နှမ်း ဆစ်နီမတုတ်ရောဂါ (sesame cyst nematode)

    ဆစ်နီမတုတ်ရောဂါက နှမ်းပင်အပြင် ပဲစဉ်းငုံ၊ ပဲလွမ်း စသောပဲအမျိုးမျိုးမှာလည်း ကျရောက်လေ့ရှိပါတယ်။ ရောဂါဖြစ်စေသောသက်ရှိ Heterodera cajani ဖြစ်ပြီး ၎င်း cysts နီမတုတ်တွေက အမြစ်အတွင်းမှာ နေထိုင်စားသောက်ပါတယ်။ နီမတုတ်အမတစ်ကောင်ဟာ ဥပေါင်း (၂၀၀) ကျော်ဉနိုင်ပြီး ၎င်းဥတွေကလည်း နှစ်ပေါင်းများစွာကြာ အသက်ရှင်နိုင်ပါတယ်။ ဥမှပေါက်လာတဲ့ ဒုတိယအဆင့်သားလောင်းက နှမ်းပင်ရဲအမြစ်ထဲကို ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်သွားပါတယ်။ အမြစ်ထဲမှာနေထိုင်ပြီး အပင်ရဲ့အစာတွေကို စုပ်ယူစားသောက်ကြပါတယ်။ အကောင်ကြီးအဆင့် ရောက်သွားတဲ့အခါမှာတော့ နီမတုတ်အမတွေဟာ အမြစ်မှာကပ်တွယ်ပြီး ဥတွေဥကြပါတယ်။ မျိုးပွားခြင်းနောက်ဆုံးအဆင့်မှာတော့ နီမတုတ်အမတွေဟာ အမြစ်အပြင်ဘက်တိုးထွက်ပြီး သေဆုံးသွားကြကာ ဥတွေရှိတဲ့ သံပုရာသီးပုံစံ Cysts အိတ်သာ ဆက်လက်ရှင်သန် ကျန်ရှိခဲ့ပါတယ်။

ဆစ်နီမတုတ်ကျရင် ဘယ်လိုလက္ခဏာတွေပြသလဲ?

- အရွက်တွေသေးပြီးဝါလာမယ်

- အပွင့်လေးတွေသေးလာမယ်

- သီးထောင့်တည်မှုလျော့ကျကာ သီးထောင့်အရွယ်အစားလည်းသေးလာမယ်

- အမြစ်ကြီးထွားမှုညံ့လာပြီး အပင်ကိုနှုတ်ကြည့်ရင် အမြစ်မှာ အဖြူရောင်(သို့)အညိုရောင်နီမတုတ်တွေ ကပ်နေတာကိုတွေ့ရမယ်

- အပင်တစ်ပင်လုံးပုနေတာကို တွေ့ရပါမယ်

ဘယ်လိုကာကွယ်နှိမ်နင်းကြမလဲ

    ဆစ်နီမတုတ်တွေ ကွင်းထဲမှာ ဆိုးဆိုးဝါးဝါးကျရောက်နေရင်တော့ အမြစ်ပြတ်သုတ်သင်ဖို့ မဖြစ်နိုင်ပါဘူးဗျ။ ဒါ့ကြောင့် ကြိုတင်ကာကွယ်ခြင်းကို ဦးစားပေးလုပ်သင့်ပါတယ်။

- ရောဂါကင်းစင်ပြီး ခံနိုင်ရည်ရှိတဲ့မျိုးကို ရွေးချယ်စိုက်ပျိုးပါ။

- နှံစားသီးနှံများဖြင့် သီးလှည့်စိုက်ပေးပါ။

- မစိုက်ခင်နွေရာသီမှာ စိုက်ခင်းကို ထယ်နက်နက်ထိုးပေးပါ။

- မျိုးစေ့များကို Fensulfothion ဆေးဖြင့် လူးနယ်ပြီးမှ စိုက်ပါ။

- လယ်ယာသုံး ပစ္စည်းကိရိယာတွေကနေတဆင့် နီမတုတ်တွေ ပြန့်နှံ့နိုင်တာမို့ သုံးပြီးရင်သေချာသန့်စင်ပေးပါ။

မှတ်ချက်။     ။ နီမတုတ်အမတွေသေသွားပြီး သံပုရာသီးပုံစံ အညိုရောင်အိတ်က ဥတွေကို ကာကွယ်ပေးထားလို့ ဓာတုဆေးဖျန်းပြီးနှိမ်နင်းလည်း ထိရောက်မှုမရှိလို့ ကြိုတင်ကာကွယ်ခြင်းသာ လုပ်ဆောင်ကြပါဗျ။

ထွန်းရာဇာ

Ref;  https://www.plantwise.org/KnowledgeBank/datasheet/27023#ImpactSection

https://nematode.unl.edu/pest7.htm

(ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ကို ထည့်ပေးရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်) 

မာလာမြိုင် ကုမ္ပဏီ ကြော်ငြာ

ဦးကြီးတို့ရဲ့ မြေကြီးက ရွှေသီးဖို့ပဲ ဖြစ်သင့်တာပေါ့။ ဒါပေမဲ့ စပါးခင်းထဲ ရွှေခရုရောက်လာပြီဆိုရင်တော့ မြေကြီးက ရွှေသီးဖို့ကို အနှောင့်အယှက် ကောင်းကောင်းကြီးပေးပါလိမ့်မယ်။ မြန်မာ့မျိုးရင်းခရုမဟုတ်တဲ့ တောင်အမေရိကမျိုးစိတ်ဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံကို ကျူးကျော်လာတဲ့ မျိုးစိတ်ဖြစ်တာကြောင့် အကောင်ပွားနှုန်းကလည်း အဆမတန် မြင့်တက်လာပါတယ်။ ခရုအမ တစ်ကောင်က တစ်ခါ ဥ မယ်ဆိုရင် ဥအရေအတွက် ၁၀၀ ကနေ ၁၀၀၀ အထိ အတွဲလိုက်ဥကြပြီး တစ်နှစ်မှာ ၃ ကြိမ်အထိ မျိုးပွားနိုင်ပါတယ်။ စပါးခင်းတွေမှာ ရွှေခရုကျပြီဆိုရင် ပန်းရောင် ဥ တွေ ကို စပါးပင်တွေမှာ တွေ့ရနိုင်ပါတယ်။ ဒီရွှေခရုတွေကို ရှင်းပစ်ဖို့အတွက်ကတော့ မာလာမြိုင်ရဲ့ ခရုဘုရင် ရှိနေပါပြီ။ ခရုဘုရင်က စားသေအစွမ်းနဲ့ အဆိပ်ငွေ့အာနိသင်ရှိတာကြောင့် ရွှေခရုတွေကို အထိရောက်ဆုံး ရှင်းပေးနိုင်မှာပါ။ အစွမ်းရှိပစ္စည်းဖြစ်တဲ့ Niclosamide -olamine 83.1% WP ပါဝင်ပြီး Chloronitrophenol ဆေးအုပ်စုထဲ ပါဝင်ပါတယ်။ ရေဖျော်ဆေးမှုန့်အမျိုးအစားဖြစ်လို့ ရေ ၂၀ လီတာဝင်တဲ့ဆေးဖျန်းပုံး တစ်ပုံးမှာ ၄၀ ကနေ ၅၀ ဂရမ်အထိ အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ နှုန်းထားကိုတော့ တစ်ဧကမှာ ၁၅၀ ကနေ ၂၀၀ ဂရမ်နဲ့ တွက်ချက်ပေးထားပါတယ်။ သတိပြုရမှာတော့ ဆေးဖျန်းပြီးနောက်ပိုင်း စပါးခင်းအတွင်းမှာရှိတဲ့ ရေကို ၅ စင်တီမီတာနဲ့ ၃ ရက်ထားဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဆေးဖျန်းပြီး ၅၂ ရက်ကြာမှ ရိတ်သိမ်းသင့်ပါတယ်။ ခရုဘုရင်နဲ့ဆို စပါးခင်းကို ဒုက္ခပေးတဲ့ ရွှေခရုတွေကို ရှင်းလင်းနိုင်ပြီး မြေကြီးက ရွှေသီးနိုင်ပြီပေါ့ဗျာ။

Read more

Facebook Page သို့သွားရန်