း

ရောဂါစကျသည်နှင့် (၁၀) ရက်ခြားတစ်ခါ တမာစေ့ခွံစစ်ကျရည် ၅% သို့မဟုတ် တမာဆီ ၃% ကို (၂) ကြိမ်ပက်ဖျန်းပါ။
ယူကလစ်အရွက်စစ်ကျရည် ၁၀% ကို ရောဂါစကျသည့်အကြိမ် တစ်ကြိမ်နှင့် နောက် ၁၀ ရက်ခြားတွင် တစ်ခါထပ်ခါဖျန်းပါ။
ကာဘင်ဒါဇင် (Carbendazim) ကို ဆေးဘူး/အိတ်ပါ အညွှန်းစာပါအတိုင်းအသုံးပြုပါ။

၂။ သံချေးမှိုရောဂါ

ရောဂါလက္ခဏာများ

ရောဂါလက္ခဏာသည် အများအားဖြင့် အရွက်၏အောက်ဖက်မျက်နှာပြင်ဖက်တွင် နီညိုရောင် စက်ဝိုင်းကွက်များအဖြစ်ပေါ်လာပြီး ပဲသီးများတွင် အကျနည်းပြီး ပင်စည်များတွင် ပြန့်ကျဲကျဲရှိသည်။
အရွက်များတွင် ဆိုးဝါးစွာကျပါက ပဲရွက်၏မျက်နှာပြင်နှစ်ဖက်စလုံးတွင် သံချေးမှိုစုများဖြင့် အပြည့်ဖုံးထားသည်။
အရွက်များတွန့်ရှုံံ့ပြီး အရွက်များကြွေကျခြင်းကြောင့် အထွက်လျော့နည်းစေသည်။

ကာကွယ်နှိမ်နင်းခြင်း

မန်ကိုဇက်ဘ် (Mancozeb) ကို ဆေးဘူး/အိတ်ပါ အညွှန်းစာပါအတိုင်း အသုံးပြုပါ။

၃။ ဖျူစေရီယမ်ပင်ညှိုးရောဂါ

ရောဂါလက္ခဏာများ

ကနဦးတွင် အရွက်များသည် ဖျော့တော့ပြီး လျော့ရဲကာ တွဲလျောင်းကျနေပြီး အကျိုးဆက်အားဖြင့် အများကြီးညှိုးနွမ်းသွားသည်။
အောက်ခြေမှအထက်ထိ တစ်ဖြေးဖြေး သို့မဟုတ် ရုတ်တရက်ညှိုးနွမ်းသွားသည်ကို တွေ့ရသည်။
ရက်အနည်းငယ်အတွင်း အပင်တစ်ပင်လုံး ညှိုးနွမ်းသွားကြသည် သို့မဟုတ် သေသွားကြသည်။
ဤရောဂါကို ပဲခင်းထဲတွင် အကွက်လိုက်တွေ့ရသည်။
အနက်ရောင်အစင်းများကို မြေကြီးအောက် ပင်စည်၏အခေါက်နှင့် ရေသောက်မြစ်ကို ဖယ်ကြည့်သောအခါ တွေ့ရသည်။
ရောဂါကျပင်စည်တွင် မှိုမျှင်စုများဖြင့်ပိတ်နေသောအစာကြောကို အစာကြောအညိုရောင်သန်းခြင်းဖြင့် မြင်တွေ့နိုင်သည်။
ဤရောဂါသည် မြေဆောင်ရောဂါဖြစ်သည်။

ကာကွယ်နှိမ်နင်းခြင်း

မျိုးစေ့တစ်ကီလိုဂရမ်လျှင် ကာဘင်ဒါဇင် (Carbendazim) သို့မဟုတ် သိုင်ရမ် (Thiram) ကို ဆေးဘူး/အိတ်ပါ အညွှန်းစာအတိုင်း လူးနယ်စိုက်ပျိုးပါ။
တစ်ဧကလျှင် တမာကြိတ်ဖတ် ၆၀ ကီလိုဂရမ်နှုန်း မြေကြီးထဲထည့်ပါ။
ရေတစ်လီတာလျှင် ကာဘင်ဒါဇင် (Carbendazim) ကို ဆေးဘူး/အိတ်ပါ အညွှန်းစာ အတိုင်း ရောစပ်ကာ ရောဂါကျနေရာအား ရွှဲရွှဲစိုအောင် ပက်ဖျန်းပါ။

၄။ ဒေါင်းနီးရွက်ခြောက်ရောဂါ

ရောဂါလက္ခဏာများ

အရွက်များပေါ်တွင် အဝါရောင်စက်ပြောက်ငယ်များကိုတွေ့ရသည်။
အရွက်များ၏အောက်ဖက်မျက်နှာပြင်တွင် ပန်းရောင်မှိုများကို မြင်ရသည်။
ရွက်အိုများသေသွားကြသည်။

ကာကွယ်နှိမ်နင်းခြင်း

ပဲတောင့်ရှည်ခူးဆွတ်ပြီးချိန်တွင် အပင်အကြွင်းအကျန်များကို ဖျက်ဆီးပါ။
စိုက်ခင်းထဲက အပင်များကို ဖယ်ရှားပါ။
အောက်ပါမှိုသတ်ဆေးတစ်မျိုးမျိုးကို ဆေးဘူး/အိတ်ပါ အညွှန်းစာအတိုင်း အသုံးပြုပါ။
Metalaxyl + Chlorothalonil (မက်တာလာဇီ + ကလိုရိုသာလိုနေးလ်)
Metalaxyl (မက်တာလာဇီ)

ဒေါက်တာကိုကို (စိုက်ပျိုးရေး)

ဒေါက်တာကိုကို၏စိုက်ပျိုးရေးဆောင်းပါးများလေ့လာရန်

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟု ထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...