ကညွတ်တွင် ကျရောက်သော ရောဂါများ

(၁)အစက်အပြောက်ရောဂါ

ရောဂါဖြစ်စေသောသက်ရှိ - Stemphylium vesicarium / Pleospora herbarum

ရောဂါအမျိုးအစား - မှိုရောဂါ

ရောဂါလက္ခဏာ

ခရမ်းရောင်ဘဲဥပုံ အနာကွက်များကို ရိုးတံပေါ်တွင် တွေ့ရလေ့ရှိသည်။ ကြေးနီရောင် သို့ အညိုရောင် အနာကွက်များကို အရွက်ပေါ်တွင် တွေ့ရလေ့ရှိပါသည်။ ဆိုးရွားစွာကျရောက်ပါက အထွက်နှုန်း ၆၀ မှ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ထိခိုက်နိုင်ပါသည်။

ကာကွယ်နိုင်နင်းနည်း

မြေဆောင်ရောဂါများကို ကာကွယ်ခြင်း၊ သီးနှံအကြွင်းအကျန်များကို မီးရှို့ဖျက်စီးခြင်းများကို လုပ်ဆောင်သင့်ပါသည်။ တမာပိုးသတ်ဆေးကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါသည်။ ဓာတုဆေးများကို အသုံးပြုလိုပါက ကောပါးပါသောဆေးများ၊ ဆလဖာပါသော ဆေးများ၊ ကလိုရိုသိုင်လိုနေး(Chlorothalonail)၊ မန်ကိုဇက်(Mancozeb)၊ နှင့် သိုင်ရိုဖီးနှိက်မီသိုင်း(Thiophanate-methyl) တို့ကို အသုံးပြုနိုင်ပါသည်။

(ခ) သံချေးရောဂါ

ရောဂါဖြစ်စေသောသက်ရှိ - Puccinia asparagi

ရောဂါအမျိုးအစား - မှိုရောဂါ

ရောဂါလက္ခဏာ

အရွက်မျက်နှာပြင်နှင့် ရိုးတံပေါ်တွင် သံချေးရောင်အကွက်များကို တွေ့ရပါသည်။ ရာသီဥတုပေါ်မူတည်၍ ကျရောက်သော စပိုးအမျိုးအစားကွဲပြားနိုင်ပြီး ရောဂါလက္ခဏာလည်း အနည်းငယ်ကွဲပြား နိုင်ပါသည်။ အရွက်များတွင် ကျရောက်ပါက သံချေးရောင်အကွက်များကို တွေ့ရပါသည်။ အဝေးမှကြည့်ပါက အကွက်လိုက် သံချေးရောင် ပြောင်းနေပါသည်။

ကာကွယ်နှိမ်နင်းနည်း

လေဆောင်ရောဂါကြောင့် ဖြစ်ပွားနိုင်သဖြင့် ပင်ခြားတန်းခြားအကွာအဝေးကို သင့်တော်သော အနေအထားတွင်စိုက်ပျိုးရန် လိုအပ်ပါသည်။ သီးနှံအကြွင်းအကျန်များတွင် ဆောင်းခို၍ ကျန်ရစ်ခဲ့သော စပိုးများကြောင့်လည်း ရောဂါဖြစ်ပွားနိုင်သောကြောင့် သီးနှံအကြွင်းအကျန်များကို မီးရှို့ဖျက်ဆီးရန် လိုအပ်ပါသည်။ ဓာတုဆေးများကို အသုံးပြုလိုပါက ကောပါးပါသောဆေးများနှင့် ဆလဖာပါသောဆေးများကို အသုံးပြုနိုင်ပါသည်။

(ဂ) ဖျူစေရီယမ် ပင်ညိုးရောဂါ

ရောဂါဖြစ်စေသောသက်ရှိ - Fusarium oxysporium

ရောဂါအမျိုးအစား - မှိုရောဂါ

ရောဂါလက္ခဏာ

များသောအားဖြင့် ရေငတ်သော အပင်များတွင် ကျရောက်လေ့ ရှိသည်။ သံချေးရောင် အနာကွက်များကို အပင်၏ ထိပ်ပိုင်း၊ ရိုးတံနှင့် အမြစ်များတွင် ကျရောက်လေ့ ရှိသည်။ အရွက်တွင် ကျရောက်ပါက အရွက်အရောင်မှာ အဝါရောင်သို့ပြောင်းသွားပါသည်။ မြေဆောင်နှင့် မျိုးစေ့ဆောင်ရောဂါဖြစ်သဖြင့် အပင်ငယ်စဥ်တွင် ကျရောက်ပါက အပင်ညှိုးနွမ်းပြီးသေဆုံးနိုင်ပါသည်။

ကာကွယ်နှိမ်နင်းနည်း

ရေငတ်သော အပင်များတွင် ကျရောက်လေ့ရှိသောကြောင့် ရေပုံမှန်သွင်းပေးရန် လိုအပ်ပါသည်။ မြေဆောင်ရောဂါကြောင့်ဖြစ်သဖြင့် မြေကို သန့်စင်ပေးရန် လိုအပ်ပါသည်။ ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ ပေါင်းမြက်များကို ရှင်းလင်းပေးရန် လိုအပ်ပါသည်။ မျိုးစေ့လူးနယ်ဆေးများကို အသုံးပြုနိုင်ပါသည်။ ဇီဝနည်းဖြင့် ကာကွယ်လိုပါက ထရိုင်ဂိုဒါးမား ( Trichoderma viride) ကို အသုံးပြုနိုင်ပါသည်။ ဓာတုဆေးများကို အသုံးပြုလိုပါက တက်ဖျူကိုနာဇိုး(Tebuconazole) ၊ ကာဗင်ဒါဇင် (Carbendazim) ၊အိုင်ပရိုဒီနှုန်း (Iprodione) အစရှိသော မှိုသတ်ဆေးများကို အသုံးပြုသင့်ပါသည်။

(ဃ) ပင်ခြေပုပ်ရောဂါ

ရောဂါဖြစ်စေသောသက်ရှိ - Phytophthora asparagi

ရောဂါအမျိုးအစား - မှိုရောဂါ

ရောဂါလက္ခဏာ

မြေပြင်နှင့် ကပ်လျက်ရှိသော အပိုင်းတွင် ရေစိုနာကွက် သို့ တွန့်ရှုံ့၍ ပျော့ပုပ်နေသော လက္ခဏာများကို တွေ့ရသည်။ ရိုးတံ၏ထိပ်ပိုင်းတွင်လည်း ရေစိုနာကွက်များနှင့် တွန့်ရှုံ့၍ ပျော့ပုပ်နေသော လက္ခဏာများကို တွေ့ရလေ့ရှိပါသည်။ ရောဂါကျရောက်ပါက အရွက်များ အဝါရောင်သို့ ပြောင်းလဲသွားပါသည်။ မြေကြီးစိုစွတ်နေပါက ရောဂါကျရောက်မှု ပိုများပါသည်။

ကာကွယ်နှိမ်နင်းနည်း

မြေကြီးစိုစွတ်နေပါက ရောဂါကျရောက်မှု ပိုများသဖြင့် ရေသွင်းရေထုတ် ခက်ခဲသော ကွင်းများနှင့် ရေဝပ်သောနေရာတွင် စိုက်ပျိုးခြင်းကို ရှောင်ရှားသင့်ပါသည်။ ဓာတုဆေးများကို အသုံးပြုလိုပါက မန်ကိုဇက်(Mancozeb)၊ မက်တလက်ဇီ (Metalaxy) နှင့် ဖော့စတိုင်းအေအိုင် (FosetylAluminium) အစရှိသော မှိုသတ်ဆေးများကို အသုံးပြုသင့်ပါသည်။

ဖြိုးသဥ္ဇာကျော်

ကိုးကားချက်

https://www.canr.msu.edu/resources/disease_and_insect_pests_of_asparagus_e3219_1

မာလာမြိုင် ကုမ္ပဏီ ကြော်ငြာ

ဦးကြီးတို့ရဲ့ မြေကြီးက ရွှေသီးဖို့ပဲ ဖြစ်သင့်တာပေါ့။ ဒါပေမဲ့ စပါးခင်းထဲ ရွှေခရုရောက်လာပြီဆိုရင်တော့ မြေကြီးက ရွှေသီးဖို့ကို အနှောင့်အယှက် ကောင်းကောင်းကြီးပေးပါလိမ့်မယ်။ မြန်မာ့မျိုးရင်းခရုမဟုတ်တဲ့ တောင်အမေရိကမျိုးစိတ်ဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံကို ကျူးကျော်လာတဲ့ မျိုးစိတ်ဖြစ်တာကြောင့် အကောင်ပွားနှုန်းကလည်း အဆမတန် မြင့်တက်လာပါတယ်။ ခရုအမ တစ်ကောင်က တစ်ခါ ဥ မယ်ဆိုရင် ဥအရေအတွက် ၁၀၀ ကနေ ၁၀၀၀ အထိ အတွဲလိုက်ဥကြပြီး တစ်နှစ်မှာ ၃ ကြိမ်အထိ မျိုးပွားနိုင်ပါတယ်။ စပါးခင်းတွေမှာ ရွှေခရုကျပြီဆိုရင် ပန်းရောင် ဥ တွေ ကို စပါးပင်တွေမှာ တွေ့ရနိုင်ပါတယ်။ ဒီရွှေခရုတွေကို ရှင်းပစ်ဖို့အတွက်ကတော့ မာလာမြိုင်ရဲ့ ခရုဘုရင် ရှိနေပါပြီ။ ခရုဘုရင်က စားသေအစွမ်းနဲ့ အဆိပ်ငွေ့အာနိသင်ရှိတာကြောင့် ရွှေခရုတွေကို အထိရောက်ဆုံး ရှင်းပေးနိုင်မှာပါ။ အစွမ်းရှိပစ္စည်းဖြစ်တဲ့ Niclosamide -olamine 83.1% WP ပါဝင်ပြီး Chloronitrophenol ဆေးအုပ်စုထဲ ပါဝင်ပါတယ်။ ရေဖျော်ဆေးမှုန့်အမျိုးအစားဖြစ်လို့ ရေ ၂၀ လီတာဝင်တဲ့ဆေးဖျန်းပုံး တစ်ပုံးမှာ ၄၀ ကနေ ၅၀ ဂရမ်အထိ အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ နှုန်းထားကိုတော့ တစ်ဧကမှာ ၁၅၀ ကနေ ၂၀၀ ဂရမ်နဲ့ တွက်ချက်ပေးထားပါတယ်။ သတိပြုရမှာတော့ ဆေးဖျန်းပြီးနောက်ပိုင်း စပါးခင်းအတွင်းမှာရှိတဲ့ ရေကို ၅ စင်တီမီတာနဲ့ ၃ ရက်ထားဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဆေးဖျန်းပြီး ၅၂ ရက်ကြာမှ ရိတ်သိမ်းသင့်ပါတယ်။ ခရုဘုရင်နဲ့ဆို စပါးခင်းကို ဒုက္ခပေးတဲ့ ရွှေခရုတွေကို ရှင်းလင်းနိုင်ပြီး မြေကြီးက ရွှေသီးနိုင်ပြီပေါ့ဗျာ။

Read more

Facebook Page သို့သွားရန်