ပဲတောင့်ရှည်တွင်ကျရောက်တတ်သော ရောဂါများ(၂)

၅။ အဝါရောင်မိုစိတ်ဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါ

ရောဂါလက္ခဏာများ

ရောဂါသည် ကနဦးတွင် အဝါရောင်ပုံစံရှိပြီး ရွက်ပြားပေါ်တွင် ပြန့်ကျဲသော အစက်များဖြင့် ပျံ့နှံ့နေကာ နောက်ပိုင်းတွင် အဆိုပါအစက်များသည် တစ်ဖြေးဖြေးကျယ်ပြန့်လာကာ အရွက်များပေါ်တွင် အဝါရောင်အကွက်နှင့် အစိမ်းရောင်အကွက် တစ်လှည့်စီပေါ်လာသည်ကို တွေ့ရသည်။
အသစ်ဖြစ်ပေါ်လာသော အရွက်များ လုံး၀အဝါရောင်ပြောင်းသွားသည်။ ရောဂါကျအပင်များ ပုသွားကြကာ အသီးအနည်းငယ်သာတင်သည်။
ဤဗိုင်းရပ်စ်ကို Bemisia tabaci ယင်ဖြူက သယ်ဆောင်ဖြန့်ဖြူးသည်။

ကာကွယ်နှိမ်နင်းခြင်း

ရက် (၄၀) သားအထက်ရှိ ပဲပင်များတွင် ရောဂါလက္ခဏာတွေ့ပါက နှုတ်ပစ်ပါ။
အချိန်တိုင်း လက်ခံပေါင်းများကို ဖယ်ရှားပါ။
နွေရာသီ ထယ်ရေးနက်နက်ထိုးပါ။
မျိုးစေ့တစ်ကီလိုဂရမ်လျှင် ကာဘင်ဒါဇင် (Carbendazim) သို့မဟုတ် သိုင်ရမ် (Thiram) ကို ဆေးဘူး/အိတ်ပါ အညွှန်းစာအတိုင်း လူးနယ်စိုက်ပျိုးပါ။
ရေတစ်လီတာလျှင် ကာဘင်ဒါဇင် (Carbendazim) ကို ဆေးဘူး/အိတ်ပါ အညွှန်းစာအတိုင်းရောစပ်ကာ ရောဂါကျနေရာကို ရွှဲရွှဲစိုအောင် ပက်ဖျန်းပါ။
ပန်းပွင့်ကာလအတောအတွင်း ရေမငတ်အောင် သတိပြုပါ။
စိုက်ပြီး ရက် (၄၀) သား ပဲပင်များရောဂါကျပါက နှုတ်ပစ်ပါ။

၆။ မှည့်ပြောက်စွန်းရောဂါ

ရောဂါလက္ခဏာများ

အပင်၏ မည်သည့်အစိတ်အပိုင်းတွင်မဆို ရောဂါကျသည်။
အရွက်များအပေါ်က ဒဏ်ရာများသည် ညိုရင့်ရောင်ရှိကြသည်။
သီးတောင့်များပေါ်တွင် အမဲရောင်ချိုင့်ဝင်နေသော ဒဏ်ရာများကို တွေ့ရသည်။
ရောဂါကျပဲစေ့များသည် အညိုမှအမဲ၊ ထိုမှတစ်ဆင့် အရောင်ပျောက်သွားကြသည်။
စိုထိုင်းဆများသောအခြေအနေတွင် ရောဂါဒဏ်ရာများကို ပန်းရောင်မှိုစပိုး အများကြီး ကဖုံးလွှမ်းထားကြသည်။

ကာကွယ်နှိမ်နင်းခြင်း

ရောဂါကင်းသောမျိုးစေ့ကို စိုက်ပျိုးပါ။
ရောဂါခံနိုင်ရည်ရှိသောမျိုးများကို စိုက်ပျိုးပါ။
ပဲတောင့်ရှည်များခူးဆွတ်ပြီးပါက အပင်အကြွင်းအကျန်များကို စိုက်ခင်းထဲက ဖယ်ရှားပြီး ဖျက်ဆီးပစ်ပါ။
၂- ၃ နှစ်တစ်ခါ အခြားသီးနှံများနှင့် သီးလှည့်စိုက်ပါ။
အပင်ပေါ်ကရေလောင်းခြင်းကို ရှောင်ပါ။
ပေါင်းနှိမ်နင်းပါ။
အောက်ပါမှိုသတ်ဆေးတစ်မျိုးမျိုးကို ဆေးဘူး/အိတ်ပါအညွန်းစာအတိုင်းအ သုံးပြုပါ။
ကာဘင်ဒါဇင် (Carbendazim)
မန်ကိုဇက်ဘ် (Mancozeb)

၇။ ဘက်တီးရီးယားပျော့ပုပ်ရောဂါ

ရောဂါလက္ခဏာများ

ရောဂါသည် အရွက်များ၊ ပင်စည်များ၊ အသီးများနှင့် မြေအောက်အပိုင်းများတွင် သေးငယ်သည့် ရေစိုနာ အလင်းဖောက်နိုင်သော စက်ပြောက်များအဖြစ်ပေါ်လာကြသည်။
ထိုစက်ပြောင်များသည် ပိုပြီးရှည်လာကာ ပိုပြီးနက်ရှိုင်းလာကြသည်။
လက်ခံတစ်ရှူးများ ပျော့လာပြီး အရည်ကျဲလာသည်။
အပင်တစ်ရှူးများ ပုပ်ဆွေးသွားကြသည်။

ကာကွယ်နှိမ်နင်းခြင်း

ရောဂါကျအပင်များကို ချက်ချင်းဖယ်ရှားပါ။
ပဲတောင့်ရှည်သီးများကို ခူးဆွတ်ပြီးပါက အပင်အကြွင်းအကျန်များကို ဖယ်ရှားပါ။
ရေသွင်း၊ ရေထုတ်ကောင်းသော မြေတွင် စိုက်ပါ။
အပင်ပေါ်က ရေလောင်းခြင်းကို ရှောင်ပါ။
အောက်ပါမှိုသတ်ဆေးတစ်မျိုးမျိုးကို ဆေးဘူး/အိတ်ပါအညွှန်းစာအတိုင်းအသုံးပြုပါ။ ကော့ပါးအော်ဇီကလိုရိုဒ် (Copper oxychloride)
မန်ကိုဇက်ဘ် (Mancozeb)

ဒေါက်တာကိုကို (စိုက်ပျိုးရေး)

ဒေါက်တာကိုကို၏စိုက်ပျိုးရေးဆောင်းပါးများလေ့လာရန်

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟု ထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...