မြေညံ့ကိုပြောင်းပေးပြီး သီးနှံဖြစ်ထွန်းစေမယ့် ဇီဝမြေသြဇာ (သို့) အာဘာစကူလာ မိုက်ကိုရိုက်ဇာမှို အပိုင်း(၃)

ရေရှည်တည်တံ့သော စိုက်ပျိုးရေးစနစ်တွင် မြေကျန်းမာရေး ကောင်းစေသော အာဘာစကူလာ မိုက်ကိုရိုက်ဇာ(အေအမ်အက်ဖ်) မှို စီမံခန့်ခွဲရေးတွင် အရေးကြီးသည့် မှိုဖွံ့ဖြိုးမှု (ဇီဝဗဒ) အဆင့်ဆင့် - အပိုင်း (၂)

ပုံ ၂.၁ အာဘာစကူလာမိုက်ကိုရိုက်ဇာမှို အမြစ်တွင် စွဲကပ်မှု (မြ ၂၀၁၆)

၂ .၁ အမြစ်နှင့်အမြစ်ဇုန်တွင် မှိုမျှင်များဖြစ်ပွားခြင်း (Sieverding ၁၉၉၀)

အမြစ်ထဲတွင် မှိုများထိုးဖောက်ဝင်ရောက်ပွားများခြင်းကို (၃) ပိုင်း ခွဲထားသည်။

(က) အစကနဦးအဆင့် ( initial phase ) တွင် မှိုသည်အမြစ်ထဲတွင် စတင်ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်စွဲကပ်မှု အဆင့်ဖြစ်သည်။

(ခ) အရှိန်အဟုန်ဖြင့်ပွားများသောအဆင့် ( exponential phase ) တွင် မှိုမျှင်များသည် အမြစ်၏ ကော့တက်ချ်ဆဲလ်တွင်း ဆဲလ်ကြားတွင် လျင်မြန်စွာ ပျံ့နှံ့ပြီး အမြစ်နုများကို ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်သည်။ ၄င်းအပြင် အမြစ်မျက်နှာပြင်တလျှောက်နှင့် အမြစ်များ ကြီးထွားမှုနောက်လိုက်၍ ဆက်လက်ပျံ့နှံ့ပြီး ပြန်လည်ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်သည်။

(ဂ) အမြင့်ဆုံးအဆင့် ( plateau phase )တွင် မှိုမျှင်များ ပျံ့နှံ့မှု အမြင့်ဆုံးအဆင့် ဖြစ်သည်။ ၎င်းအဆင့်သည် မှိုမျိုးထိုးသွင်းပြီး ၄၅ ရက်မှ ၆၀ ရက်အတွင်း တွေ့ရတတ်သည်။ အပင်အတွက် အကျိုးပြုမှိုမျှင်များ စတင်ထွက်ရှိပြီး အပင်အတွက် အကျိုးပြုကာလကို သိရှိ နိုင်သည် (ပုံ၂.၂ )။

၂.၂ ပြောင်း ( Sorghum bicola ) ပင်အမြစ်ထဲတွင် အာဘာစကူလာမိုက်ကိုရိုက်ဇာ စွဲကပ်ကြီးထွားပုံအဆင့်ဆင့်

ပုံ ၂.၂ အာဘာစကူလာ မိုက်ကိုရိုက်ဇာ စွဲကပ်ကြီးထွားပုံအဆင့်ဆင့် ( Siverding ၁၉၉၀)

၂.၃ အမြစ်ဇုန်မှတဆင့် မြေကြီးထဲသို့ မှိုပျံ့နှံ့ခြင်း

ပုံ ၂.၃ (က)ပြောင်းမြစ်တွင် မှိုထိုးသွင်းပြီး ၃၀ ရက်တွင် ပြင်ပနေ မှိုမျှင်များအဖြစ် ထိုးဖေါက်ပြီး အမြစ်ဇုန်ပေါ်တွင် ဝင်ရောက်နေရာယူ ဆက်သွယ်နေပုံ ( x ၄၀ဝ)

ပုံ ၂.၃ (ခ) ပြောင်းမြစ်တွင် မှိုထိုးသွင်းပြီး ၄၅-၆၀ ရက်တွင် ပြင်ပနေ မှိုမျှင်များအဖြစ် ပြောင်းမြစ်ကို ထိုးဖောက်ထွက်လာပုံနှင့် နားနေစပိုးများဖြစ်ပေါ်နေပုံ ( x ၄၀ဝ )

အမြစ်တွင်းနေ မှိုမျှင်များသည် မှိုထိုးသွင်းပြီး ၄၅-၆၀ ရက်တွင် အမြစ်ပတ်ဝန်းကျင်မှတဆင့် မြေကြီးထဲသို့ ပျံ့နှံ့သည်။ ၄င်း မှိုမျှင်များသည် ပြင်ပနေမှိုမျှင်များဖြစ်ပြီး မြေဖျော်ရည်ထဲမှ အာဟာရဓာတ်များကို စုပ်ယူရန်နှင့် အမြစ်သို့ အာဟာရဓာတ်များ အာဘာစကူးမျှင်များဖြတ်ပြီး ပို့ဆောင်ရန်အတွက် အရေးကြီးဆုံး အစိတ်အပိုင်း ဖြစ်သည် (Siverding ၁၉၉၀)။ အေအမ်အက်ဖ် မှိုစီမံခန့်ခွဲရေးတွင်လည်း အရေးကြီးသော အဆင့်ဖြစ်သည်။

စိုက်ပျိုးရေး လုပ်ငန်းခွင်တွင်အသုံးချရေး ( Application ) နှင့် အကျိုးရှိစွာ အသုံးချနည်းများအတွက်အရေးကြီးသော မှိုစပိုးများအကြောင်းနှင့် သီးနှံပင်စိုက်မြေတွင် အေအမ်အက်ဖ်မှို လက်တွေ့ ထိုးသွင်းနည်းများကို ဆက်လက်ဆွေးနွေးပါမည်။

ကိုးကား

၁။ မြမြ (ဒေါ်) အပူပိုင်းဒေသစိုက်ပျိုးရေးတွင် အာဘာ စကူလာ မိုက်ကို ရိုက်ဇာမှို အသုံးချခြင်း (၂၀၁၆)

၂။ Sieverding, E. Vesicular-arbuscular mycorrhiza management in tropical agrosystems. Technical cooperation, Federal republic of germany, Eschborn, pp. 23-36 (1990):

ဒေါ်မြမြ၊ ပါမောက္ခ (ငြိမ်း)၊ ရေဆင်းစိုက်ပျိုးရေးတက္ကသိုလ်

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...