အခြေခံစိုက်ပျိုးရေးသိပ္ပံပညာ အပိုင်း(၃)

(၇) Agricultural Engineering (စိုက်ပျိုးရေးအင်ဂျင်နီယာ)

ဤဘာသာရပ်ခွဲက စက်မှုလယ်ယာ (Farm Machinery)၊ သိပ္ပံနည်းကျ လယ်ယာမြေများ စနစ်တကျ ဖော်ဆောင်ထားမှု (Farm Structure)၊ ရေသွင်းရေထုတ်အင်ဂျင်နီယာပညာ (Irrigation and Drainage Engineering)၊ လယ်ယာမြေများ တိုင်းတာနည်းစနစ်များ (Farm Surveying) စသည်ဖြင့် ဘာသာရပ်များ စုံလင်လှပါသည်။ အင်ဂျင်နီယာနည်းပညာကို စိုက်ပျိုးရေးပညာဘက်တွင် အသုံးချထားခြင်းဖြစ်ပါသည်။

ကျွန်တော်တို့ မြန်မာနိုင်ငံတွင် နည်းပညာတက္ကသိုလ်များစွာရှိသော်လည်း စိုက်ပျိုးရေး အင်ဂျင်နီယာပညာကို မည်သည့်တက္ကသိုလ်ကမှ ဘွဲ့မပေးနိုင်သေးသည်မှာ အံ့ဩဝမ်းနည်းဖွယ် တွေ့မြင်ရပါသည်။ ၂၀၁၉-၂၀၂၀ပညာသင်နှစ်ကစတင်ပြီး ကျိုက်လတ်နှင့် ဝါးခယ်မ စက်မှုလက်မှု သိပ္ပံ၊ ရွှေဘိုနည်းပညာကောလိပ်များတွင် စက်မှုလယ်ယာဘာသာရပ် (Farm Machinery) ဒီပလိုမာ (၃) နှစ်သင်တန်း စတင်ဖွင့်လှစ်ကာ တောင်သူဦးကြီးများ၏ သားသမီးများ စတင်သင်ကြားလျက် ရှိနေပါသည်။

ရန်ကုန်နည်းပညာတက္ကသိုလ်တွင်လည်း အစားအသောက်ဆိုင်ရာအင်ဂျင်နီယာဘွဲ့ (BE - Food Engineering) ကို စတင်သင်ကြားပေးနေပြီး ၂၀၂၂-၂၀၂၃ ပညာသင်နှစ်တွင်မူ မန္တလေး နည်းပညာတက္ကသိုလ်၌ စိုက်ပျိုးရေးအင်ဂျင်နီယာဘွဲ့ (BE- Agricultural Engineering) ကို သင်ကြား ပို့ချပေးနိုင်ရန် ပြင်ဆင်နေပြီဖြစ်ပါသည်။

(၈) Animal Science (မွေးမြူရေးသိပ္ပံပညာ)

ကမ္ဘာ့တက္ကသိုလ်အများစုတွင် စိုက်ပျိုးရေးပညာ (Agriculture) အောက်တွင် မွေးမြူရေးပညာ ဘာသာခွဲများရှိပြီး တိရိစ္ဆာန်များ မျိုးစပ်မွေးမြူခြင်း (Animal Breeding)၊ တိရိစ္ဆာန်များ ကျွေးမွေး ပြုစုခြင်း (Animal Feeding and Management)၊ လယ်ယာသီးနှံပညာဌာနနှင့် တွဲဖက်၍ စားမြုံ့ပြန် တိရိစ္ဆာန်များ (Ruminants) အတွက် (ဥပမာ-နွား၊ ကျွဲ၊ ဆိတ်၊ သိုး) စားကျက်မြက်၊ ပဲများ စိုက်ပျိုးခြင်း (Pasture or Forage Grass/ Forage Legume Growing)၊ မွေးမြူရေးအစာအာဟာရပညာများ (Animal Nutrition) စသည်တို့ကို အသေးစိတ် လေ့လာကြခြင်းဖြစ်ပါသည်။

ဥပမာဆိုရလျှင် ထိုင်းနိုင်ငံကတင်သွင်းလာသည့် စီပီ အသားစားကြက်၊ ဥစားကြက် တို့တွင် မိဘမျိုးရိုး (Parental Genetics Stock) ကို ပေးခြင်းမရှိပါ။ မျိုးစပ်ထားသော ကြက်ဥ၊ ကြက်ပေါက်များသာပေးပါသည်။ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံတွင် မွေးမြူရေးဆိုင်ရာ မျိုးရိုးဗီဇပညာ (Animal Genetics)၊ တိရိစ္ဆာန်မျိုးစပ် မွေးမြူရေးပညာ (Animal Breeding) တို့ကို တက္ကသိုလ်များစွာက သင်ကြားပေးပြီး မိမိဒေသနှင့် ကိုက်ညီသော၊ အသားထွက်၊ ဥထွက်နှုန်း ကောင်းမွန်သော စပ်မျိုးအသစ်များ (New Hybrid) စသည်ဖြင့် သင်ကြား၊ သုတေသနပြုလုပ်လာပါက ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံ၏ မွေးမြူရေးကဏ္ဍ ထိုးဖောက် ကျော်လွှား (Break through) နိုင်မည် ဖြစ်ပါသည်။ ယခုမွေးမြူရေးဆိုင်ရာ ဆေးတက္ကသိုလ် (University of Veterinary Science) တွင် မွေးမြူရေးပညာဘွဲ့ (Bachelor of Animal Science) ပေးအပ်နေပါပြီ။ ရေဆင်းစိုက်ပျိုးရေးတက္ကသိုလ်တွင်လည်း (JICA Japan International Cooperation Agency) ဂျပန်အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးအေဂျင်စီ မှ အကူအညီပေးမှုအရ ယခင် အထူးပြုဘာသာ (၇) ခု-

(က)လယ်ယာသီးနှံပညာ (Agronomy)

(ခ)အပင်မွေးမြူရေးပညာ (Plant Breeding)

(ဂ)မြေဆီလွှာသိပ္ပံ (Soil Science)

(ဃ)အပင်ရောဂါဗေဒ (Plant Pathology)

(င)စိုက်ပျိုးရေးဆိုင်ရာမိလဗေဒ (Agricultural Entomology)

(စ)ဥယျာဉ်ခြံသီးနှံစိုက်ပျိုးရေး (Horticulture)

(ဆ)စိုက်ပျိုးစီးပွားရေးပညာ (Agricultural Economics) အပြင် ၂၀၁၇-၂၀၁၈ ပညာသင်နှစ်မှ စတင်၍-

(ဇ)စိုက်ပျိုးရေးအင်ဂျင်နီယာပညာ (Agricultural Engineering)

(ဈ)မွေးမြူရေးသိပ္ပံပညာ (Animal Science)

(ည)အစားအသောက်သိပ္ပံနှင့်နည်းပညာ (Food Science and Technology)

(ဋ)စိုက်ပျိုးပညာပေးရေး (Agricultural Extension)

(ဌ)စိုက်ပျိုးရေးဆိုင်ရာဇီဝနည်းပညာ (Agricultural Biotechnology)

(ဍ)အသုံးချအဏုဇီဝဗေဒ (Applied Microbiology) စသည့် ဘာသာရပ်အသစ်များကို ပါမောက္ခအဆင့်ဌာနများ တိုးချဲ့ဖွင့်လှစ်ကာ သင်ရိုးနာရီစနစ် (Credit-hours System) ဖြင့် ပြုပြင်ပြောင်းလဲ သင်ကြားလာခဲ့ရာ ယခုအထွေထွေစိုက်ပျိုးမွေးမြူရေး ဘာသာရပ်များကို ပထမနှစ်၊ ဒုတိယနှစ်များ တွင် မယူမနေရဘာသာရပ်များအဖြစ် သင်ကြားခဲ့ရပြီး ယခု ၂၀၁၉-၂၀၂၀ ပညာသင်နှစ် မှစတင်၍ အထူးပြုဘာသာရပ် (၁၃) ခု အထိရွေ:ချယ်သင်ယူန်ုင်ရာတွင် ယခု တတိယ နှစ်သို့ ရောက်ရှိသင်ကြားလျက်ရှိနေပါပြီ။

ဇယား(၁) တွင် မြန်မာနိုင်ငံနှင့်အခြားနိုင်ငံအချို့တွင် စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေး ပညာသင်ကြားပေးနေသော တက္ကသိုလ်များကိုနှိင်းယှဥ် လေ့လာနိုင်ပါသည်။

ဇယား(၁) ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများရှိ စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးတက္ကသိုလ်များ (List of Agricultural Universities, 2020)

နိုင်ငံတကာစိုက်ပျိုးရေးတက္ကသိုလ်များတွင် သင်ကြားနေသော ဘာသာရပ်များကို နမူနာအနေဖြင့် ကြည့်မည်ဆိုလျှင် -

(၁) ကမ္ဘာ့စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးတွင် ထိပ်ဆုံးရောက်နေသော နယ်သာလန်နိုင်ငံ ဝက်ဂန်နီဂန် သုတေသနတက္ကသိုလ် (Wageningen University and Research) တွင် ဘွဲ့ကြိုသင်တန်းများကို အောက်ပါအတိုင်း သင်ကြားနေပါသည်။

(၁)အပင်သိပ္ပံ (Plant Science)

(၂)တိရိစ္ဆာန်(သိပ္ပံ)(Animal Science)

(၃)အစားအသောက်နည်းပညာ (Food Technology)

(၄)ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာသိပ္ပံ (Enviromental Science)

(၅)ဇီဝဗေဒ (Biology)

(၆)ဇီဝနည်းပညာ (Biotechnology)

(၇)အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ မြေယာနှင့်ရေ စီမံခန့်ခွဲမှု

(International Land and Water Management))

(၈)အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု (International Development Studies)

(၉) မြေယာအလှ ဗိသုကာပညာနှင့်စီမံကိန်း (Landscape Architecture and Planning)

(၁၀) မြေဆီလွှာ၊ ရေနှင့်လေထုဘာသာရပ် (Soil, Water and Atmosphere)

(၁၁) မော်လီကျူးအဆင့် သက်ရှိသိပ္ပံ (Molecular Life Sciences)

(၁၂) စိုက်ပျိုးရေး၊ ဂေဟဗေဒဆိုင်ရာ ခရီးသွားလုပ်ငန်း (Agro-tourism and Ecotourism)

Agriculture ဟုသော ဘာသာရပ်ကို ဘောင်ခတ်ထား၍၊ ဘောင်ကျဉ်း၍ မရပါ။ စိုက်ပျိုး၊ မွေးမြူရေးမှသည် မြေယာအလှအပဖန်တီးမှုပညာ (Creative Arts), သဘာဝအခြေခံသော ဝင်ငွေရ ခရီးသွားလုပ်ငန်း (Agro-tourisms) စသည်ဖြင့် နယ်ပယ်ချဲ့ထွင်ပြီး နိုင်ငံ့ဝင်ငွေများစွာရရှိအောင် ပြုလုပ်ပေးနိုင်သဖြင့် အခြေခံ စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးမှသည် အသုံးချ စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးပညာအထိ ကျယ်ပြန့်ပါကြောင်း ရေးသားလိုက်ရပါသည်။

(ဆက်ပါဦးမည်)

ဒေါက်တာမျိုးကြွယ် (ဆင်ပေါင်ဝဲ)

အခြေခံစိုက်ပျိုးရေးသိပ္ပံပညာ အပိုင်း(၂) ကို အောက်ပါလင့်တွင်လေ့လာနိုင်ပါသည်။

အခြေခံစိုက်ပျိုးရေးသိပ္ပံပညာ အပိုင်း(၂)

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...