အီးအမ်ဖျော်ရာတွင် သုံးသော တင်လဲရည်အကြောင်း

အီးအမ်၏ အပြင်းစားဖျော်ရည်တွင် ဆတူနီးပါးရောစပ်ရန် တင်လဲရည် လိုအပ်ပါသည်။ တင်လဲရည်၏ သန့်စင်မှုနှင့် ဓာတ်ပျက်သကြားပါဝင်မှုတို့ကို သိရှိထားလျှင် အီးအမ်ပြင်းအားဖျော်ရည်နှင့် ရောစပ်ရမည့် နှုန်းထားကို ချိန်ဆနိုင်ပါမည်။ ထို့ကြောင့် သကြားစက်များမှ ရနိုင်သောတင်လဲရည်၏ သဘာဝကို အတိုချုပ် ပြောပြလိုပါသည်။

စက်သွင်းကြံ တန် ၁၀၀ ကြိတ်ပါက သကြားဖြူ ၁၀ တန်နှင့် တင်လဲရည် ၃ - ၄ တန် ခန့် ရရှိနိုင်ပါသည်။ ကြံရည်ကို ကြိုချက်လျှင် သကာရည် (Syrup) ကို ပထမ ရပါသည်။ ၎င်းကို သကြားပွင့် (sugar crystal) ဖော်ရန် အဆင့်ဆင့် ချက်လုပ်ရပါသည်။ သကြားနှင့်တင်လဲရည်ရောနေသော သကြားထွေးကို ရရှိပါသည်။ ၎င်းသကြားထွေးကို ဗဟိုခွာစက် (ခါစက်) ကိုလှည့်ပြီး သကြားနှင့် တင်လဲကို ခွဲထုတ်လိုက်ပါသည်။ ကြံသကြား သည် ဆူးခရို့စ် (Sucrose) ခေါ် သကြားဓာတ်ဖြစ်၍ တင်လဲသည် ဓာတ်ပျက်သကြား ဂလူးကို့စ် နှင့် ဖရက်တို့စ် ဖြစ်ပါသည်။ ကြံသကြားသည် ဆူးခရို့စ် ခေါ် pol 95-99 အတွင်း ရှိတတ်ပါသည်။

တင်လဲရည်၏ပြင်းအားကို Brix ခေါ် အချိုရည် တိုင်းတာကိရိယာဖြင့် တိုင်းတာသိရှိနိုင်ပါသည်။ တင်လဲရည်၏ အချိုဓာတ်သည် ဓာတ်ပျက်သကြားတို့၏ ပျော်ဝင်နိုင်သော အစိုင်အခဲပမာဏကို ဖော်ပြပါသည်။ တင်လဲရည်ကို အရက်စက်ရုံများမှ ဝယ်လိုအား အများအပြားရှိသဖြင့် အနည်းအကျဉ်းလိုအပ်သော တောင်သူလယ်သမားများအတွက် တင်လဲရည်ရှာရန် ခက်ခဲနိုင်ပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံသကြားနှင့် ကြံထွက်ပစ္စည်း လုပ်ငန်းရှင်များအသင်း (ရန်ကုန်ရုံးခွဲ) အနေဖြင့် အနည်းအကျဉ်း တင်လဲရည်လိုအပ်သူများအတွက် လီတာပုလင်းဖြင့် ရောင်းချ ဖြန့်ဖြူးပေးနိုင်ပါသည်။ Greenway မှတဆင့် မှာကြားနိုင်ပါသည်။

သကြားပွင့်များမှ ခွဲထုတ်ပြီး နောက်ဆုံးရလာသော တင်လဲရည်၏ သန့်စင်နှုန်း Purity သည် ၃၀ မှ ၅၀ ကြား ရှိတတ်ပါသည်။ သန့်စင်နှုန်းများလျှင် တင်လဲရည်အတွင်း ပျော်ဝင်နိုင်သော ဓာတ်ပျက်သကြား အစိုင်အခဲပမာဏ Brix ပိုများသည်ဟု အဓိပ္ပာယ်ရပါသည်။ သန့်စင်နှုန်းသည် ဆူးခရို့စ်ဓာတ်နှင့် Brix အချိုဓာတ် စုစုပေါင်း၏ အချိုးဖြစ်ပါသည်။

အသေးစားနှင့် အလတ်စားပေါင်းသကြားစက်များနှင့် ခါစက်တို့မှရသော တင်လဲရည်မှာ သန့်စင်နှုန်း ၄၀ ခန့် ရှိတတ်ပါသည်။ သကြားထွေးမှ သကြား (ဆူးခရို့စ်) ကို ပြောင်စင်အောင်မခွဲထုတ်နိုင်၍ ဖြစ်ပါသည်။ သကြားစက်ကြီးများတွင်မူ ဆူးခရို့စ်ကို တတ်နိုင်သမျှကုန်အောင် ပြောင်စင်အောင် ခွဲထုတ်ယူနိုင်သဖြင့် လက်ကျန်ထွက်လာသော တင်လဲရည်သည် သန့်စင်နှုန်း ၃၀ မှ ၃၅ ထက် ပိုလေ့မရှိပါ။

အီးအမ်အပြင်းစားဖျော်ရာတွင် တင်လဲရည်၏ Brix ပါဝင်မှုအနည်းအများလိုအပ်ချက်ကိုချိန်ဆ၍ ရေရောနိုင်ပါသည်။ Brix ပါဝင်မှုများလျှင် ရေကို ပို၍ရောစပ်ပေးနိုင်သည်။ Brix ပါဝင်မှုနည်းလျှင် လိုချင်သော ပြင်းအားရောက်ရန် အောက်ပါဖော်မြူလာအတိုင်း ရောစပ်ရမည့် ရေပမာဏကို တွက်ချက်ရောစပ်နိုင်ပါသည်။

ရေရောရမည့်အချိုးအဆ (Dilution Factor)

X = ရေရောစပ်ရမည့်ရာခိုင်နှုန်း

B = တင်လဲရည် မူလ Brix တန်ဖိုး

b = အီးအမ်နှင့်ရောရန်တင်လဲရည်၏ လိုချင်သော အပျစ်နှုန်း (Brix)

တင်လဲရည် ၅ ကီလိုဂရမ်ကို ရေသန့် ၅ လီတာ ရောစပ်၍ ဖျော်ရပါမည်။ ( 1 kg = 0.61 viss)

EM အပြင်းစားကို ဆတူရောစပ်ရမည့် တင်လဲရည်၏ အပျစ်နှုန်း (Brix) သည် ၄၀ ဟု သတ်မှတ်လက်ခံနိုင်ပါက အထက်ပါ ရေရောတင်လဲရည်သည် EM နှင့် အဆင်သင့် ရောစပ်ရမည့် ဖျော်ရည်ဖြစ်ပါသည်။ အပျစ်နှုန်း ၄၀ ထက်မြှင့်၍ ရောစပ်လိုပါက ရေရောနှုန်းကို အထက်ပါဖော်မြူလာသုံး၍ တွက်ချက်ပြီး ရောစပ်နိုင်ပါသည်။

Brix ခေါ် အချိုဓာတ်ကို အလွယ်တကူ တိုင်းတာနိုင်သောကိရိယာမှာ Refractometer ဖြစ်ပါသည်။ (သို့မဟုတ်) သကြားစက်သုံး Hydrometer, (Range 40-50 in 1/10) ကိုသုံး၍ တိုင်းနိုင်ပါသည်။ ဓာတုဆေးနှင့် ဓာတ်ခွဲခန်းသုံးရောင်းချသော ဆိုင်များမှ ဝယ်ယူရရှိနိုင်ပါသည်။

တင်လဲရည်၏အပျစ်နှုန်း (Brix) ကိုတိုင်းတာနည်း

၁။ ဘရစ်ဟိုက်ဒရိုမီတာ (စကေး ၄၀ မှ ၅၀ အတွင်း) အစိတ်ငယ် တစ်စိတ်လျှင် ၀.၁ ရှိသင့်သည်။

၂။ ဟိုက်ဒရိုမီတာကို တင်လဲရည်ထဲ နှစ်ပြီးတိုင်းရန် ဆလင်ဒါအရှည် (၃၇၅ မမ x အချင်း ၅၀ မမ) ရှိသင့်သည်။

၃။ 1000 ml ဆန့် ဘီကာ (၂) လုံးနှင့် ချိန်ခွင်တစ်ခု

၄။ တင်လဲ ၄၀၀ ဂရမ်ကိုချိန်၍ ဘီကာ ဖန်ခွက်၌ ထည့်ပါ။ ရေကို ဘီကာထဲ၌ 800 ml အမှတ်ရောက်သည်အထိ ရောပြီး မွှေပါ။

၅။ ရေရောပြီးတင်လဲရည်ကို ဆလင်ဒါ (ချင်တွယ်ဖန်တိုင်) ၌ ဖြေးညှင်းစွာထည့်ပါ။ အမြှုပ်နှင့် လေခိုသည့် နေရာများကိုပြောင်စင်အောင် ဖယ်ပါ။ ဆလင်ဒါရှိ တင်လဲရည်၌ လေလုံးဝ မခိုစေရပါ။ တင်လဲရည်ကို ဆလင်ဒါ၏ ၃/၄ ခန့် ဝင်ဆန့်အောင်ထည့်ပါ။

၆။ တင်လဲရည်၌ လေခိုမှုများပပျောက်သွားလျှင် ဆလင်ဒါနှုတ်ခမ်းမရောက်မီ ၁ စင်တီမီတာအလိုအထိ တင်လဲရည်ကို ဖြည်းညှင်းစွာ လောင်းထည့်ပါ။ အမြှုပ်များ၊ အကျိအချွဲများကို အပြင်ဖက်လွင့်အောင် မှုတ်ထုတ်ပါ။

၇။ ဘရစ်ဟိုက်ဒရိုမီတာကို ထိပ်ဖျားမှကိုင်၍ တင်လဲရည်ထဲသို့ ဖြည်းညှင်းစွာထည့်ပါ။ ဟိုက်ဒရိုမီတာကို ငြိမ်သက်စွာထောင်မတ်နေချိန်တွင် တင်လဲရည်မျက်နှာပြင်နှင့် တဖြောင့်တည်းနေရာ၌ ဟိုက်ဒရိုမီတာအမှတ်ကို ဖတ်ပါ။ ပထမအကြိမ် အမှတ်ကို မှတ်သားပါ။

၈။ ထို့နောက် ဟိုက်ဒရိုမီတာထိပ်ကိုနှိပ်၍ တင်လဲရည်ထဲသို့ နှစ်လိုက်ပါ။ လက်ကိုလွှတ်လိုက်လျှင် ဟိုက်ဒရိုမီတာက အရည်ထဲနစ်ရာမှ ပြန်ပေါ်လာမည်။ ငြိမ်သက်သွားလျှင် အမှတ်အသားကိုမှတ်ပါ။ ၎င်းအတိုင်း (၃) ကြိမ် မှတ်တမ်းယူ၍ ပျမ်းမျှယူပါ။ ဟိုက်ဒရိုမီတာဘရစ်၏ အမှတ်အသားကို အပူချိန်ဒီဂရီနှင့် တိုက်ဆိုင်ချိန်ညှိသော ဇယားကို သကြားဓာတ်ခွဲခန်း စာအုပ်များတွင် ရှိပါသည်။ အတိအကျသိလိုပါက ၎င်းဇယားကိုကြည့်၍ ညှိနိုင်ပါမည်။

၉။ ရလာသော အမှတ်တန်ဖိုးကို (၂) နှင့်မြှောက်ပါက တင်လဲရည်၏ မူလအပျစ်နှုန်းကို ရပါမည်။

မှတ်ချက်။ တင်လဲရည်ကို အရက်စက်ရုံများမှ ဝယ်လိုအား အများအပြားရှိသဖြင့် အနည်းအကျဉ်းလိုအပ်သော တောင်သူလယ်သမားများအတွက် တင်လဲရည်ရှာရန် ခက်ခဲနိုင်ပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံသကြားနှင့် ကြံထွက်ပစ္စည်း လုပ်ငန်းရှင်များအသင်း (ရန်ကုန်ရုံးခွဲ) အနေဖြင့် အနည်းအကျဉ်း တင်လဲရည်လိုအပ်သူများအတွက် လီတာပုလင်းဖြင့် ရောင်းချ ဖြန့်ဖြူးပေးနိုင်ပါသည်။ Greenway မှတဆင့် မှာကြားနိုင်ပါသည်။

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ကို ထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...