စိုက်ပျိုးသုတ နိုဝင်ဘာလ

နိုဝင်ဘာလသည် ဆောင်းသီးနှံများစိုက်ပျိုးရေးနှင့် မိုးစပါးသီးနှံရိတ်သိမ်းရေး တို့အတွက် အရေးကြီးသောလ ဖြစ်ပါသည်။

၁။ မိုးစပါးသီးနှံ

သာမန်စိုက်ခင်းများ

အများစုရိတ်သိမ်းကြမည်။ အဓိကပြောကြားလိုသည်မှာ-

မရိတ်သိမ်းမီ လယ်ကွက်တွင် ရေမကျန်စေရန် ၁၅ ရက်ခန့်ကြိုတင်၍ ရေထုတ်ပေးရန်လိုပါသည်။

စပါးစေ့အကြွေနည်းပြီး ဆန်ကြိတ်ရာတွင် အဆင့်အတန်းမြင့်သောဆန်များ ရရှိနိုင်ရန် ကောင်းစွာရင့်မှည့်သည့် မောင်းညိုချိန်တွင် ရိတ်သိမ်းရန် ဖြစ်ပါသည်။

မောင်းညိုချိန်ထက်စော၍ ရိတ်ပါက အမှည့်လိုသေးသောကြောာင့် စပါးလုံးပိန်၊ လုံးညှပ်နှင့် ဆန်လုံးစိမ်းများပါဝင်နိုင်ပါသည်။ စပါးအမှည့်လွန်က ရိတ်သိမ်းရာတွင် စပါးအကြွေများပြီး နှံခက်ကျိုးသောကြောင့် စပါးအထွက်နည်းနိုင်ပါသည်။

မျိုးစေ့ထုတ်စပါးစိုက်ခင်းများ

စီးပွားဖြစ်မျိုးသန့်မျိုးစေ့(Certified Seed)မျိုးစေ့ထုတ်စိုက်ခင်း၊ ကိုယ့်အား ကိုယ်ကိုယ်ကိုးမျိုးသန့်(Good Seed)မျိုးစေ့ထုတ်စိုက်ခင်းများစသည့် မျိုးစေ့ထုတ်စိုက်ခင်း (Seed Production Field)များတွင် မျိုးကွဲများ တစ်နှံမျှမကျန်ရှိအောင် နှုတ်ပယ်ရန် ဖြစ်ပါသည်။

မျိုးစစ်မှန်သောစပါးအနှံမဟုတ်သည့် ကွဲပြားခြားနားသောစပါးနှံများ၊ ရောဂါကျရောက်သော အပင်/အနှံတို့ကို ကုန်စင်အောင် အကြိမ်ကြိမ်နှုတ်ပယ်ပြီးမှသာ ရိတ်သိမ်းရန် ဖြစ်ပါသည်။

၂။ ယာသီးနှံများ

နိုဝင်ဘာလသည် လယ်မြေမှာ မိုးစပါးရိတ်သိမ်းအပြီး သီးထပ်သီးနှံစိုက်ရန်အတွက် အထူးအလေးထားရမည့်လ ဖြစ်ပါသည်။

မတ်ပဲသီးနှံ

မိုးကောင်းသောက်ဒေသလယ်မြေများ(Rain-fed Lowland)နှင့် ဆည်ရေသောက် ဒေသလယ်မြေများ(Irrigated Lowland)နှစ်မျိုးလုံးတွင် မတ်ပဲသီးနှံကို စိုက်ပျိုးရန် ဖြစ်သည်။ ဆည်ရေသောက်ဒေသလယ်မြေများတွင်မူ မတ်ပဲအပြီး နွေစပါးကို ဆက်လက် စိုက်ပျိုးကာ သုံးသီးစားသီးနှံပုံစံ စပါး-မတ်ပဲ-နွေစပါး သီးနှံပုံစံကို ဆောင်ရွက်နိုင်ပါသည်။

မတ်ပဲကိုစိုက်ပျိုးရာတွင် မိုးစပါးရိတ်သိမ်းအပြီး နိုဝင်ဘာလကုန် နောက်ဆုံးထား ပြီး စိုက်ပျိုးရန်ဖြစ်သည်။ အပင်ပေါက်စုံရန်အတွက် မြေအစိုဓာတ်မီဖို့တော့ လိုပါသည်။

ပဲတီစိမ်းသီးနှံ

နိုဝင်ဘာလလယ် နောက်ဆုံးထား စိုက်ပျိုးသင့်ပါသည်။

ပဲတီစိမ်းတွင် အဝါရောင်မိုစေ့ရောဂါကျရောက်တတ်သည်။ ရောဂါခံနိုင်သော မျိုးကို အသုံးပြုသင့်သည်။ ယခင်နှစ်က ရောဂါကျရောက်သော လယ်မြေကို ယခုနှစ်တွင် စိုက်ပျိုးခြင်း မပြုသင့်ပါ။

ကုလားပဲသီးနှံ

ကုလားပဲသီးနှံကို စိုက်ချိန်နောက်မကျစေဘဲ နိုဝင်ဘာလအတွင်း စိုက်ပျိုး သင့်သည်။ စိုက်ချိန်တွင် မြေအစိုဓာတ်လုံလောက်စွာရှိရန် လိုသည်။

နုံးမြေစေး၊ စနယ်မြေစေးတို့တွင် ကောင်းစွာဖြစ်ထွန်းသည်။ မြေတွင်းအစိုဓာတ်ကို ထိန်းထားနိုင်သည့် ရေမဝပ်သောမြေမျိုးတွင်စိုက်ပျိုးသင့်ပါသည်။

ပဲပုပ်သီးနှံ

နိုဝင်ဘာလတွင် ပဲပုပ် စတင်စိုက်သင့်ပါသည်။ သဲဆန်သောမြေအမျိုးအစားမှအပ မြေဆီသြဇာအသင့်အတင့်မှ ထက်သန်သည့်မြေတို့တွင် ဖြစ်ထွန်းသည်။

မြေပဲသီးနှံ

မိုးနှောင်းမြေပဲကို စတင်စိုက်ပျိုးရန် ဖြစ်သည်။ နုံးမြေနှင့်သဲနုံးမြေတို့သည် မြေပဲစိုက်ပျိုးရန် အသင့်တော်ဆုံးမြေအမျိုးအစားများ ဖြစ်သည်။

တစ်ဧကအပင်ဦးရေ တစ်သိန်းခန့်ဝင်ဆန့်အောင် စိုက်ပျိုးရန် ဖြစ်ပါသည်။

နေကြာသီးနှံ

မြေအစိုဓာတ်လုံလောက်စွာရှိသည့်မြေများတွင် စိုက်ပျိုးရန် ဖြစ်သည်။

နေကြာသည် မြေသားနက်ရှိုင်းပြီးကောင်းစွာ မွနေသော နုန်းဆန်သဲမြေ(သို့) သဲနုန်းမြေများတွင် ဖြစ်ထွန်းသည်။ ရွှံ့စေးမြေ(သို့) မြေကျစ်လွှာခံသောမြေများတွင် မစိုက်ပျိုးသင့်ပါ။

တစ်ဧကတွင် အပင်ဦးရေ (၂၉,၀၀၀) ရရှိအောင် စိုက်ပျိုးရန် ဖြစ်သည်။

အပင်သက်တမ်း ၁၅ ရက်သားအတွင်း တစ်ကျင်းလျှင် တစ်ပင်ချန်၍ အပြီး သားခွဲရန် ဖြစ်ပါသည်။

ကြံသီးနှံ

ထယ်ရေးနက်နက်၊ ထွန်ရေးညက်ညက်ဖြင့် စိုက်ပျိုးရန် လိုသည်။

ကြံမျိုးပိုင်းချရာတွင် အပင်ပေါက်ညီပြီး အပင်ပေါက်စုံစေရန် ကြံမျက်စိများအား ဘေးတစ်ဖက် တစ်ချက်ထား၍ စိုက်ရန်ဖြစ်သည်။

အပင်ပေါက်နှုန်းကောင်းရန် မျိုးပိုင်းအဖြစ် အဖျားပိုင်းကိုသာ အသုံးပြုရန် ဖြစ်သည်။

အစိုဓာတ်အနေတော်တွင် ကြံမျိုးပိုင်းများအားနဘေထပ်၍ စိုက်ပျိုးရန် ဖြစ်ပါသည်။

နိုဝင်ဘာလအတွင်း ဆောင်းယာသီးနှံများကို စိုက်ပျိုးရာတွင် အထူးဂရုပြုစေလိုသည်မှာ

မြေတွင်းကျန်ရှိသည့်အစိုဓာတ်ကို အားကိုးစိုက်ပျိုးရခြင်းဖြစ်သဖြင့် သီးနှံနှင့် မြေအမျိုး အစားအလိုက် စိုက်ပျိုးသင့်သည့်အချိန်ကို မှန်ကန်စွာဆုံးဖြတ် စိုက်ပျိုးစေလိုပါသည်။

မြေတွင်းအစိုဓာတ်ထိန်းသိမ်းရေးအတွက် ထယ်ရေးပြုပြင်မှုလုပ်ငန်း မှန်ကန်မြန်ဆန်ရန် လို ပါသည်။

မြေအမျိုးအစားအလိုက် မြေတွင်းအစိုဓာတ်ကြာရှည်တည်ရှိနိုင်မှုအရ စိုက်ပျိုးမည့်သီးနှံ မျိုးသည် သက်လျင်မျိုးဖြစ်သင့်ပါသည်။

မြေပဲနှင့် ပဲမျိုးစုံသီးနှံတစ်မျိုးမျိုးဖြစ်ပါက နိုက်ထရိုဂျင်မြေသြဇာ သုံးစွဲမှုကို လျော့ချနိုင်ရန်အတွက် မျိုးစေ့ကို သက်ဆိုင်ရာ ပဲမြစ်ဖုဇီဝမြေသြဇာနှင့် လူးနယ်စိုက်ပျိုး သင့်ပါသည်။

သီးနှံအလိုက် အပင်ငယ်စဥ်ကျရောက်သောရောဂါများ၊ ပိုးမွှားများကို ကြိုတင် ကာကွယ်သင့်ပါသည်။

ဆောင်းပါးရှင်ဆရာမှ အစိမ်းရောင်လမ်းဆော့ဝဲသို့ ပေးပို့ထားသော အစိမ်းရောင်လမ်း၏ မူပိုင်ဆောင်းပါးဖြစ်သဖြင့် ဆောင်းပါးများ၊ သတင်းများ ကူးယူဖော်ပြလိုပါက “အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်ဟု” ထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...