မျိုးစပ်မွေးမြူခြင်း၏ရည်ရွယ်ချက်မှာ အပင်၏မျိုးရိုးလိုက်နိုင်စွမ်းအား တိုးတက်ကောင်းမွန်ရန်နှင့် မျိုးအသစ်တစ်ခုထုတ်လုပ်နိုင်ရန် ဖြ စ်ပါသည်။ မျိုးစပ်၍ရရှိလာသော မျိုးသစ်များထဲမှ မူလရှိသော မျိုးများထက် အဖက်ဖက်မှ သာလွန်ကောင်းမွန်သော မျိုးများကိုသာ မျိုးသစ်အဖြစ် အသုံးပြုပါသည်။ ယေဘုယျအားဖြင့် ပို၍ကောင်းမွန်သော မျိုးတစ်ခုတွင် အထွက်နှုန်းမြင့်ပြီး အရည်အသွေးကာင်းမွန်သော လက္ခဏာများပါရှိရမည်။
ကောင်းမွန်သော လက္ခဏာများဆိုသည်မှာ အထွက်နှုန်းကောင်းမွန်ခြင်း၊ အရည်အသွေးလက္ခဏာများကောင်းမွန်ခြင်း၊ ရောဂါနှင့် ပိုးမွှားဒဏ်ကိုခံနိုင်ခြင်း၊ ဆိုးဝါးသော ပတ်ဝန်းကျင်အခြေအနေကို ခံနိုင်ရည်ရှိခြင်း စသည်တို့ဖြ စ်ပါသည်။
(က) မိဘမျိုးစေ့ (Breeder Seed)
မိဘမျိုးစေ့သည် သန္ဓေသန့်သော လိုင်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ ၄င်းမျိုးစေ့ကို အပင်မျိုးစပ်မွေးမြူသော ပင်မစခန်း၌ အပင်မျိုးစပ်ကမွးမြူသူ၏ ကြီးကြပ်မှုအောက်တွင်သာ ထုတ်လုပ်သည်။ ၎င်းမိဘမျိုးတွင် မျိုးရိုးဗီဇသန့်စင်ပြီး အခြားမျိုးရောများပါဝင်မှု မရှိစေရပါ။
(ခ) ဆင့်ပွားမျိုးစေ့ (Foundation Seed)
ဆင့်ပွားမျိုးစေ့ကို မျိုးစေမျိုးပွားထုတ်လုပ်သောဌာနမှ ရရှိသည်။ နိုင်ငံပိုင်မျိုးစေ့မျိုးပွားဌာနမှ ထုတ်လုပ်သော မည်သည့်မျိုးစေ့ကိုမဆို ဆင့်ပွားမျိုးစေ့ဟုခေါ်သည်။ ၎င်းမျိုးစေ့သည် မိဘမျိုးစေ့နီးပါး မျိုးသန့်သည်။ ၎င်းမျိုးစေ့ကို မျိုးမွေးမြူရေး သုတေသနဌာန၏ ကြီးကြပ်မှုဖြင့် ထုတ်လုပ်ပါသည်။
(ဂ) မျိုးသန့်မျိုးပွားမျိုးစေ့ (Register Seed)
မျိုးသန့်မျိုးပွားမျိုးစေ့ဆိုသည်မှာ မိဘမျိုးစေ့ (သို့) ဆင့်ပွားမျိုးစေ့မှ ပွားများရရှိလာသောမျိုးစေ့ကို ခေါ်သည်။ မျိုးသန့်မျိုးပွားမျိုးစေ့ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ခြင်းတွင် စိတ်ဝင်စားသော တောင်သူလယ်သမားများကို ကျွမ်းကျင်သောပညာရှင်များမှ နည်းလမ်းပေး၍ မျိုးသန့်မျိုးပွားမျိုးစေ့များကို ထုတ်လုပ်စေပါသည်။ ကျွမ်းကျင်သော ပညာရှင်များသည် စိုက်ပျိုးချိန်မှစ၍ ရိတ်သိမ်းချွေလှေ့ချိန်အထိ ကြီးကြပ်ဆောင်ရွက်ပါသည်။ ရိတ်သိမ်းခြွေလှေ့ပြီးသော မျိုးစေ့များကို သတ်မှတ်ထားသောဈေးနှုန်းဖြ င့် နိုင်ငံတော်မှဝယ်ယူပြီး သက်ဆိုင်ရာမျိုးစေ့ ဖြန့်ဝေသောဌာနများမှတဆင့် တောင်သူလယ်သမားများထံသို ဖြန့်ဝေပေးပါသည်။
(ဃ) စီးပွားဖြစ်မျိုးသန့်မျိုးစေ့ (Certified Seed)
မျိုးသန့်မျိုးပွားမျိုးစေ့ကို ပြန်လည်စိုက်ပျိုးပါက စီးပွားဖြစ်မျိုးသန့်မျိုးစေ့ကို ရရှိပါသည်။ မျိုးသန့်မျိုးပွားမျိုးစေ့ကို လယ်သမားများအသုံးပြုနိုင်ရန်အတွက် လုံလောက်စွာထုတ်လုပ်နိုင်ခြင်းမရှိသောကြောင့် ထပ်ဆင့်မျိုးပွား၍ လယ်သမားအားလုံး အသုံးပြုနိုင်ရန် စီးပွားဖြစ် မျိုးသန့်မျိုးစေ့ကို မျိုးပွားထုတ်လုပ်ခြင်းဖြစ်ပါသည်။
Crd#ရေဆင်းစိုက်ပျိုးရေးတက္ကသိုလ်
ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။
ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ
Aqua ဘူစတာ
Aqua ကယ်လဆီယမ်