အာလူးပင်များတွင် ဖြစ်ပွားတတ်သော မြစ်ဖုရောဂါ

    မြစ်ဖုရောဂါသည် Solanaceae ပင်များဖြစ်သော အာလူးပင်နှင့် ခရမ်းချဉ်အပင်များတွင် အဖြစ်များပါသည်။(Meloidogyne hapla) နှင့်(M. chitwoodi) ဟုခေါ်သော နီမတုတ်တို့ကြောင့်ဖြစ်ပွားသည်။ (M. chitwoodi) သည် (Meloidogyne hapla)ထက်ပို၍ ဆိုးရွားသည်။ နှစ်မျိုးလုံးသည် Sedentary endoparasites များဖြစ်ပြီးမြေဆီလွှာထဲတွင်သာတွေ့ရသည်။ ရောဂါကူးစက်ခံထားရသော ဥများနှင့် အစေ့များ၊ ရောဂါဖြစ်ပွားပြီးသောမြေများ ရေများမှတစ်ဆင့် ကူးစက်သည်။ (M. chitwoodi)သည် အပူချိန် ၄၁ ဒီဂရီဖာရင်ဟိုက်အထက်တွင် ရှင်သန်နေနိုင်ပြီး (Meloidogyne hapla) သည် ၅၀ ဒီဂရီဖာရင်ဟိုက်တွင် မရှင်သန်နိုင်ပါ။ ဥနှင့် အမြစ်တွင် နေထိုင်မှုများသည်။ နီမတုတ်များသည် နှစ်ပေါင်း၂၀ ထိ ရှင်သန်နိုင်သည်။ (M. chitwoodi) သည် မြေအနက် ၃ ပေအထိ ရောက်ရှိနိုင်ပြီး သဲမြေများတွင်  စီးပွားရေးအရသိသိသာသာ ထိခိုက်နိုင်သည်။

ရောဂါလက္ခဏာ

    မြစ်ဖုရောဂါလက္ခဏာကို အပင်၏မြေပေါ်ပိုင်းတွင် ပြသမှုရှားပါးပါသည်။ (M. chitwoodi) နီမတုတ်၏လက္ခဏာသည် ဥပေါ်တွင် အဖုများဖြစ်ပေါ်နေခြင်းဖြစ်သည်။ (Meloidogyne hapla)၏လက္ခဏာသည် ရောင်ရမ်းနေသည့်ပုံဖြစ်ပေသည်။ မျိုးစိတ်နှစ်ခုလုံးသည် ဥ၏ မျက်နှာပြင်တွင် ၀.၂၅ လက်မ အရွယ်အစားရှိ အညိုရောင်အကွင်းအကွက်များဖြစ်ပေါ်နေသည်။ အညိုရောင်အကွက်များသည် အချင်း ၀.၀၄ လက်မ ခန့်ရှိပြီး နီမတုတ်အမများ၏ ဥထုတ်လုပ်ချိန်များတွင်သာ တွေ့ရသည်။ ရာသီအလိုက်နှောင်းပိုင်းတွင် ဖြစ်ပွားသော(M. chitwoodi) ရောဂါကူးစက်ခံရသော ဥများသည် ရိတ်သိမ်းချိန်တွင် ပြင်ပလက္ခဏာမပြသော်လည်း သိုလှောင်ချိန်တွင် စတင်လက္ခဏာပြသပေသည်။ 

ကာကွယ်နှိမ်နင်းနည်း

မိရိုးဖလာနှိမ်နှင်းနည်း    

၁။ ရောဂါကင်းသော မျိုးစေ့ကိုသာ သုံးပါ။

၂။ အရင်နှစ်မှ ပင်ကြွင်းပင်ကျန်များကို သေချာစွာစွန့်ပစ်ပါ။

၃။ သန့်ရှင်းသော စက်ကိရိယာများကိုသာ အသုံးပြုပါ။

၄။ ရောဂါဖြစ်ပွားထားသောနေရာမှ ရေအသုံးပြုခြင်း ရှောင်ကျဉ်ပါ။

၅။ သီးလှည့်စိုက်ပျိုးပါ။( ဂျုံ၊ ပြောင်း)

၆။ ပေါင်းပင် စနစ်တစ်ကျနှိမ်နှင်းပါ။ ပေါင်းပင်သည် နီမတုတ်များအတွက် လက်ခံပင်ဖြစ်နိုင်သည်။

၇။ ဥများကို စိုက်ခင်းအတွင်း သိုလှောင်မြှုပ်နှံထားခြင်းမျိုး ရှောင်ကျဉ်ပါ။

ဓာတုနှိမ်နှင်းနည်း

• ရီးဂျင့် ၃ ဂျီအာ တစ်ဧကလျှင် ၃ -၅ ထုပ်ကို စက်ဖွဲပြာ (သို့) မြေဆီနှင့်ရောကာ မြေမထွန်ခင် အစိုဓာတ်ရှိချိန်တွင် ထည့်ပေးပါ။
• နီမတုတ်သတ်ဆေးများလည်း သုံးစွဲနိုင်ပါသည်။ ဒိုင်ယာဇီနွန် (၁၀) ခဲကို မြေထဲထည့်ခြင်းဖြင့်လည်း ကာကွယ်နိုင်သည်။
• ပိုတက်ဆီယမ် မြေဩဇာသုံးခြင်းဖြင့်လည်း ပွားများမှုကို နှိမ်နှင်းနိုင်သည်။
• အကောင်းဆုံးမှာ မစိုက်မြေကို နှစ်ပတ်အလိုတွင် မြေနမူနာစစ်ဆေးမှုများ လုပ်သင့်ပေသည်။ ကြိုတင်ကာကွယ်ထားသင့်ပေသည်။

မေမြတ်မော်

https://www2.ipm.ucanr.edu/agriculture/potato/Nematodes/

https://pnwhandbooks.org/plantdisease/host-disease/potato-solanum-tuberosum-nematode-root-knot

မာလာမြိုင် ကုမ္ပဏီ ကြော်ငြာ

ပြောင်ခင်းမှာ ပေါင်းရှင်းဖို့ ဘူဒိုဇာ လာပြီ ဒိုး... ပြောင်းခင်း စိုက်နေရင်း ပေါင်းခင်းမဖြစ်သွားရအောင် မအပ်စပ်တဲ့ ပေါင်းတွေအကုန်ဒိုးဖို့ "ဘူဒိုဇာ" လာပြီဗျို့။ ပြောင်းခင်းထဲက ပေါင်းတွေကို အမြစ်ပြတ် သုတ်သင်ပေးမယ့် အစွမ်းထက်ထက် ဆေးတစ်လက် ဆိုရင် ပေါင်းမနိုင်ခင် "ပြောင်း" နိုင်ဖို့ ပြောင်းအထူး ရွေးချယ်ပေါင်းသတ်ဆေး "ဘူဒိုဇာ" နဲ့ဆိုရင် ဘယ်ပေါင်းတွေ ခံနိုင်ပါ့မလဲ? အဓိကပေါက်တတ်တဲ့ "မြေဇာ၊ မြက်ယား၊ ဆင်ငို၊ လက်သဲခွ၊ ဝမ်းဘဲစာ၊ လေးခွမြက်၊ ဝက်ကျွတ်၊ တောဟင်းနုနွယ်၊ မှိုချဥ်၊ ဟင်းဂလာ၊ ခွေးသေးပန်း၊ ဗောက်ပင်၊ ဗောက်လောက်ညို၊ ဆေးပုလဲ၊ ပရန္နဝါ၊ မြက်မုန်ညင်း" တို့ကို အမြစ်ပြတ် အထူးနှိမ်နင်းဖို့ "ဘူဒိုဇာ" ရှိရင် စိတ်သာချလိုက် ဦးကြီးတို့ရေ။ ပြောင်းဖူးပင် တစ်လသားမပြည့်မီ ပေါင်းအရွက် (၂-၄) ရွက် ထွက်ချိန်မှာ အချိန်မှန်မှန်နဲ့ မြန်မြန် သုံးထားဖို့ပဲ တိုက်တွန်းလိုက်ချင်တယ်ဗျ။ လက်မနှေးဘဲ အခုပဲ ပြောင်းခင်းထဲကပေါင်းတွေ "ဘူဒိုဇာ" နဲ့ ရှင်းလိုက်ရအောင်။

Read more

Facebook page သို့သွားရန်