မြေညံ့ကိုပြောင်းပေးပြီး သီးနှံဖြစ်ထွန်းစေမယ့် ဇီဝမြေသြဇာ (သို့) အာဘာစကူလာမိုက်ကိုရိုက်ဇာမှို အပိုင်း(၂၀)

ရှားစောင်းလက်ပတ် Aloe vera, Aloe

ရှားစောင်းလက်ပတ်ပင်နှင့် အေအမ်အက်မှို၏ ပတ်ဝန်းကျင်မိတ်ဖက်ဖြစ်စဉ်သည် ဆေးဖက်ဝင်အပင်မှ ကျန်းမာရေးအကျိုးပြု ဒုတိယအစာချေဖျက်ပေးနိုင်သော ဓာတုပစ္စည်းကို ပိုထုတ်စေနိုင်သဖြင့် အရည် အသွေး ပိုကောင်းစေသည်။

ရှားစောင်းလက်ပတ် စစ်ထုတ်ရေအကြမ်းသည် အပင်ရောဂါသက်ရှိမှိုကို ဟန့်တားသော ဆန့်ကျင်အစွမ်း သတ္တိရှိသည်။

ရှားစောင်းလက်ပတ် အရည်အသွေးများ

ရှားစောင်းလက်ပတ်သည် အိုးဖြင့်စိုက်ရလွယ်သည်။ ကြီးထွားမြန်သည်။ ရာသီကြမ်းခံနိုင်သည်။

အိမ်ခြံတွင် စိုက်ထားသဖြင့် ရှားစောင်းလက်ပတ်ဂျယ်လီကို အသားအရေ ထိန်းသိမ်းရန်နှင့် အူလမ်းကြောင်း ကျန်းမာရေးအတွက် အလွယ်အကူသုံးနိုင်သည်။

ရှားစောင်းလက်ပတ်တွင် အလိုအင်း(aloin) ပါဝင်သဖြင့် ဆေးဖက်ဝင်သည်။

ရှားစောင်းလက်ပတ်မှထုတ်သော ပစ္စည်းကို..

(၁) အိုးစိုက်အခြားအပင်တွင်ကျသောရောဂါဖြစ်စေသက်ရှိမှိုများ ဟန့်တားရန်။
(၂) ဟင်သီးဟင်းရွက် ရွက်ဖျန်းအားဆေးရည်အဖြစ်လည်း တပိုင်တနိုင်မှတဆင့် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် စိုက်ပျိုးထားသည်အထိး အသုံးပြုနိုင်သည်။

သတိပြုရမည့်အချက်များလည်း အရေးကြီးသည်။

ရှားစောင်းလက်ပတ်၏ လူများအတွက် ကျန်းမာရေး

သွေးတွင်းအဆီဓာတ်ကျစေသည်၊
အစာအိမ်အချဉ်ဆန်တက်ခြင်း၊အစာမကြေခြင်းကို သက်သာစေသည်၊
သွားဖုံးကျန်းမာစေသည်၊
နှလုံးနှင့် သွေးစီးဆင်းခြင်းကောင်းစေသည်၊
အဆစ်အမြစ်ရောင်ခြင်း သက်သာစေသည်၊
ဆီးမှန်စေသည်၊
ဝမ်းဗိုက်အဆီလျော့ကျစေသည်၊

(ကိုးကား- သမားတော်တိုင်းရင်းဆေး)

အေအမ်အက်မှိုထိုးသွင်းခြင်း၏ ကျန်းမာရေးအကျိုးပြု ဒုတိယအစာချေဖျက်ပေးနိုင်သော ဓာတုပစ္စည်းတိုးခြင်း

ဇယား (၁) အဆက်

ရှားစောင်းလက်ပတ်တွင် အေအမ်အက်ဖ်မှို ထိုးသွင်းခြင်း

အိုးစိုက်အတွက် ပလတ်စတစ် အိုး ၁၅ x ၁၂ စင်တီမီတာတွင် ပိုးသန့်ပြီးမြေ ၁၂၀ဝ ဂရမ် ဖြည့်သည်။
ပျိုးပင် သို့မဟုတ် ပြောင်းရွေ့ပင်သို့ အေအမ်အက်ဖ်မှို ထိုးသွင်းရာတွင် တပင်လျှင် လက်ဖက်ရည်ဇွန်း ၁ ဇွန်း (၁၀ ဂရမ်) ကို အပင်ခြေနားတွင် ထည့်ပါသည်။
မြေအနည်းငယ်ထည့်သည်။ မျိုးစေ့စိုက်သည်။ မြေဖုံးသည်။
၁၂ လသားတွင် အပင်များကို စိစစ်သည်။

သတိပြုရမည့်အချက်

ရှားစောင်းလက်ပတ်ပင်သည် အေအမ်အက်မှိုကို မှီခိုမှု အသင့်အတင့်သာ ရှိသည်။
သဘာဝအေအမ်အက်မှိုမျိုးကွဲများ၏ အမြစ်စွဲလွယ်ကူသည်။ ၄၀-၅၀% ရှိသည်။
အေအမ်အက်မှိုအရောကို ထိုးသွင်းပါက ပိုအကျိုးရှိသည်။

အေအမ်အက်မှို ၂ မျိုး ထိုးသွင်းခြင်း၏ ရှားစောင်းလက်ပတ်ပင် အပင်ခြောက်အလေးချိန်၊ အန်တီအောက်ဇီးဒန့်နှင့် အနည်းလိုဇင့်ဓာတ် တိုးလာခြင်း

(Mota-Fernández et al.2011)

ရှားစောင်းလက်ပတ်၏ စစ်ထုတ်ရည်အကြမ်း၏ အပင်ရောဂါသက်ရှိမှိုကို ဟန့်တားသော ဆန့်ကျင် အစွမ်းသတ္တိ စစ်ထုတ်ရေကြမ်း (အပူ) ပြင်းအား လျှော့ချပြင်ဆင် အသုံးချနည်း (Dar et al 2018)

အရွက် ၁၀ဝ၀ ဂရမ် (၆၂.၅ကျပ်သား) ကို ပိုးသန့်ရေနှင့်ဆေးသည်။ (အပိုင်းများဖြတ်ပါ)
ပိုးသန့်ရေ ၁၀ဝ၀ မီလီလီတာ (ရေသန့်ဗူး ၁ဗူး)တွင် ဖျော်ပြီး ကြိတ်ဆုံတွင် ကြိတ်ပါ။
အနည်များနှံ့အောင် ၅ မိနစ်ခန့်မွှေပြီး၂ လွှာပါသော မတ်စ်လင် (muslin) အဝတ်စနှင့် စစ်သည်။ ဖြစ်နိုင်ပါကWhattman’s filter paper No. 1 နှင့် ထပ်၍စစ်သည်။
စစ်ကျရေကို လှည့်စက်တွင် ၅၀ဝ၀ အာပီအမ်ဖြင့် ၁၅ မိနစ်လှည့်သည်။ ရရှိသောအရည်သည် စံဖျော်ရည်ဖြစ်သည်။
စံဖျော်ရည်ကို ၂၅%၊ ၅၀% နှင့် ၁၀ဝ% ရအောင် ပေါင်းခံရည်ဖြင့် ဖျော်သည်။

သတိပြုရန်အချက်

စစ်ထုတ်ရည် ထုတ်နည်းမှန်ကန်ရန် လိုသည်။
အရည်ပျော်ရေဆောလဗန့်အဖြစ် ရေ (အအေး၊အပူ)၊ အယ်ကိုဟော၊ မီသနော၊ အီသနော သုံးနိုင်သည်၊
ဇီဝမှိုသတ်ဆေးကိုသုံးပါလျှင် လက်ခံပင်အလိုက် သုံးသောနှုန်းမှန်ကန်ရန် လိုသည်၊
ခိုင်မာသောဓါတ်ခွဲခန်း စမ်းသပ်ချက်အဖြေများသည် တပိုင်တနိုင် အသုံးချမှုအတွက် ထောက်ကူသည်၊ထိရောက်သည်။
ပိုးသန့်ရေ/ပေါင်းခံရည်အစား သာမန်ရေကိုသုံးနိုင်သည်၊
လှည့်စက်မရှိပါက စနစ်တကျ မွှေပါ၊
မတ်စ်လင်အဝတ်စအစား ပိတ်ပါးစသုံးနိုင်သည်၊

အပင်ရောဂါဖြစ်စေမှိုကို ဟန့်တားနိုင်စွမ်းတွေ့ရှိချက်

ရှားစောင်းလက်ပတ် စစ်ကျရည်သည် စပါးကွင်း စမ်းသပ်ကွက်များတွင် ကျရောက်သော စပါးဂုတ်ကျိုးရောဂါ၏ရောဂါကျမှု (ရောဂါကျ အညွှန်း) ကျဆင်းစေခြင်းစမ်းသပ်ချက်

တွေ့ရှိချက်

ကွင်းစမ်းသပ်ကွက် စိုက်စပါးများတွင် ရှားစောင်းလက်ပတ်စစ်ကျရည်ကို ပြင်းအားအမျိုးမျိုး ဖျန်းပါက ကျ ရောက်သော စပါးဂုတ်ကျိုး၏ရောဂါအညွှန်းကို ကျဆင်းစေသည်။

ကိုးကား

- Agbowuro G.O.et el. Evaluation of different aqueous plant extracts against rice blast disease fungus (Magnaporthe oryzae). Ife Journal of Science vol. 22, no. 3 (2020)

- Aishwath OP. and Tarafda JC. Organic farming in medicinal and aromatic plants ResearcGate 08 January 2017

- Dar MS et al. In-vivo investigation on antifungal properties of leaf extracts of certain medicinal plants through seed treatment and foliar sprays against rice blast disease (Magnaporthe grisea) in Kashmir, India. Annals of Agrarian Science 16 (2018) 267–271

- Mota-Fernández F. et al Effect of arbuscular mycorrhizal fungi and phosphorus concentration on plant growth and phenols inmicropropagated Aloe vera L. plantlets. Journal of Medicinal Plants Research Vol. 5(27), pp. 6260-6266, 23 November, 2011

- DOI: 10.5897/JMPR11.271

- Tawaraya K. Turjaman K. and Ekamawanti HA. Effect of Arbuscular Mycorrhizal

- Colonization on Nitrogen and Phosphorus Uptake and Growth of Aloe vera L.HortScience 42(7):1737–1739. 2007.

ဒေါ်မြမြ၊ ပါမောက္ခ (ငြိမ်း)၊ ရေဆင်းစိုက်ပျိုးရေးတက္ကသိုလ်

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...