ဒီရေတောများ၏ ထူးခြားချက်များနှင့် မြန်မာနိုင်ငံတွင် အဓိကတွေ့ရသည့်အမျိုးအစားများ

ဒီရေအမြင့်ဆုံးနဲ့ အနိမ့်ဆုံးအကြားပေါက်ရောက်တဲ့ အပင်တွေအားလုံးကို ဒီရေတောတွေလို့ခေါ်ပါတယ်။ နေ့စဉ် ဒီရေအတက်အကျရှိတဲ့ ဒေသတွေမှာ ပေါက်ရောက်ရှင်သန်နေတဲ့ အမြဲစိမ်းသစ်တောတွေဖြစ်ပါတယ်။

ဒီရေတောတွေဟာ ပင်လယ်ဒီရေအတက်အကျအောက်မှာ ရှင်သန်နိုင်ပါတယ်။ ဒီရေရောက်ရှိမှုအပေါ်အခြေခံပြီး သစ်မျိုးတွေကွဲပြားခြားနားပေါက်ရောက်တတ်ကြပြီး ဒီရေရဲ့သဘာဝဟာ ဒီရေတောတွေအတွက် အဓိကအခြေခံအချက်ဖြစ်ပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံမှာ အဓိကတွေ့ရှိရတဲ့ ဒီရေတောအမျိုးအစား (၂) မျိုးရှိပါတယ်။

(၁) မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဒီရေတော (Delta Mangrove) နဲ့ (၂) ပင်လယ်ကမ်းခြေဒီရေတော (Coastal Mangrove) တို့ဖြစ်ပါတယ်။

မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဒီရေတော (Delta Mangrove)

မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ အဓိကမြစ်ကြီးဖြစ်တဲ့ ဧရာဝတီမြစ်ကသယ်ယူလာတဲ့ နုန်းမြေတွေဟာ ပင်လယ်ပြင်နဲ့ထိတွေ့တဲ့ မြစ်ဝနေရာတွေမှာ ပို့ချရာကနေ ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ ဒီရေတောတွေဖြစ်ပါတယ်။

မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဒီရေတောတွေကို ဧရာဝတီတိုင်း မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဒေသ လပွတ္တာ၊ ဘိုကလေး၊ မော်လမြိုင်ကျွန်း၊ ဖျာပုံ၊ ဒေးဒရဲတို့မှာ အများဆုံးတွေ့ရတတ်ပါတယ်။ မုတ္တမပင်လယ်ကွေ့ဒေသတွေဖြစ်တဲ့ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊ ပဲ ခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ မွန်ပြည်နယ်တို့မှာလည်း တွေ့ရပါတယ်။

ရခိုင်ပြည်နယ် ရမ်းဗြဲမြို့နယ်နဲ့ တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး ပုလောက်မြို့နယ် ပြင်ဘုကြီးဒေသတို့မှာတော့ Small delta mangrove အဖြစ်တွေ့ရှိရပါတယ်။

ပင်လယ်ကမ်းခြေဒီရေတော(Coastal mangrove)

ပင်လယ်ကမ်းခြေဒီရေတော (Coastal mangrove) တွေကိုတော့ ရခိုင်ပြည်နယ်နဲ့ ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး အနောက်ဘက်ကမ်းရိုးတမ်း၊ တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီးတို့မှာ တွေ့ရှိရပါတယ်။

ကမ္ဘာရဲ့ ၄၂ ရာခိုင်နှုန်းသောဒီရေတောတွေကို အာရှတိုက်မှာတွေ့ရပြီး ၂၁ ရာခိုင်နှုန်းကိုတော့ အာဖရိကနိုင်ငံတွေမှာတွေ့ရပါတယ်။ ၁၅ ရာခိုင်နှုန်းကိုတော့ အမေရိကားမြောက်ပိုင်းနဲ့အလယ်ပိုင်းတို့မှာတွေ့ရပြီး ၁၂ ရာခိုင်နှုန်းကိုတော့ ဩစတြေးလျနဲ့ကျွန်းဆွယ်တွေမှာတွေ့ရပါတယ်။ တောင်အမေရိကမှာတော့ ၁၁ ရာခိုင်နှုန်းသော ဒီရေတောတွေကို တွေ့ရတယ်လို့ဆိုပါတယ်။

ဒီရေတောဆိုတာ ပင်လယ်ပြင်နဲ့ကုန်းမြေအကြား လူသားတွေအတွက်သဘာဝတရားကပေးခဲ့တဲ့ တန်ဖိုးမဖြတ်နိုင်တဲ့လက်ဆောင်လည်း ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီရေတောက ဘာတွေထူးခြားတဲ့သဘာဝတွေရှိလဲ..

ဒီရေတောအပင်တွေဟာ မိခင်အပင်ကြီးပေါ်မှာ အပင်လောင်းတပါတည်းထွက်ပေါ်တဲ့ ပင်ထက်မျိုးပေါက်တဲ့ သစ်စေ့သဘာဝ ရှိပါတယ်။ ပင်လယ်ရေငန်မှာရှင်သန်နိုင်ပါတယ်။ ပြီးတော့ သူ့မှာ လေရှူမြစ်တွေ ရှိပါ‌သေးတယ်။

လေရှူမြစ်တွေဟာ အမြစ်ပိုင်းအစာစုပ်ယူဖို့လိုအပ်တဲ့လေဖိအားအတွက် အောက်ဆီဂျင်စုပ်ယူထားခြင်းသာမက အပင်အတွက် အစာချက်လုပ်ခြင်းလုပ်ငန်းကိုပါ ဆောင်ရွက်ပေးပါတယ်။

ဒီရေတောများ၏ထူးခြားသောသဘာဝများ

ဒီရေရောက်ရှိမှုအပေါ်အခြေခံပြီး ဒီရေတောသစ်မျိုးတွေ ကွဲပြားခြားနားစွာပေါက်ရောက်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီရေရဲ့သဘာဝဟာ ဒီရေတောတွေအတွက် အဓိက အခြေခံအချက်ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီရေတောတွေရဲ့ ထူးခြားတဲ့သဘာဝတွေက ဒီလိုပါ။ ဒီရေတောတွေဟာ...

(၁) ပင်လယ်ဒီရေအတက်အကျအောက်မှာ ရှင်သန်နိုင်ပါတယ်။
(၂) တောင်ပေါ်တောတွေနဲ့ မတူထူးခြားကွဲပြားတဲ့သဘာဝတွေရှိပါတယ်။
(၃) ရေအောက်မှာ ရှင်သန်နိုင်ဖို့လေရှူမြစ်တွေရှိပါတယ်။
(၄) ပင်ထက်မျိုးပေါက်တဲ့ သဘာဝရှိပါတယ်။
(၅) ဆားအငန်ဓါတ်ရှိတဲ့ပင်လယ်ရေငန်မှာ ရှင်သန်နိုင်ပါတယ်။

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...