စမုန်နက် နဲ့ Covid 

Nigella sativa L. Fennel flower

Family: Ranunculaceae

Common Names: Black cumin, Samon-net, Small fennel

Distribution: Kachin, Sagaing

စမုန်နက်ဆိုတာနဲ့  မီးနေသည်ကို သွားမြင်မိတယ်။ မီးနေသည်ဆိုတာ နနွင်းဝါဝါ နဲ့ တောင်တန်ကြီးဆေးမြစ်ကို လိမ်းထားသည့်အမျိုးသမီးတစ်ဦးလို့သိခဲ့တာ၊ မီးနေသည်တွေဟာ မီးတွင်းမှာ စမုန်နက်အမှုန့် အထုပ်လေးတွေကို ရှူကြတယ်။ ခုခေတ်ကလေးတွေကို ဒီအကြောင်းပြောပြရင် ရယ်ကြမလားမသိ။ စမုန်နက် အကြောင်း ဒီရက်ပိုင်းမှာ လူပြောများလာပါတယ်။ အနံ့မရသူတစ်ဦး စမုန်နက်အဆီ ရှူမိရာကနေ အနံ့​ ပြန်ရလာတဲ့အကြောင်း ဖေ့ဘုတ်ပေါ်တင်ရာကနေ လှုပ်လှုပ်ရှားရှား ဖြစ်လာပါတယ်။ အနံ့ရလာလို့ ရောဂါပိုး ကိုယ်ထဲမှာ ကင်းစင်သွားတယ်လို့ တထစ်ကျ ယူဆရင် မှားပါလိမ့်မယ်။ သတ်မှတ်ထားသော ရက်မပြည့်မခြင်း ပိုးက ခန္ဓာကိုယ်ထဲမှာ ရှိနေဦးမှာပါ။ Positive ဖြစ်လာပါက သီးခြားခွဲနေပါ။ Masks(မက်စ် တပ်ပါ။ တစ်ခုခုကိုင်ပြီးတိုင်း လက်ကို ဆပ်ပြာနဲ့ သေသေချာချာဆေးပါ။ လူစုလူဝေးရှောင်ပါ။ ဒီအချက်တွေက မဖြစ်မနေ လိုက်နာကြရမှာပါ။ 

ယနေ့အထိ စမုန်နက်ဟာ Covid 19 ကို ကုသပေးနိုင်တယ် ဆိုတဲ့ တိကျ ခိုင်မာသော သုတေသန အထောက်အထား မရှိသေးပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ Covid 19 ကို ကုသဖို့အတွက် ရွေးချယ်ထားသော Herbal medicinal plant(ဆေးဖက်ဝင်အပင်) ထဲမှာတော့ ဒီအပင်က ပါဝင်လို့နေပါတယ်။ အခုလိုအချိန်မှာ လိုရမယ်ရ အိမ်တွင်း မြန်မာဆေးအနေနဲ့ စမုန်နက် အမှုန့်လေး၊ စမုန်နက် အဆီလေးဆောင်ထားတာတော့ မမှားဖူး လို့ထင်ပါတယ်။ သောက်တာ ရှူတာ လိမ်းတာ လုပ်နိုင်ပါတယ်။ အခြား မဆိုင်သော အရာတွေ ရှောက်ရှူနေတာထက်စာရင် မဆိုးဘူးလို့ အ​ကြံပြုလိုပါတယ်။ တန်ဆေး လွန်ဘေးပါ။ 

စမုန်နက် အစေ့ကို ဆေးဝါးတစ်ခုအနေနဲ့ လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၂၀၀၀ ကျော်ကတည်းက အသုံးပြုခဲ့ကြောင်း သမိုင်း အထောက်အထားတွေရှိတယ်။ သူ့ကို King Tut ရဲ့ သင်္ချိုင်းဂူထဲမှာ တွေ့ခဲ့ရတယ်။ သမိုင်းကြောင်းအရ ဒီအနက်ရောင်အစေ့လေးတွေကို ခေါင်းကိုက်ခြင်း၊ သွားကိုက်ခြင်း၊ နှာခေါင်းပိတ်ခြင်း၊ ပန်းနာရင်ကျပ်ရောဂါ၊ သံကောင်ရောဂါ ၊ အဆစ်အမြစ်ရောင်သော ရောဂါများ ကုသရန်အတွက်သုံးခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဒါ့အပြင် မျက်လုံးအမှေးပါးယောင်ခြင်း pink eye (conjunctivitis) နဲ့ ပြည်တည်နာ abscesses ရောဂါများ ကုသရာမှာလည်း သုံးခဲ့တယ်။ 

ယခုအခါမှာတော့ စမုန်နက် အစေ့ကို ပန်းနာရင်ကျပ်ရောဂါ၊ ဆီးချိုရောဂါ၊ သွေးတိုးရောဂါများ၊ ကိုယ်အလေးချိန်ချခြင်းနှင့် အခြားသော ရောဂါအခြေအနေများအတွက် အသုံးပြုနေပါတယ်။ ဒါပေမဲ့အထက်က တင်ပြခဲ့သလို တိကျသော သိပ္ပံနည်းကျ သုတေသန အထောက်အထားကတော့ အားနည်းနေပါသေးတယ်။

ဒါပေမယ့် အချို့သော သိပ္ပံနည်းကျ အထောက်အထားတွေအရ ဒီအနက်ရောင်အစေ့လေးတွေက ကိုယ်ခံစွမ်းကို မြှင့်တင်ပေးနိုင်တယ်၊ ကင်ဆာရောဂါကို တိုက်ဖျက်ပေးတယ်၊ ကိုယ်ဝန်ဆောင်ခြင်းကို ကာကွယ်ပေးတယ်၊ ဖေးရောင်ခြင်းတွေကို လျော့စေတယ်၊ ဓာတ်မတည့်ခြင်း allergic reaction တွေကို လျောနည်းစေတယ် ဆိုတဲ့ အထောက်အထားတွေရှိပါတယ်။ ပြည့်စုံသော သတင်းအချက်အလက်တွေက လိုအပ်နေဆဲပါ။ သေချာတာတစ်ခုကတော့ In vitro, Animals and man များနဲ့ အနည်းငယ် လေ့လာမှုများအရ စမုန်နက်ဟာ immune-boosting ကိုယ်ခံစွမ်းအားကို တိုးမြှင့်ပေးနိုင်သလို၊ antioxident အကျိုးကျေးဇူးတွေ ပိုင်ဆိုင်နေတာကိုဖြင့် တွေ့ရပါတယ်။ 

စမုန်နက်ဆိုတဲ့အပင်?

အမည်သာကြားဖူးကြပေမည့် အပင်မြင်ဖူးသူနည်းပါတယ်။ စမုန်နက် အပင်ကို အမျိုးမျိုးခေါ်ကြတယ် black seeds,black caraway, Roman coriander, kalonji, funnel flower တို့ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအပင်ရဲ့ မျိုးရင်းက Ranunculaceae ဖြစ်ပါတယ်။ ခွာညိုမျိုးရင်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ စမုန်နက်အပင်က နွယ်မဟုတ် တစ်နှစ်ခံ ပင်ပျော့လေးတွေသာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအပင်ကို အစေ့နှင့် herbal medicine အတွက် ရည်ရွယ်ပြီး စိုက်ပျိုးခဲ့ကြတယ်။ ဒီအပင်ရဲ့ မူရင်းဒေသများကတော့ အာရှတိုက် အနောက်တောင်ပိုင်း၊ မြေထဲပင်လယ်ဒေသနဲ့ အာဖရိကနိုင်ငံ တွေဖြစ်ပါတယ်။ Checklist 2003 အရ မြန်မာနိုင်ငံမှာတော့ ကချင်ပြည်နယ် နဲ့ စစ်ကိုင်းတိုင်းမှာပေါက်တယ်လို့ဆိုပါတယ်။ အစေ့ရဲ့ စူးရှသောရနံက စမုန်စပါး နဲ့ ဇာတိပ္ဖုလ် တို့ရဲ့ အနံ့နဲ့ဆင်ပါတယ်။ အစေ့အနက်ကိုလှော်ပြီး ထောင်းကာ ရလာသော အမှုန့်ကို ဟင်းခတ်အမွှေးအကြိုင်အဖြစ် အိန္ဒိယ အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသနဲ့ မြောက်အာဖရိကမှာ တွင်ကျယ်စွာသုံးခဲ့ကြတယ်။ ဆေးဝါးအနေနဲ့ စိုက်ပေမည့် လှပသောပန်းတွေကြောင့် အလှပင်အဖြစ်လည်းစိုက်ကြတယ်။ သူနဲ့ မျိုးစိတ်တူပြီး species ကွဲသော (Nigella damascena). အပင်လေးကတော့ love- in- a - mist (မြန်မာလိုပြန်ရရင် မြူခိုးဝေသော အချစ် လို့ ဆိုရလေမလား မသိတော့) လို့ ခေါ်ပြီး အတော်လေးကို လှပါတယ်။ 

စမုန်နက်အပင်လေးတွေဟာ ၂ ပေခန့်သာမြင့်ပါတယ်။ ပင်စည်က ကိုင်းဖြာလေ့ရှိပြီး နက်ရှိုင်းစွာဖြင့် အတွင်းဖက် ဟိုက်နေသော အရွက်များကို သယ်ဆောင်ထားတယ်။ ရေသောက်မြစ် ကောင်းစွာ ဖွံဖြိုးပါတယ်။ ပန်းလေးတွေအရောင်က အပြာရောင်ဖျော့ဖျော့ နဲ့ အဖြူရောင် တို့ဖြစ်ပါတယ်။ ပွင့်ချပ် ၅ ခုပါပြီး များစွာသော ဝတ်ဆံဖိုများ ရှိပါတယ်။ ရှည်လျားသော အမအင်္ဂါ  ၅ ခု မှ ၆ ခု ပါပြီး ပူးကပ်နေကြတယ်။ အသီးက အက်ကွဲသီး capsules ဖြစ်ပြီး အဆစ် ၆ ခုပါတယ်၊ အနက်ရောင်အစေ့တွေက သုံးထောင့်ပုံစံရှိကြတယ်။ 

ဒီအနက်ရောင်အစေ့တွေကို ရိုးရာ အစ္စလမ် ဆေးပညာ နဲ့ အာယုဗေဒ ဆေးပညာမှာလည်း အသုံးပြုကြတယ်၊ အစေ့တွေက သားသည်မိခင်များအတွက် နို့ပိုထွက်စေပြီး ၊ ရာသီလာခြင်းနှင့် မွေးဖွားရာမှာ ဖြစ်တတ်သော ပြဿနာများကို ကုသနိုင်တယ်လို့ ယုံကြည်ကြတယ်။ ရိုးရာဆေးပညာမှာ စမုန်နက်အဆီက ဖောရောင်ခြင်းကို ကျစေတယ်၊ ပန်းနာရင်ကျပ်ရောဂါကိုသက်သာစေပြီ၊ လေပြွန်နဲ့ ဆိုင်သော ရောဂါများကို ကုသနိုင်တယ်၊ အဆစ်အမြစ် ကိုက်ခဲခြင်းကို သက်သာစေတယ်။ အစေ့များကို လေ့လာထားသော  clinical evidence များ အရ.. antimicrobial, antiparasitic, antifungal properties များပိုင်ဆိုင်ကြောင်း တွေ့ရတယ်။ ထို့ပြင် ဆီးချို နဲ့ သွေးတိုးရောဂါအတွက် ထိရောက်စွာ ကာကွယ်နိုင်တယ်လို့ဆိုထားပါတယ်။

Kothet Naing Oo

Homelin

Ref: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3642442/

မာလာမြိုင် ကုမ္ပဏီ ကြော်ငြာ

ဦးကြီးတို့ရဲ့ မြေကြီးက ရွှေသီးဖို့ပဲ ဖြစ်သင့်တာပေါ့။ ဒါပေမဲ့ စပါးခင်းထဲ ရွှေခရုရောက်လာပြီဆိုရင်တော့ မြေကြီးက ရွှေသီးဖို့ကို အနှောင့်အယှက် ကောင်းကောင်းကြီးပေးပါလိမ့်မယ်။ မြန်မာ့မျိုးရင်းခရုမဟုတ်တဲ့ တောင်အမေရိကမျိုးစိတ်ဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံကို ကျူးကျော်လာတဲ့ မျိုးစိတ်ဖြစ်တာကြောင့် အကောင်ပွားနှုန်းကလည်း အဆမတန် မြင့်တက်လာပါတယ်။ ခရုအမ တစ်ကောင်က တစ်ခါ ဥ မယ်ဆိုရင် ဥအရေအတွက် ၁၀၀ ကနေ ၁၀၀၀ အထိ အတွဲလိုက်ဥကြပြီး တစ်နှစ်မှာ ၃ ကြိမ်အထိ မျိုးပွားနိုင်ပါတယ်။ စပါးခင်းတွေမှာ ရွှေခရုကျပြီဆိုရင် ပန်းရောင် ဥ တွေ ကို စပါးပင်တွေမှာ တွေ့ရနိုင်ပါတယ်။ ဒီရွှေခရုတွေကို ရှင်းပစ်ဖို့အတွက်ကတော့ မာလာမြိုင်ရဲ့ ခရုဘုရင် ရှိနေပါပြီ။ ခရုဘုရင်က စားသေအစွမ်းနဲ့ အဆိပ်ငွေ့အာနိသင်ရှိတာကြောင့် ရွှေခရုတွေကို အထိရောက်ဆုံး ရှင်းပေးနိုင်မှာပါ။ အစွမ်းရှိပစ္စည်းဖြစ်တဲ့ Niclosamide -olamine 83.1% WP ပါဝင်ပြီး Chloronitrophenol ဆေးအုပ်စုထဲ ပါဝင်ပါတယ်။ ရေဖျော်ဆေးမှုန့်အမျိုးအစားဖြစ်လို့ ရေ ၂၀ လီတာဝင်တဲ့ဆေးဖျန်းပုံး တစ်ပုံးမှာ ၄၀ ကနေ ၅၀ ဂရမ်အထိ အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ နှုန်းထားကိုတော့ တစ်ဧကမှာ ၁၅၀ ကနေ ၂၀၀ ဂရမ်နဲ့ တွက်ချက်ပေးထားပါတယ်။ သတိပြုရမှာတော့ ဆေးဖျန်းပြီးနောက်ပိုင်း စပါးခင်းအတွင်းမှာရှိတဲ့ ရေကို ၅ စင်တီမီတာနဲ့ ၃ ရက်ထားဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဆေးဖျန်းပြီး ၅၂ ရက်ကြာမှ ရိတ်သိမ်းသင့်ပါတယ်။ ခရုဘုရင်နဲ့ဆို စပါးခင်းကို ဒုက္ခပေးတဲ့ ရွှေခရုတွေကို ရှင်းလင်းနိုင်ပြီး မြေကြီးက ရွှေသီးနိုင်ပြီပေါ့ဗျာ။

Read more

Facebook Page သို့သွားရန်