ဆီးဖြုသီး ဆေးဖတ်ဝင်ပုံလေးပါ

ဆီးဖြူသီး၏ မျိုးရင်း အမည်မှာ Euphorbiaceae (ကြက်ဆူမျိုးရင်း) ဖြစ်ပြီး ရုက္ခဗေဒအမည်မှာ Emblica officinalis Gaertn Phyllanthusemblica Linn. ဖြစ်ပါသည်။

အခေါ်အဝေါ်များမှာ (က) မြန်မာအမည် ဆီးဖြူ၊ (ခ) အင်္ဂလိပ်အမည် Emblic Myrobalan; Indian Gooseberry၊ (ဂ) ကချင်အမည် Chyahkya;Htakyu၊ (ဃ) ကရင်အမည် Taya၊ (င) ချင်းအမည် Ku-Hlu၊ (စ) မွန်အမည် Sot-Talwe၊ (ဆ) ရှမ်းအမည် Hkam(Mai);Mai-Mak-Hkam စသည်ဖြင့် အခေါ်အဝေါ်အမျိုးမျိုး ခေါ်ဝေါ် ကြသည်။

၁။ ပေါက်ရောက်သည့်ဒေသ။

မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝန်းလုံး၌ပေါက်ရောက်သည်။ အထူးသဖြင့် အထက်မြန်မာပြည်နှင့် သမအေးပိုင်းဒေသတွင် အမြောက်အမြားပေါက်ရောက် သည်။

၂။ ပေါက်ရောက်ပုံ

သဘာဝအအလျောက်ပေါက်ရောက်သည်။

၃။ အသုံးပြုသည့်အစိတ်အပိုင်း

အသီး၊ အရွက်၊ အစေ့ များကို အများဆုံးအသုံးပြုကြသည်။

၄။ အာနိသင်

မြန်မာဆေးကျမ်းများ အလိုအရ ဆီးဖြူသီးသည် ချို၊ ချဉ်၊ ဖန်သော အရသာရှိ၏။ အေး၏။ အစာကိုကြေပျက်စေ၏။ ဆီး၊ ဝမ်းမီးကိုတောက်စေ၏။ ဒေါသသုံးပါးကို နိုင်၏။ သွေးကိုဖြစ်စေ၏။ အပူကိုငြိမ်းစေ၏။

၅။ အသုံးပြုပုံ-

အသီး၏ အသုံးပြုပုံ

၁။ ဆီးဖြူသီးသည် အသက်ကို ရှည်စေ၏။ ချောင်းဆိုး၊ ပန်းနာ၊ လေနာတို့ကိုပျောက်ကင်းစေ၏။

၂။ သွေးဝမ်းသွားလျှင် ဆီးဖြူသီးအစိမ်းကိုထောင်း၍ အရည်ညှစ်ယူပြီး သံပုရာရည်နှင့်သောက်လျှင် ချက်ချင်းသက်သာပျောက်ကင်းစေသည်။

၃။ ဆီးဖြူသီး အခြောက် သို့မဟုတ် အစိုကို သွေး၍ သံပုရာရည် အနည်းငယ်ထည့်ပြီး အရေပြားပေါ်တွင် ဖြစ်ပေါ်တတ်သောယားယံနာ၊ပွေးညှင်း၊တင်းတိပ်များကိုလိမ်းပေးကပျောက်၏။

၄။ ဆီးဖြူသီးခြောက်မှုန့်ကို ထန်းလျက်၊ ပျားရည်၊ သကာရည်နှင့် နယ်စားက ဆီးပုပ််ရောဂါပျောက်၏။

၅။ ဆီးဖြူသီးခြောက်ကို ငါးရှဉ့်သားနှင့် ချက်စားက ဒူလာသွေးဝမ်းကျရောဂါပျောက်၏။

၆။ ဆီးဖြူသီးကို အညက်ကြိတ်၍ ထိပ်အုံပေးပါက နှာခေါင်းသွေးလျှံခြင်းပျောက်၏။

၇။ တောဆီးဖြူ သို့မဟုတ် တောင်ဆီးဖြူ၊ မြေဆီးဖြူ ပဥ္စငါးပါးပြုတ်သောက်က ဆီးချိုရောဂါပျောက်ကင်း၏။

အရွက်၏ အသုံးပြုပုံ

၁။ အရွက်ကိုရေနှင့် ၃ခွက်တစ်ခွက်တင် ကျို၍ ရရှိသော အရည်ကို ပလုတ်ကျင်းပေးသော် လျှာကွဲခြင်း၊ ပါးစပ်ကွဲခြင်း၊ ပေါက်ခြင်းနှင့် ရေစီးကမ်းပြိုဖြစ်ခြင်းများ တစ်ခဏချင်းပျောက်ကင်း၏။

၂။ ဆီးဖြူရွက်နုများကို ပုန်းရည်ဖြင့်ကျွေးခဲ့သော် အစာမကြေခြင်း၊ ဝမ်းသက်ခြင်းများပျောက်ကင်း၏။

၃။ ဆီးဖြူရွက်ကို ကျွမ်းအောင်လှော်ပြီး အုန်းဆီနှင့်ရော၍ ကလေးများ၌ ဖြစ်တတ်သော အနာများကို လိမ်းပေးကပျောက်၏။

၄။ မီးလောင်၊ ရေနွေးပူလောင်သော အနာများတွင် ဆီးဖြူရွက်ကို အကျွမ်းလှော်၍ အမှုန့်ပြုပြီး ဖြူးပေးရ၏။

အစေ့၏ အသုံးပြုပုံ

၁။ အစေ့ကို ထုထောင်းခြေပြီးလျှင်ရေနွေးနှင့် ပြုတ်၍ မျက်စိကိုဆေးကြောပေးသော် မျက်စိ၌ဖြစ်သော ရောဂါများ ပျောက်ကင်း သက်သာစေနိုင်၏။

ကိုးကား-မြန်မာ့ဆေးဝါးပင်များ

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...