သင့်တော်တဲ့အစားအသောက်တွေက ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ကိုယ်ခံအားကို တိုးတက်ကောင်းမွန်စေပါတယ်။ အအေးမိခြင်း၊ တုပ်ကွေးနဲ့ အခြားကူးစက်ရောဂါတွေကနေကာကွယ်ဖို့ နည်းလမ်းရှာနေရင်တော့ အရင်ဆုံး အသီးအရွက်ဆိုင်ကိုသွားသင့်ပြီး အစားအသောက်တွေမှာ ဒီ ၁၅ မျိုးပါအောင် စီစဉ်သင့်တာပေါ့။
၁။ ရှောက်သံပုရာမျိုးနွယ်အသီးများ
လူအများစုက အအေးမိကြတာနဲ့ ဗီတာမင်စီကို တန်းမြင်ကြပါတယ်။ သူက ကိုယ်ခံအားကို ကောင်းမွန်စေလို့ပါ။ ဗီတာမင်စီက ကူးစက်ရောဂါတွေကို အဓိကတိုက်ခိုက်ပေးတဲ့ သူရဲကောင်းဖြစ်တဲ့ သွေးဖြူဥထုတ်လုပ်မှုကို တိုးတက်စေပါတယ်။ ရှောက်သံပုရာမျိုးနွယ်အားလုံးက ဗီတာမင်စီပါဝင်မှုမြင့်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ရနိုင်တဲ့ အသီးတွေကို ချရေးကြည့်ပါမယ်။
လိမ္မော်သီး
သံပုရာသီး
သံပုယိုသီး
လီမွန်သီး
ဂရိတ်ဖရုသီး
ကာဗလာသီး
ရှောက်ချိုသီး
၂။ ငရုတ်ပွသီးအနီ
ရှောက်သံပုရာတင်မကပါဘူး။ ငရုတ်ပွသီးက ဗီတာမင်စီပါဝင်မှု သူတို့ထက်ပိုမြင့်ပါတယ်နော်။ Beta carotene ပါဝင်မှုလည်း မြင့်ပါတယ်။ Beta carotene ဆိုတာ အပင်တွေမှာ အနီရောင်၊ လိမ္မော်ရောင်၊ အဝါရောင်စသည်တို့ကို ဖြစ်ပေါ်စေတဲ့ ရောင်ခြည်ပစ္စည်းဖြစ်ပါတယ်။ လူခန္ဓာကိုယ်အတွက်ဆိုရင်တော့ မရှိမဖြစ်လိုအပ်တဲ့ ဗီတာမင်အေ ကို ပြောင်းလဲပေးပါတယ်။ ဗီတာမင်အေက မျက်စိအားကောင်းစေသလို အသားအရေလည်း လှပစေတာကြောင့် အလှအပထိန်းသိမ်းချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ငရုတ်ပွသီးအနီက ရွေးချယ်စရာတစ်ခုပါ။
၃။ ဘရိုကိုလီ (ပန်းဂေါ်ဖီအစိမ်း)
ဗီတာမင်နဲ့ သတ္တုဓာတ်တွေရဲ့ ဘုရင်ကြီးလို့ ပြောရမလားပဲ။ ဗီတာမင် အေ၊ စီ၊ အီး၊ အမျှင်ဓာတ်တွေ၊ အိုမင်းရင့်ရော်မှုကို တားဆီးပေးတဲ့ ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်း (Antioxidants) ပါဝင်တာကြောင့် တောင်သူတွေရဲ့ စိုက်ပျိုးသီးနှံ ပန်းဂေါ်ဖီအစိမ်းကိုလည်း အားပေးသင့်ပါတယ်။ စားရင်လည်း ရေနွေးငွေ့နဲ့ ပေါင်းစားတာက အဟာရအများစုရနိုင်တဲ့နည်းလမ်းလို့လည်း သုတေသနတွေက ပြောကြပါတယ်။
၄။ ကြက်သွန်ဖြူ
ကမ္ဘာပေါ်က ဟင်းလျာအတော်များများမှာ ကြက်သွန်ဖြူကို မဖြစ်မနေထည့်ပြီး ချက်ကြပါတယ်။ ကြက်သွန်ဖြူက ကူးစက်တာတွေကို တားစီးပေးရာမှာ ခရာကျတယ်လို့ လက်ခံထားကြပါတယ်။
၅။ ချင်း (ဂျင်း)
မြန်မာဆေးကျမ်းများအလိုအရ ချင်းစိမ်းသည် ချိုခါးသော အရသာရှိ၏။ အေးသော သတ္တိရှိ၏ ။ နှုတ်ကို မြိန်စေ၏ ။ ကြေကျက်လွယ်၏ ၊ ဝမ်းမီးကို တောက်စေ၏ ၊ သလိပ် သည်းခြေဒေါသကို နိုင်၏၊ ဆီးဝမ်းကိုရွှင်စေ၏၊ အဆိပ်ကို နိုင်၏၊ အသံနာ ၊ ရင်နာ၊ လေနာတို့ကိုနိုင်၏။ ပြင်းထန်သော အနာပေါက်ခြင်းနှင့် ထိခိုက်မှုတို့ကြောင့်ဖြစ်သော ရောင်တင်းသောရောဂါတို့ကို ပျောက်ကင်းစေ၏။ (Wiki Myanmar) ဒီလောက်ကောင်းတဲ့ချင်းကို နေ့စဉ်သုံးဆောင်ဖို့ မမေ့သင့်ပါဘူးနော်။
၆။ ဟင်းနုနွယ်
ဗီတာမင်စီတစ်ခုတည်းကြောင့် ဒီစာရင်းထဲထည့်တာမဟုတ်ပါဘူး။ သူ့မှာ ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်းတွေ၊ ဗီတာမင်အေ ပြောင်းလဲပေးတဲ့ Beta carotene တွေ ပါဝင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကိုယ်ခံအားကို တိုးတက်လာစေမှာ အမှန်ပါပဲ။ ကျေးလက်ကလူတွေ ကျန်းမာရေးဘာကြောင့်ကောင်းလဲဆိုတာ ဒီလို အလွယ်တကူရနိုင်တဲ့ ဟင်းနုနွယ်သီးနှံတွေ နေ့စဉ်လတ်လတ်ဆတ်ဆတ် စားသုံးနိုင်တဲ့အခွင့်အရေးရှိကြတာကြောင့်ပါ။
၇။ ဒိန်ချဉ်
ဒိန်ချဉ်က ဗီတာမင်ဒီရဲ့ရင်းမြစ်လို့တောင် ပြောရမလိုဖြစ်နေပြီ။ ဗီတာမင်ဒီက ကိုယ်ခံအားကိုကောင်းမွန်စေသလို ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ ရောဂါတိုက်ဖျက်တဲ့ဖြစ်စဉ်ကိုလည်း ကောင်းမွန်စေပါတယ်။ ဒိန်ချဉ်ကိုတော့ ပုံစံအမျိုးမျိုးနဲ့ စားသုံးကြပါတယ်။ ပျားရည်လေးနဲ့ဆို ဘယ်လောက်တောင် ကောင်းမလဲ။
၈။ Almond စေ့
အချို့က Almond စေ့ကို ဗာဒံစေ့လို့ ပြောကြပေမယ့် တကယ်က ဗာဒံက India Almond ဖြစ်ပါတယ်။ နာမည်တူပေမယ့် အပင်ချင်းကွဲပါတယ်။ မျိုးရင်းတွေလည်း မတူကြပါဘူး။ ဗာဒံစေ့လည်း အဟာရဓာတ်တွေ များစွာပါဝင်ပါတယ်။ ဒီနေရာမှာတော့ Almond အကြောင်းပဲ ပြောကြတာပေါ့။
အအေးမိတာတွေကို ကာကွယ်တိုက်ခိုက်တဲ့အခါမှာ ဗီတာမင်စီကို နောက်တန်းကနေ ပံ့ပိုးပေးနေတာ ဗီတာမင်အီးပါ။ Almond လိုမျိုး အခွံမာအသီးတွေက ဗီတာမင်တွေအပြင် ကျန်းမာစေတဲ့ အဆီတွေပါ ပါဝင်ပါတယ်။
၉။ နေကြာစေ့
နေကြာစေ့မှာ ဖော့စဖောရပ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်၊ ဗီတာမင် ဘီ-၆ နဲ့ ဗီတာမင်အီး တွေပါဝင်တဲ့ အဟာရမြင့်အစားအစာတစ်မျိုးပါ။ ဗီတာမင်အီးက ကိုယ်ခံအားစနစ်ရဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်တွေကို ထိန်းညှိပေးပါတယ်။ ထောပတ်သီးမှာလည်း ဗီတာမင်အီးပါဝင်ပါတယ်နော်။
၁၀။ နနွင်း
နနွင်းလည်း ဟင်းတိုင်းလိုလိုမှာ မပါမဖြစ်ဆရာကြီးပါ။ နနွင်းဟာ ရောင်ရမ်းခြင်းကို သက်သာစေတဲ့ Curcumin ဓာတ်တွေ များစွာပါဝင်ပါတယ်။ သုတေသနတွေအရတော့ Curcumin က ကိုယ်ခံအားစနစ်ကို မြှင့်တင်ပေးနိုင်ပါတယ်။
၁၁။ လက်ဖက်ရည်ကြမ်း (Green tea)
လက်ဖက်ခြောက် (အချို၊ အခါး) မှာ Flavonoids လို့ခေါ်တဲ့ ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်းတစ်မျိုး ပါဝင်ပါတယ်။ လက်ဖက်ရည်ကြမ်းမှာတော့ ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်းတစ်မျိုးဖြစ်တဲ့ EGCG ခေါ် epigallocatechin gallate ဓာတ်ပါဝင်ပါတယ်။ သူက ကိုယ်ခံအားစနစ်ကို ပံ့ပိုးပေးပါတယ်။ EGCG က လက်ဖက်အခါးခြောက်မှာပဲ ပါဝင်ပါတယ်။
လက်ဖက်ရည်ကြမ်းမှာ ခန္ဓာကိုယ်အတွက်လိုအပ်တဲ့ အမိုင်နိုအက်စစ်ပါဝင်ပါသေးတယ်။
၁၂။ သင်္ဘောသီး
သင်္ဘောသီးမှာတော့ ဗီတာမင်စီ ပါဝင်ပါတယ်။ တစ်နေ့တာရဲ့ ဗီတာမင်စီလိုအပ်ချက်ကို သင်္ဘောသီး အလတ်ဆိုဒ်တစ်လုံးစားရုံနဲ့ လုံလောက်ပါတယ်။ နောက် သင်္ဘောသီးက အစာချေစနစ်ကိုလည်း ကောင်းမွန်စေပါတယ်။ ကျန်းမာရေးအတွက် အထောက်အကူပြုတဲ့ ပိုတက်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နဲ့ ဖောလစ်အက်စစ်တို့လည်း သင်္ဘောသီးထဲမှာ ပါသေးတာမို့ စိုက်ပျိုးပေးကြတဲ့ တောင်သူတွေကို အားပေးရင် ဒေသထွက်သင်္ဘောသီးတွေကို စားသုံးသင့်ပါတယ်။
၁၃။ ကီဝီသီး
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စိုက်ပျိုးခြင်းမရှိသေးပေမယ့် သင်္ဘောသီးလိုပဲ အဟာရတွေများစွာပါဝင်တဲ့ ကီဝီသီးနဲ့ မိတ်ဆက်ပေးချင်ပါတယ်။ ကီဝီသီးမှာ ဖောလစ်အက်စစ်၊ ပိုတက်ဆီယမ်၊ ဗီတာမင်ကေ နဲ့ ဗီတာမင်စီတွေ ပါဝင်ပါတယ်။
၁၄။ ကြက်သား
နေမကောင်းဖြစ်ရင် ကြက်စွပ်ပြုတ်လေးသောက်ချင်မှာပေါ့။ စိတ်ထဲမှာ ကြက်စွပ်ပြုတ်လေးသောက်လိုက်ရင် အားရှိပြီး နေကောင်းလာမှာပဲလို့ တွေးမိတယ်မဟုတ်လား။ ကြက်စွပ်ပြုတ်က အအေးမိတာကို သက်သာစေပါတယ်။ ကြက်သားမှာ ဗီတာမင် ဘီ-၆ ပါဝင်ပါတယ်။ ကြက်ရိုးစွပ်ပြုတ်လေးလုပ်သောက်မယ်ဆိုရင် လိုအပ်တဲ့ ကျန်းမာစေတဲ့အဟာရတွေ အပြည့်အဝရရှိမှာဖြစ်ပါတယ်။
၁၅။ ရေနေအခွံမာကောင်များ
ကျန်းမာတဲ့အစားအစာတွေလို့ပြောရင် ရေနေအခွံမာကောင်တွေကို ချက်ချင်းမစဉ်းစားမိကြဘူးမဟုတ်လား။ သူတို့တွေက ဇင့်ဓာတ်ပါဝင်တဲ့ စားသင့်တဲ့အစားအစာဖြစ်ပါတယ်။
ဇင့်ဓာတ်ပါဝင်တဲ့ ရေနေအခွံမာကောင်တွေဆိုတာ
ကမာ
ဂဏန်း
ပုဇွန်ထုပ်
ဂုံး
တို့ဖြစ်ကြပါတယ်။
ရေနေအခွံမာကောင်တွေကို လိုအပ်သလောက်ပဲ စားကြပါနော်။ လွန်ရင် ဘေးပြန်ဖြစ်တတ်လို့ပါ။ ပိုက်ဆံလည်း ပိုကုန်တာပေါ့။
အသီးအနှံတွေ၊ အစားအသောက်တွေက လတ်လတ်ဆတ်ဆတ်ဖြစ်တဲ့အချိန်မှာ အဟာရဓာတ်အများဆုံးပါဝင်တာကြောင့် သေချာရွေးချယ်ဝယ်ယူစေချင်ပါတယ်။ နောက်တစ်ခုက ပြည်တွင်းမှာရရှိတဲ့သီးနှံတွေက သယ်ယူတဲ့လမ်းကြောင်းတိုတာကြောင့် ကာဗွန်ထုတ်လုပ်မှုလည်း နည်းပါတယ်။ ပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းပြီးဖြစ်သလို တောင်သူတွေကို အားပေးရာလည်း ရောက်ပါတယ်။ အစိမ်းရောင်လမ်းရဲ့ဈေးတန်းကြီးမှာတော့ တောင်သူတွေ တိုက်ရိုက်တင်ရောင်းနေကြတာမို့ တောင်သူတွေဆီကနေ တိုက်ရိုက်ဝယ်ယူနိုင်ပါတယ်။
ကိုးကား - Healthline