မွေးမြူသူတိုင်း လေ့လာကြည့်သင့်တဲ့ Feedipedia

မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းမှာ အကြီးမားဆုံး ကုန်ကျစရိတ်ဟာ အစာဖိုးကုန်ကျစရိတ်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အကြမ်းဖျဉ်းအားဖြင့် မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းတစ်ခုရဲ့ ထုတ်လုပ်မှုကုန်ကျစရိတ် စုစုပေါင်းအနက် ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းဝန်းကျင်ဟာ အစာဖိုးကုန်ကျစရိတ် ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် အစာဖိုးကုန်ကျစရိတ်ဟာ မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းရဲ့ အကျိုးအမြတ်ရရှိနိုင်မှုအပေါ် သက်ရောက်မှု အလွန်ကြီးမားပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့ ဆယ်စုနှစ် နှစ်ခုလောက်အတွင်းမှာ မွေးမြူရေးသမားတွေအနေနဲ့ အစာအာဟာရနဲ့ ပတ်သက်ပြီး သိပ်ခေါင်းမစားခဲ့ရဘူးလို့ ဆိုလို့ရပါတယ်။ မိမိမွေးမြူတဲ့တိရစ္ဆာန်ရဲ့ အမျိုးအစား၊ မျိုး၊ အသက်အရွယ်၊ ထုတ်လုပ်မှုတွေအလိုက် လိုအပ်တဲ့ အာဟာရဓာတ်တွေကို အတိအကျနီးပါး ရရှိနိုင်တဲ့ ရောစပ်စာတွေကို အစာကုမ္ပဏီတွေထံကနေ ဝယ်ယူပြီး အသုံးပြုရုံပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ တစ်ဖက်မှာလည်း အစာထုတ်လုပ်သူတွေက သူတို့ရဲ့ အစာတွေကို အရည်အသွေးမြင့်သည်ထက်မြင့်အောင်၊ တိရစ္ဆာန်ရဲ့ လိုအပ်ချက်နဲ့ ကိုက်ညီသည်ထက် ကိုက်ညီအောင် တီထွင်ကြံဆ ထုတ်လုပ်လာကြတာပါ။ ဒါကြောင့်‌ မွေးမြူသူအများစုဟာ တိရစ္ဆာန်ရဲ့ အစာအာဟာရ နဲ့ ပတ်သက်ပြီး လေ့လာစရာ မလိုတော့သလောက်နီးပါး ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

ဒါပေမယ့် အခုတော့ ပြဿနာ နည်းနည်းရှိလာပါပြီ။

ကမ္ဘာတလွှား တိရစ္ဆာန်အစာကုန်ကြမ်းဈေးနှုန်း မြင့်တက်လာနေတာရယ်၊ မြန်မာပြည်ရဲ့ ထူးခြားတဲ့ အခြေအနေတွေရယ်ကြောင့် အစာဈေးနှုန်းတွေက အဆမတန်ဆိုတာထက်ကို ပိုပြီး မြင့်တက်လာနေပါတယ်။ ဒါကြောင့် မွေးမြူသူတွေ၊ အစာထုတ်လုပ်သူတွေဟာ အစာအတွက် ကုန်ကျစရိတ်ကို လျှော့ချချွေတာနိုင်ဖို့ စဉ်းစားလာကြပါတယ်။ အသားတိုးကြက်လို အမှားမခံတဲ့ မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းတွေမှာ သိပ်အပြောင်းအလဲ မလုပ်ကြပေမယ့် သိုး၊ ဆိတ်၊ နွားတို့လို အကြမ်းခံတဲ့ မွေးမြူရေးတိရစ္ဆာန်တွေကို မွေးမြူရာမှာ နဂိုကျွေးနေကျ အစာတွေအစား ပိုပြီးဈေးသက်သာ၊ ပိုပြီးပေါပေါများများရလွယ်တဲ့ အစာတွေကို ရှာဖွေကျွေးမွေးလာကြပါတယ်။ (ဥပမာအားဖြင့် နို့စားနွားမွေးမြူရေးလုပ်ငန်းမှာ ယခင်က အသုံးမပြုခဲ့ဖူးတဲ့ တရုတ်ပဲကြီးကို ထည့်သွင်းအသုံးပြုလာကြတာမျိုးပါ။) ဒါကြောင့် အစာကုန်ကြမ်းအမယ်အသစ်တွေအကြောင်း ပိုမိုသိရှိဖို့ လိုအပ်လာတော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒီလို အစာကုန်ကြမ်းတွေအကြောင်း သိရှိဖို့ လိုအပ်လာတဲ့အခါ အချက်အလက်တွေ ဘယ်လိုရှာဖွေရမလဲဆိုတာက ပြဿနာ တစ်ခုပါ။ ဒီပြဿနာကို ဖြေရှင်းရာမှာ အထောက်အကူပြုနိုင်မယ့် ဝဘ်ဆိုဒ်တစ်ခုကို မိတ်ဆက်ပေးချင်ပါတယ်။ အဲဒါကတော့ Feedipedia (www.feedipedia.org) ဆိုတဲ့ ဝဘ်ဆိုဒ်ပါ။

အဲဒီ ဝဘ်ဆိုဒ်ဟာ ကမ္ဘာတလွှားက မွေးမြူသူတွေ၊ အာဟာရဗေဒပညာရှင်တွေ၊ အစာထုတ်လုပ်သူတွေ၊ ကျောင်းသားတွေ၊ မွေးမြူရေးဌာနဆိုင်ရာတွေ၊ စသည်ဖြင့် သက်ဆိုင်သူအားလုံးအတွက် အခမဲ့ အသုံးပြုခွင့်ပေးထားတဲ့ ဝဘ်ဆိုဒ်ဖြစ်ပါတယ်။ Feedipedia ကို ပြင်သစ်နိုင်ငံ စိုက်ပျိုးရေးသုတေသနအင်စတီကျူ့ (INRAE - French National Institute for Agricultural Research) ၊ ပြင်သစ် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ စိုက်ပျိုးရေးသုတေသန စင်တာ (CIRAD - Centre de Coopération Internationale en Recherche Agronomique pour le Développement)၊ ပြင်သစ်နိုင်ငံ မွေးမြူရေးအသင်း (AFZ - French Association for Animal Production) နဲ့ ကုလသမဂ္ဂ စားနပ်ရိက္ခာနှင့် စိုက်ပျိုးရေးအဖွဲ့ (FAO) တို့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုနဲ့ တည်ထောင်ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။

Feedipedia ဟာ သူ့ရဲ့ နာမည်အတိုင်း တိရစ္ဆာန်အစာ (Feed) တွေအကြောင်း ရေးသားထားတဲ့ အွန်လိုင်း စွယ်စုံကျမ်း (Encyclopedia) တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ကမ္ဘာတလွှားက တိရစ္ဆာန်အစာအမျိုးအစားပေါင်း ၁၄၀၀ ကျော်ရဲ့ အကြောင်းကို အဓိကအုပ်စုကြီး (၄) စု အဖြစ် ခွဲခြားဖော်ပြထားပါတယ် -

(၁) တိရစ္ဆာန်အစာကြမ်းပင်များ (Forage plants)

(၂) အပင်ထွက်ပစ္စည်း/ဘေးထွက်ပစ္စည်းများ (Plant products/By-products)

(၃) တိရစ္ဆာန်ထွက်ပစ္စည်းများ (Feed of animal origin)

(၄) အခြားအစာများ (Other)

အစာတစ်မျိုးချင်းစီရဲ့ ဒေသန္တရအမည်၊ သိပ္ပံအမည်၊ စသည်ဖြင့် အမည်တစ်ခုခုကို သိရှိရုံနဲ့ အဲဒီအစာရဲ့ အကြောင်းကို အသေးစိတ် လေ့လာနိုင်ပါတယ်။

ဘယ်ဒေသမှာ ဘယ်လို စိုက်ပျိုးလို့ရတဲ့ တိရစ္ဆာန်အစာပင်လဲ။
အာဟာရဓာတ်ပါဝင်မှု အချိုးအစားတွေက ဘယ်လိုလဲ။
ဘယ်တိရစ္ဆာန်တွေကို ကျွေးမွေးနိုင်သလဲ။
ဘယ်လောက်ပမာဏအထိ ကျွေးမွေးနိုင်သလဲ။ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးက ဘာတွေလဲ။
အဆိပ်အတောက်နဲ့ မလိုလားအပ်တဲ့ ဓာတ်ပစ္စည်းတွေ ဘာတွေ ဘယ်လောက်နှုန်းလောက် ပါဝင်သလဲ။
ဘယ်လိုတန်ဖိုးမြှင့်တင် ထုတ်လုပ်ပြီး အသုံးပြုနိုင်မလဲ။
အဲဒီ့ အစာကို စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ် အသုံးပြုမယ်ဆိုရင် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကို ဘယ်လို သက်ရောက်မှုတွေ ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သလဲ။

Feedipeida ဝဘ်ဆိုဒ်ကို စတင်လွှင့်တင်ကတည်းက ဝဘ်ဆိုဒ်မှာပါဝင်တဲ့ အချက်အလက်တွေကို ဘာသာ စကား အတော်များများနဲ့ လေ့လာဖတ်ရှုနိုင်အောင် စီစဉ်ထားခဲ့တာပါ။ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေအတွက်ကတော့ ယခင်က အင်္ဂလိပ်ဘာသာနဲ့ပဲ ဖတ်ရှု့လေ့လာနိုင်ခဲ့တာပါ။ အခုတော့ဖြင့် အဲဒီဝဘ်ဆိုဒ်ကို မြန်မာဘာသာနဲ့ အလွယ်တကူ လေ့လာနိုင်ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီမှာ သတိပြုရမှာက မြန်မာဘာသာပြန်ဆိုတာကို Google Translate က ထောက်ပံ့ကူညီထားတာဖြစ်ပြီး လွဲချော်မှုအချို့ ရှိနိုင်တယ်ဆိုတာပါပဲ။

ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် ဝဘ်ဆိုဒ်ကနေ အခုရရှိနေတဲ့ ဝန်ဆောင်မှုနဲ့တင်ကိုပဲ မြန်မာ့မွေးမြူသူတွေ၊ စိုက်ပျိုးသူတွေအတွက် အများကြီး အထောက်အကူပြုနိုင်တယ်ဆိုတာ သေချာပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း ဒီဝဘ်ဆိုဒ်လေးကို သွားရောက်လေ့လာကြည့်ကြဖို့ မိတ်ဆက်ပေးရခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ စာဖတ်သူများအတွက် တစုံတရာ အကျိုးရှိလိမ့်မယ်လို့ ယုံကြည်မိသလို သွားရောက်လေ့လာကြည့်ဖို့လည်း တိုက်တွန်းလိုက်ရပါတယ်။ Feedipedia ဝဘ်ဆိုဒ်ကို သွားရောက်လေ့လာပြီးတဲ့နောက် စာဖတ်သူတို့ရရှိတဲ့ အတွေ့အကြုံတွေ၊ အကျိုးရလဒ်တွေကိုလည်း ဒီဆောင်းပါးအောက်မှာ မှတ်ချက်ရေးပြီး ပြန်လည်မျှဝေပေးပါဦးလို့ ဖိတ်ခေါ်လိုက်ရပါတယ်။

သက်ခိုင်

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...