မြန်မာ့ စိန်တစ်လုံးနှင့် ဖိလစ်ပင်း Carabao

ဆရာမ ဒေါက်တာ သန်းသန်းစိန် ရဲ့ Post မှာ မြန်မာ့ သရက်သီး ပွဲတော် အကြောင်း သတင်း ဓာတ်ပုံတွေ မြင်ရ ဖတ်ရတော့ ဖိလစ်ပင်း UPLB မှာ ကျောင်းတက် ခဲ့စဉ်က အချိန်တွေကို သတိရမိသွားသည်။ UP မှာလည်း သူတို့ရဲ့ ဖိလစ်ပင်း သရက်မျိုးတွေ တော်တော် များများ စားကြည့်ခဲ့ဖူးသည်။ ကျမတို့ဆီမှာလိုပဲ သူတို့သရက်မျိုးတွေက အရမ်းများပြီး သူတို့ဘာသာစကား (Tagalog) တွေနဲ့ဆိုတော့ မျိုး နာမည် အားလုံးကို မမှတ်မိနိုင်ခဲ့ပါ။

ကာရာဘာအို သရက်သီး (Carabao Mango) ကတော့ ဖိလစ်ပင်းရဲ့ နာမည်ကြီး သရက်သီး တစ်မျိုးဖြစ်သည်။ carabao ဆိုတာ ကတော့ UP မှာ ရှိစဉ်အတွင်း အမြဲကြားနေ ရတာကြောင့် အဲ့ဒီ နာမည်ကိုတော့ သေချာမှတ်နိုင်ခဲ့သည်။ carabao အကြောင်းလေးတော့ ဖိလစ်ပင်း သူငယ်ချင်းတွေ ဆီက သိခဲ့ရတာလေးတွေကို နည်းနည်းတော့ပြောပြပါရစေ။ carabao ဆိုတာ buffalo (ကျွဲ) ကို ဆိုလိုတာပါ။ ကျမတို့နိုင်ငံရဲ့ စိုက်ပျိုးရေးမှာ နွားတွေက Beneficial Animal အဖြစ် ရပ်တည် ခဲ့တာကြောင့် နွားတွေကို ကျေးဇူးရှင် တိရိစ္ဆာန်တွေ အဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့ သလိုပါပဲ ဖိလစ်ပင်းရဲ့ လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေး မှာလည်း ကျွဲ (carabao) တွေက Beneficial Animal အဖြစ်ရှိခဲ့တာကြောင့် carabao ဆိုတဲ့ နာမည်တွေကို အမှတ်တရ ဂုဏ်ပြုပေးထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။

သူတို့ဆီမှာ Carabao Milk (ကျွဲနို့) ကိုသာ ပေါပေါများများ သောက်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ နွားနို့ (Cow Milk)ကတော့ Vet Med မှာ ရောင်းတာ ရှိပေမယ့် ရှားပါးပြီး သောက်ချင် ရင်တော့ ရှာပေတော့ Save More တွေမှာ.. သူများနိုင်ငံက ဝင်တဲ့ Brand တွေက ပိုများပါတယ်။ UPLB မှာ ကျွဲနဲ့ ပတ်သတ်တဲ့ ရုပ်ထုတွေ ပန်းချီတွေ ကိုလည်းတွေ့နိုင်ပါတယ်။ UPLB Campus ကိုဝင်တာနဲ့ ကျွဲခေါင်း ရုပ်ထုတွေ၊ လူက ကျွဲနဲ့ စိုက်ပျိုးရေး လုပ်နေတဲ့ ရုပ်ထု မျိုးတွေကို မြင်ရမှာဖြစ်သလို UPLB Main Library အဝင်မှာလည်း ကျွဲပျံရုပ်ထု ကြီးကိုတွေ့ရ မှာဖြစ်ပါတယ်။ ကျမအနေနဲ့က မြင်းပျံ ဆင်ပျံကိုသာ မြင်ဖူးတာကြောင့် ကျွဲပျံရုပ်ထုကြီးကိုမြင်တဲ့ အချိန်မှာ ထူးဆန်းပြီး ဖိလစ်ပင်း သူငယ်ချင်းတွေကို စပ်စပ်စုစုမေးမိရာကနေ carabao ရာဇဝင်ကို သိခဲ့ရတာပါ။

အစပိုင်းမှာရေးခဲ့တဲ့ Carabao Mango အကြောင်းကို ဆက်ပြီး ပြောပြချင်ပါတယ်။ ဖိလစ်ပင်းတွေကတော့ သူတို့ရဲ့ Carabao Mango ဟာ ကမ္ဘာပေါ်မှာ အချိုဆုံးသရက်သီး ဆိုပြီး မှတ်တမ်းဝင်ထားတဲ့အကြောင်း အမြဲပြောပြီး အစဉ်ဂုဏ်ယူတတ်ကြပါတယ်။ သူတို့တွေ အမွှန်းတင်ကြလွန်းလို့ ကျမလည်း ဝယ်စားကြည့်တော့ ကျမတို့ဆီက စိန်တစ်လုံးလောက် မချိုပါဘူး။ အရသာလည်း စိန်တစ်လုံးလို မကောင်းပါဘူး။ ကျမက ငါတို့နိုင်ငံကသရက်သီးက ပိုချိုတယ်လို့ ပြောတော့ သူတို့က မယုံသကာင်္နဲ့ အထူးအဆန်းဖြစ်နေကြသည်။ သူတို့မှမစားဘူးတော့ မယုံကြတာလည်း သိပ်တော့မဆန်းလှပေ။ UP မှာ မြန်မာပြည်ကို ရောက်ဖူးပြီး မြန်မာ့စိန်တစ်လုံးကိုလည်း စားဖူးထားတဲ့ တစ်ချို့သော Professor တွေ Scientist တွေကိုယ်တိုင်ကတော့ ကျမတို့ရဲ့သရက်သီးက ပိုအရသာရှိပြီး ချိုမွှေးကြောင်း ဝန်ခံပြောကြားပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သူတို့ရဲ့သရက်သီးက ကမ္ဘာ့မှတ်တမ်းဝင်ပြီး ကျမတို့ရဲ့သရက်သီးကတော့ သိသူရှားပါးနေခဲ့သည်မှာ မချိအောင်ခံစားရလွန်းလို့ နာစရာအသည်းတောင် မရှိတော့ပေ။ Resource တွေ ဘယ်လောက်ပေါများနေပါစေ နည်းပညာရှားပါးနေတော့လည်း အမြဲနောက်ကျနေခဲ့ရသည်။

ဖိလစ်ပင်းမှာက သရက်သီးကို (Year Round) ၁၂ ရာသီလုံး စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ပြီး နိုင်ငံခြားကို တင်ပို့ရောင်းချနေတာဖြစ်ပါတယ်။ သရက်သီးတင်ပို့တဲ့ ကမ္ဘာ့ထိပ်တန်းနိုင်ငံတွေထဲမှာ ဖိလစ်ပင်းက အဆင့် ၆ နေရာမှာရှိပါတယ်။ UP မှာကျောင်းတက်နေတုန်းက အသီးအနှံတော်တော်များများကို ၁၂ ရာသီလုံးမှာ ဝယ်စားလို့ရခဲ့ပါတယ်။ မြန်မာပြည်မှာကတော့ သစ်သီးတွေဆိုတာက သူ့ရာသီ သူ့အချိန်မှစားရတဲ့ ရာသီစာသီးနှံတွေပါ။ ကျမတို့ဆီမှာလည်း စိန်တစ်လုံးကို သူတို့လို Year Round စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်နိုင်ခဲ့မယ်၊ နိုင်ငံခြားတင်ပို့ဖို့ အဆင့်မီတဲ့ Postharvest တွေ၊ Packaging နည်းပညာကောင်းကောင်းတွေသာရှိခဲ့ရင် သေချာပေါက် ကမ္ဘာ့အဆင့်ရဲ့ တစ်နေရာကိုတော့ ရမှာအမှန်ပင်။ ကိုယ့်သရက်သီးလောက် မချိုပါဘဲ သူတို့ရဲ့ carabao သရက်သီးကိုစားဖြစ်တိုင်း ကမ္ဘာပေါ်မှာအချိုဆုံးတဲ့ ဆိုပြီး မခံချိမခံသာဖြစ်ရသလို နောက်တစ်ခုကတော့ IRRI (International Rice Research Institute) ကို မြင်တိုင်း ရောက်ရတိုင်း ငါတို့ရမယ့်အခွင့်အရေးကြီးဆိုပြီး တစ်ခါ ရင်နာရပြန်ပါတယ်။ ဦးနေဝင်းလက်ထက်မှာ IRRI ကို မြန်မာပြည်ပေးတော့ ငြင်းခဲ့တာကြောင့် ဖိလစ်ပင်းကရပြီး IRRI ကြောင့် ကောင်းစားနေတာကို မြင်တော့ ကျမတို့နိုင်ငံကသာ အဲ့ဒီတုန်းက မငြင်းခဲ့ရင်……။

အခုလို နှစ်ပေါင်းများစွာကြာပြီးတဲ့နောက်မှာတော့ ဟိုတုန်းက မရခဲ့တာတွေ စွန့်လွှတ်ခဲ့ရတာတွေကို တနုံ့နုံ့တွေးပြီးတော့လည်း မခံစားချင်တော့ပါ။ ကျမတို့အနေနဲ့ လိုအပ်နေတဲ့ နည်းပညာတွေကို စနစ်တကျ သင်ယူလေ့လာနိုင်ဖို့အတွက် ပြည်တွင်းပြည်ပ ပို့ချနေတဲ့ Knowledge and Technological Sharing သင်တန်းတွေမှာ ကျမတို့ရဲ့ စိုက်ပျိုးရေးပညာရှင်တွေကိုလည်း ပါဝင်လေ့လာသင်ယူ တက်ရောက်ခွင့်နဲ့ ပြန်လည်အသုံးချဖို့ အခွင့်အရေးတွေ ပေါပေါများများ ရှိစေချင်မိပါတော့သည်။

All da best.

KMMK

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...