ဒီရေတောများကို ဘာကြောင့် ထိန်းသိမ်းသင့်သလဲ..

မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် ၂၀၀၀ ခုနှစ်တွင် ကမ္ဘာ့ဒီရေတောများ၏ ၃.၆ ရာခိုင်နှုန်း(Giri et al., 2011) ကို ပိုင်ဆိုင်ထားပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံဒီရေတောများသည် မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဒေသများ၊ ကမ်းရိုးတန်းဒေသများဖြစ်သည့် ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ဧရာဝတီ၊ ပဲခူး၊ ရန်ကုန်၊ မွန်ပြည်နယ်နှင့် တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီးတို့တွင် အများစုတည်ရှိပါသည်။

မြန်မာနိုင်ငံသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ဒီရေတောများ အထူထပ်ဆုံးနိုင်ငံများထဲမှ တစ်နိုင်ငံဖြစ်ပြီး လူသားများအတွက် အဖိုးတန်သော ဂေဟစနစ်ဝန်ဆောင်မှုများ ပေးဆောင်လျက်ရှိသည်။ သို့သော်လည်း သစ်တောများပြုန်းတီးလာခြင်း၊ စိုက်ပျိုးမြေဧရိယာများ တိုးချဲ့ခြင်းတို့ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒီရေတောဖုံးလွှမ်းမှုသည် လွန်ခဲ့သည့်ဆယ်စုနှစ်အနည်းငယ်အတွင်း သိသိသာသာကျဆင်းလာခဲ့ပြီး လက်ကျန်ဒီရေတောများမှာလည်း ဂေဟစနစ်ပျက်သုဉ်းမှု အန္တရာယ်စိန်ခေါ်မှုများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရလေသည်။

၂၀၀၀ ခုနှစ်မှစ၍ မြန်မာနိုင်ငံသည် ဒီရေတောဖုံးလွှမ်းမှု ၁၄,၆၁၉ ဟက်တာ (တစ်နှစ်လျှင် ၂.၂ %) ဖြင့် စိုးရိမ်ဖွယ်ရာ ဆုံးရှုံးနေသည်။ အဓိကအားဖြင့် ရခိုင်ပြည်နယ်နှင့် ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးတို့၌ ဖြစ်သည်။ ဒီရေတောများ လျော့နည်းဆုံးရှုံးလာမှုကြောင့် အပူငွေ့များတရိပ်ရိပ်တက်လာခြင်း၊ ကာဗွန်သိုလှောင်မှုလျော့နည်းလာခြင်း၊ သစ်ပင်ဖုံးလွှမ်းမှုရာခိုင်နှုန်း လျော့နည်းခြင်း စသည့်ပြဿနာများကြုံတွေ့လာရသည်။

သေချာသည်မှာ မြန်မာနိုင်ငံသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ဒီရေတောအကြွယ်ဝဆုံးနိုင်ငံတစ်ခုဖြစ်ခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း လက်ရှိအချိန်တွင် ဒီရေတောလျင်မြန်စွာပြုန်းတီးနေမှုပြဿနာသည် မြန်မာနိုင်ငံသစ်တောများရင်ဆိုင်နေရသော အရေးအပါဆုံးသော ပြဿနာထဲမှ တစ်ခုဖြစ်လေသည်။ (Prescott et al., 2017)

ပညာရှင်အချို့၏ ခန့်မှန်းချက်အရ မြန်မာနိုင်ငံသည် ၂၀၀၁ ခုနှစ်မှ ၂၀၁၀ ခုနှစ်အတွင်း နှစ်စဉ်ဒီရေတောများ ဆုံးရှုံးမှု ၄.၇ ရာခိုင်နှုန်း ကြုံတွေ့ရသည်ဟုဆိုသည်။ သို့သော်လည်း အခြားသော လေ့လာမှုများက သိသိသာသာ ကွဲပြားသော ခန့်မှန်းချက်များကို ထုတ်ပေးခဲ့ပြီး နိုင်ငံတွင်း ဒီရေတောပြုန်းတီးမှုနှုန်း နှေးကွေးသွားကြောင်း ပြသခဲ့သည်။

နိုင်ငံအတွင်းဒီရေတောဖုံးလွှမ်းမှုလျော့နည်းလာသည်ကို စာတမ်းအမျိုးမျိုးက ညွှန်းဆိုပြသကြသကဲ့သို့ တွက်ချက်ခန့်မှန်းသည့် နည်းလမ်းအပေါ်မူတည်၍ ကွဲပြားနိုင်ကြောင်း သိရသည်။

မြန်မာနိုင်ငံရှိ ဂေဟစနစ်တွင် ဒီရေတောများ၏ အရေးပါမှုကို ချန်ထား၍မရပေ။ ထို့ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းရှိ လက်ကျန်ဒီရေတောများအား စနစ်တကျစီမံခန့်ခွဲ ခြင်း၊ ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ခြင်း၊ တိုးတက်လာစေရန် စဉ်ဆက်မပြတ်ဆောင်ရွက်ခြင်းတို့ပြုလုပ်ရန်လို အပ်ပါသည်။

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...