အခြေခံစိုက်ပျိုးရေးသိပ္ပံပညာ(အပိုင်း-၁၀)

အခန်း (၆) အစားအသောက်သိပ္ပံနှင့်နည်းပညာ

Chapter (6) Food Science and Technology

အစားအသောက်သိပ္ပံနှင့် နည်းပညာသည် လူသားအားလုံး ကျန်းမာကြံခိုင်ရေးအတွက် နေ့စဉ် လိုအပ်လျက်ရှိသော ဘာသာရပ်ဖြစ်ပါသည်။ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံသည် စိုက်ပျိုးရေးနိုင်ငံဖြစ်သော်လည်း ယနေ့စားသောက်ဆိုင်များ၊ ကုန်တိုက်ကြီးများတွင် ကျန်းမာရေးနှင့် အာဟာရပြည့်ဝရေးအတွက် ဝယ်ယူ နေရသော နွားနို့(Milk)၊ သစ်သီးဖျော်ရည်( Fruit Juices)၊ နို့မှုန့်၊ ဒိန်ခဲ (Cheese)၊ ထောပတ် (Butter) စသည်တို့မှာ ဖွံ့ဖြိုးပြီးနိုင်ငံများထက်ပင် ဈေးနှုန်းကြီးမားလျက်ရှိပါသည်။ ထိုသို့ဖြစ်ရသည်မှာ အဓိက စားသောက်ကုန် ထုတ်လုပ်ရာတွင်မဟုတ်ဘဲ ကျန်းမာရေးနှင့်ညီသော စနစ်တကျ ထုတ်ပိုးမှုနည်းပညာ (Packaging Technology) မကျွမ်းကျင်ခြင်းနှင့် နည်းပညာရှိသော်လည်း ထုတ်လုပ်မှုစရိတ် ကြီးမားလွန်း နေခြင်းတို့ကို တွေ့ရှိရပါသည်။

ဥပမာ- ကလေးများ၊ ကျောင်းသား/သူများ အင်အားရှိစေရန်နှင့် ပရိုတင်းဓါတ် ကြွယ်ဝစေရန်အတွက် နွားနို့သောက်ရန် လိုအပ်သည်မှာ လူတိုင်းသိပါသည်။ နွားနို့ကို ကျိုချက်ခြင်း (သို့မဟုတ်) ပိုးသတ်နို့ရည် (Pasteurized Milk) မှာ နိုင်ငံတိုင်းတွင် ဈေးချိုစွာနှင့်ရနိုင်သော်လည်း ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံတွင်မူ ပိုးသတ်ရန် စက်ရုံ၊ လျှပ်စစ်ဓါတ်အားကုန်ကျမှု စသည်ဖြင့် ထုတ်လုပ်မှု ကုန်ကျ စရိတ်သည် နွားနို့ တစ်လီတာဖိုးထက်မက ကုန်ကျသွားပါသည်။ ထိုင်းနိုင်ငံအပါအဝင် အခြားနိုင်ငံ အတော်များများသည် ပရိုတင်းအစားထိုး ပဲပုတ်နို့ရည် (Soybean milk) ထုတ်ပြီး ပြည်တွင်း၌ သောက်သုံးရုံသာမက နိုင်ငံတကာသို့ ရောင်းချခြင်းအားဖြင့် နိုင်ငံခြားဝင်ငွေ (FE) များစွာ ရရှိစေပါသည်။ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံရှိ ကုန်တိုက်ကြီးများတွင် ထိုင်းနိုင်ငံက တင်သွင်းလာသော ပဲနို့ရည်များကို ဈေးကြီး ပေး၍ ဝယ်ယူနေရသည်ကို မြင်တွေ့နိုင်ပါသည်။

ပဲပုတ်(Soybean) သည် ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံတွင် နေရာများစွာ၌ စိုက်ပျိုးနိုင်ပြီး ပဲပုတ်နို့ရည် (Soybean Milk)၊ ပဲပုတ်ဟင်းချက်ဆီ (Cooking Oil) ထိုမှတဆင့် တိရစ္ဆာန်အစာ (Animal Feeds) များစွာ ထုတ်လုပ်နိုင်စွမ်းရှိပါသည်။ သက်ဆိုင်ရာ ဝန်ကြီးဌာနများက အဆိုပါကိစ္စရပ်များကို မြေတောင် မြှောက်အားပေးကာ အနာဂတ် ဉာဏ်ရည်ပြည့်ဝသော လူငယ်များ၊ လူချွန်လူကောင်းများ ပေါ်ထွက်လာ စေရန်၊ စားသုံးနိုင်ရန်အတွက် ဦးစားပေးလုပ်ဆောင်မည်ဆိုပါက ‘ယခုလူငယ်၊ နောင်တွင် လူကြီး’ ဖြစ်မည့် နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်ကောင်းများအတွက် အုတ်တစ်ချပ်၊ သဲတစ်ပွင့် ဖြစ်သွားနိုင်ပါသည်။ ထိုသို့ နည်းပညာများနှင့်အတူ သုတေသနပြုလုပ်နိုင်ရန်မှာ တက္ကသိုလ်နှင့် သုတေသနဌာနများကသာ အစပြုသင့်ပါသည်။

အစားအသောက်သိပ္ပံနှင့် နည်းပညာ အထူးပြုဘွဲ့ကြိုသင်တန်း (B.Agr.Sc. Food Science and Technology) ကို ရေဆင်းစိုက်ပျိုးရေးတက္ကသိုလ်တွင် ၂၀၁၈-၂၀၁၉ ပညာသင်နှစ်မှစတင်၍ သင်တန်း အသစ်ဖွင့်လှစ်ခဲ့ပြီးဖြစ်သည့်အတွက် မကြာမီ အစားအသောက်သိပ္ပံနှင့် နည်းပညာဘွဲ့ရများ ပေါ်ထွက် လာပါတော့မည်။ ရန်ကုန်နည်းပညာတက္ကသိုလ် (Yangon Technological University – YTU) တွင်လည်း ၂၀၂၀-၂၀၂၁ ပညာသင်နှစ်ကစတင်၍ အစားအသောက်ဆိုင်ရာ အင်ဂျင်နီယာပညာ (Food Engineering) ဘွဲ့ကြိုသင်တန်းများ စတင်ဖွင့်လှစ်နေပါပြီ။

ဘွဲ့ကြိုပြီးမှ ဘွဲ့လွန် (မဟာသိပ္ပံ၊ ပါရဂူ) သင်တန်းများ ပြုလုပ်လျှင် အသုံးချ သုတေသနများ (Applied Reaearch) ပါဝင်လာနိုင်ပါသည်။ အစားအသောက်သိပ္ပံနှင့် ပတ်သက်၍ နာမည်ကြီး တက္ကသိုလ်တစ်ခုဖြစ်သော အမေရိကန်နိုင်ငံ အိုင်အိုဝါပြည်နယ်တက္ကသိုလ် (Iowa State University) ၏ ဘွဲ့ကြိုသင်ကြားမှုများကို လေ့လာကြည့်မည်ဆိုလျှင် ဘွဲ့ရရှိရန် သင်ရိုးနာရီ (Credit Hours) ၁၂၀- ယူနစ် ရရှိရန်အတွက်-

(က) ပထမနှစ်၌ မယူမနေရ ဘာသာများဖြစ်သော ကျိုးကြောင်းဆင်ခြင်မှုနှင့် ဆက်ဆံပြောဆို ခြင်း (Critical Thinking and Communication)၊ အီလက်ထရွန်နစ်နည်းပညာ၊ စာရေးသားမှု၊ ပြောဆိုမှု၊ ဆက်သွယ်နိုင်စွမ်းရည်နှင့် စာစီစာကုံး (Written, Oral, Visual and Electronic Composition)၊ သတင်းအချက်အလက်ပညာရပ်တတ်ကျွမ်းမှု (Information Literacy)၊ လူအများရှေ့ စကားပြောဆိုနည်းအခြေခံ (Fundamentals of Public Speaking) တို့မှ သင်ရိုးနာရီ (၁၀) ယူနစ်

(ခ) လူမှုရေးသိပ္ပံ ဘာသာတွဲမှ စီးပွားရေးအခြေခံနှင့်လူမှုရေးပညာ (၆-၁၂) ယူနစ် (ရွေးချယ်ယူနိုင်ပါသည်)

(ဂ) ကိုယ်ကျင့်တရား (Ethics) ဘာသာတွဲမှ ကမ္ဘာ့အစားအစာဆိုင်ရာကျင့်ထုံးများ (၃) ယူနစ်

(ဃ) သင်္ချာနှင့် အတွက်အချက်ဘာသာတွဲမှ ကယ်ကုလတ် (Calculus)၊ စာရင်းအင်းပညာ (Statistics) တို့မှ (၄) ယူနစ်

(င) အထွေထွေသိပ္ပံဘာသာတွဲမှ ဓါတုဗေဒ၊ ဓါတ်ခွဲခန်းပညာ၊ ဩဂဲနစ်ဓါတုဗေဒ စသည်တို့မှ (၁၇-၁၉) ယူနစ်

(စ) ဇီဝသိပ္ပံဘာသာတွဲမှ ဇီဝဓါတုဗေဒ၊ အခြေခံဇီဝဗေဒ၊ အဏုဇီဝဗေဒ၊ အဏုဇီဝ သက်ရှိများ အကြောင်း၊ ဓါတ်ခွဲခန်းပညာ စသည်ဖြင့် (၁၀-၁၁) သင်ရိုးနာရီယူနစ်

(ဆ) အစားအသောက်သိပ္ပံပညာနှင့် လူသားအတွက် (Food Science and Human Nutrition) မှ အစားအသောက်နှင့် စားသုံးသူများ၊ ပညာပေးရေး၊ အခြေခံ လူမှုအာဟာရဗေဒပညာ၊ အစားအသောက်ဆိုင်ရာ လက်ငင်းပြဿနာများ၊ အစားအသောက်များပြုပြင်ထုတ်လုပ်ပုံ (Food Processing) အစားအသောက်အရည်အသွေး ထိန်းချုပ်စီမံခန့်ခွဲမှု (Food Processing and Food Quality Management Food Quality Control) အစားအသောက်ဓါတုဗေဒ (Food Chemistry) စာတွေ့နှင့် ဓါတ်ခွဲခန်းပညာ၊ အစားအသောက်ချက်ပြုတ်နည်းများ၊ အစားအသောက်ဆိုင်ရာ အင်ဂျင်နီယာပညာ၊ အစားအသောက်ဆိုင်ရာ ဥပဒေ (Food Laws and Regulation)၊ အစားအသောက်အရည်အသွေးများကို အကဲဖြတ်စစ်ဆေးခြင်း (Sensory Evaluation of Food)၊ အစားအသောက်ဆိုင်ရာ အဏုဇီဝကမ္မဗေဒ (Food Microbiology)၊ အစားအသောက်များသရုပ်ခွဲလေ့လာခြင်း (Food Analysis)၊ အစား အသောက်ထဲတွင် ပါဝင်သောအရာများ အပြန်အလှန် အကျိုးပြုခြင်းနှင့် ဖော်မြူလာများ ဖော်ထုတ်ပေးခြင်း (Food Ingredient Interactions and Formulations)၊ အစားအစာ ထုတ်လုပ်ခြင်း တိုးတက်မှု (Food Product Development)၊ အစားအသောက် ပြုပြင် ထုတ်လုပ်ခြင်း (Food Processing)စသည့် များပြားလှသော ဘာသာရပ်များမှ (၄၉-သင်ရိုးနာရီယူနစ်) ရွေးချယ်သင်ယူနိုင်ပါသည်။

တက္ကသိုလ်သည် ဘာသာရပ်ပေါင်းစုံ သင်ကြားပေးသည့် တက္ကသိုလ်ဖြစ်၍ တက္ကသိုလ်အတွင်းရှိ အခြားကောလိပ်၊ သိပ္ပံမဟာဌာနများမှ ဘာသာတစ်ချို့ကို သင်ရိုးနာရီ (၆)နာရီအထိ အထောက်အကူပြု ဘာသာသင်ယူရပါသည်။ ဥပမာ-စီးပွားရေးဆိုင်ရာစာရင်းကိုင်ပညာ၊ စွန့်ဦးတီထွင်ထုတ်လုပ်ခြင်း အသား၊ ငါး အစိမ်းများ၊ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်သိပ္ပံပညာ၊ စိုက်ပျိုးရေးဆိုင်ရာရောင်းဝယ်ရေး၊ စိုက်ပျိုးရေးဆိုင်ရာ မူဝါဒ၊ အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ အစားအသောက်စနစ်များ၊ နို့နှင့်နို့ထွက်ပစ္စည်းများ၊ ရေရှည်တည်တံ့ခိုင်မြဲရေး၊ ဥယျာဉ်ခြံသီးနှံ စိုက်ပျိုးရေးပညာ၊ လယ်ယာသီးနှံစိုက်ပျိုးရေးပညာ၊ ကမ္ဘာ့ဈေးကွက် စီးပွားရေး စသည့် ဘာသာရပ်များမှ စိတ်ကြိုက်ဘာသာရပ် (၂)ဘာသာအထိ တွဲဖက်ယူရပါသည်။

ကမ္ဘာ့တက္ကသိုလ်များ၏ သင်ကြားရေးစနစ်မှာ ဘာသာရပ်ပေါင်းစုံသင်ကြားပေးသည့်စနစ် (Comprehensive University System) ဖြစ်ရာ အိုင်အိုဝါပြည်နယ် တက္ကသိုလ်တွင် အစားအသောက် သိပ္ပံ ဘာသာရပ်သာမက စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေး၊ အသားငါးနို့ထုတ်လုပ်ရေး၊ အင်ဂျင်နီယာ၊ ဇီဝ ဆေးပညာ၊ စီးပွားရေး၊ ပညာရေးစသည်ဖြင့် စုံလင်လှပေရာ မြန်မာနိုင်ငံတွင်လည်း ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ တက္ကသိုလ် (Autonomous University) ဖြစ်မြောက်ရေး ဆောင်ရွက်နေမှုများ ရှိနေပြီဖြစ်၍ နိုင်ငံတော် အတွက် လိုအပ်လျက်ရှိသော အစားအသောက်သိပ္ပံနှင့် နည်းပညာ၊ အစားအသောက် အင်ဂျင်နီယာ ဘာသာရပ်များကို တက္ကသိုလ်များတွင် သင်ယူနိုင်ခွင့် ရှိတော့မည်ဖြစ်ပါသည်။

ဒေါက်တာမျိုးကြွယ် (ဆင်ပေါင်ဝဲ)

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...