စပါး အာဆင်းနစ်ပြဿနာနှင့် အန္တရာယ်ပေးပုံ

ကနဦးကာလက မသိရှိ မလေ့လာကြပဲ နေခဲ့ကြုံရာမှ ယခုခေတ်နောက်ပိုင်းတွင် တွေ့ကြံလာသော မြေဆီလွှာနှင့် ရေပြဿနာအဖြစ် “စပါးနှင့်အာဆင်းနစ်” တို့၏ ဆက်နွယ်နေမှုအကြောင်း ဖော်ပြလိုပါသည်။ ယခင်က အထက် ဖော်ပြပါမြေဆီလွှာပြဿနာရပ်များကိုသာ တွေ့ရှိလေ့လာခဲ့ရပြီးနောက် ယခုခေတ်ကာလ၌ မြန်မာ့ဆန်များတွင် အာဆင်းနစ်ပါဝင်မှုရှိသည်ဟု ဖော်ပြကြကြောင်းသိရှိရသောအခါ မည်သို့မည်ပုံ ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းလျှင် ရမည်ဆို သည်ကို ဖော်ပြလိုက်ပါသည်။

အာဆင်းနစ်ဖြစ်ပေါ်မှုကို အဓိက(၃)နေရာ၌တွေ့ရသည်။

(၁) ဆည်ရေနှင့် သွင်းရေများတွင်လည်းကောင်း၊ မြေအောက်ရေများတွင်လည်းကောင်း အာဆင်းနစ် ပါဝင်မှုများ ကို ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံနှင့် အိန္ဒိယအနောက်ဘင်္ဂလီနိုင်ငံများ၊ ယခုဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး သာပေါင်းမြို့နယ်တို့ တွင် တွေ့ရှိရသည်။

(၂) စပါးစိုက်မြေများတွင် စက်ရုံနှင့်သတ္တုတွင်းတို့မှထွက်ရှိလာသော အာဆင်းနစ်များကြောင့် (အရှေ့တောင်အာရှ နိုင်ငံများ) သီးနှံပင်မှစားသုံးရယူမှု အနှောက်အယှက်ဖြစ်ခြင်း
(၃) စပါးစိုက်ခင်းများတွင် အသုံးပြုသော အာဆင်းနစ်ပိုးသတ်ဆေး (ဥပမာ- ကြွက်သတ်ဆေး) တို့ကြောင့် စိုက်ခင်းမှ ထွက်ရှိလာသော အသီးအနှံများမှ ဘေးဥပါဒ်ဖြစ်စေခြင်းတို့ကို တွေ့ကြုံနေရပေသည်။

ထို့ကြောင့် ပြဿနာမဖြစ်ပေါ်စေရေးအတွက် အဆိုပါအာဆင်းနစ်တွေ့ရှိရာဒေသများတွင် မြေဆီလွှာစစ်ဆေးခြင်း၊ ရေစစ်ဆေးခြင်းနှင့် စိုက်ပျိုးသောသီးနှံပင်များ (ဥပမာ - စပါးပင်) ကိုစစ်ဆေးမှုပြု၍ လိုအပ်သော ကြိုတင်ကာ ကွယ်ခြင်း၊ ကုသခြင်းများပြုလုပ်ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် ဖော်ပြလိုက်ပါသည်။

ကမ္ဘာတွင်ဆန်စားသုံးမှုအများဆုံးနိုင်ငံများကို အတင့်လိုက်သတ်မှတ်ပါက မြန်မာနိုင်ငံသည် (တစ်နည်းအားဖြင့်) မြန်မာလူမျိုးတစ်ဦးသည် တစ်နှစ်လျှင် ကယ်လိုရီအားဖြင့် (၂၃၉ ကီလိုဂရမ်) နှုန်းစားသုံးကြောင်း လေ့လာသိရှိရ သည်။ သက်ရှည်ကျန်းမာရေးအတွက် “ဆန်” စားသုံးသည်ဆိုသော်လည်း ကောင်းမွန်သော၊ အာဟာရပြည့်သော ဆန်ကို စားနိုင်မှသာလျှင် အသက်ရှည်ရှည်နေပြီး လုပ်ကိုင်စားသောက်နေနိုင်ပေမည်ဖြစ်ပါသည်။ သို့မဟုတ်ပါက ယခုကဲ့သို့ အာဆင်းနစ်ပါသောဆန်ကို အထူးသဖြင့် ကလေးသူငယ်များတွင် ဆန်မှုန့်ပြုလုပ်၍ကျွေးပါက ကလေး ငယ်များအတွက် အန္တရာယ်ရှိနိုင်ပါသည်။ ထို့အတူ လူကြီးများတွင် အာဆင်းနစ်ပါဝင်သော ဆန်စားသုံးမိပါက ကင်ဆာရောဂါများ၊ ဆီးအိမ်၊ အဆုတ်နှင့် အရေပြားရောဂါများ ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သည်။

ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ အ စည်း၏ ၂၀၀၄ ခုနှစ်တွင် ဖော်ပြချက်အရ အာဆင်းနစ်ပါဝင်သော အစားအသောက်များကြောင့် သွေးတိုးရောဂါ၊ ဆီးချိုရောဂါများနှင့် ပုံမှန်ကလေးမွေးဖွားခြင်းမရှိပဲ ကလေးအသေမွေးခြင်းများ ဖြစ်ပေါ်နိုင်ကြောင်း ရေးသား ထားမှုကို ဖတ်ရှုရသည်။ ထို့အတူ သောက်ရေများတွင် ပါဝင်သော အာဆင်းနစ်များကြောင့်လည်း ကျန်းမာရေး ထိခိုက်ကာ အသက်ရှည်နေထိုင်နိုင်မှု လျော့ကျစေနိုင်ကြောင်း ဖော်ပြလိုက်ရပါသည်။

ဦးထင်အောင်ရှိန် (ဘိုးရာဇာ)

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...