ငလျင်လှုပ်ပြီးနောက် ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သော မြေဆီလွှာပြဿနာများကို ဖြေရှင်းနည်း

ကျွန်တော်တို့မြန်မာနိုင်ငံမှာ ၂၀၂၅ခုနှစ် မတ်လ ၂၈-ရက်နေ့တွင် မန္တလေး၊ စစ်ကိုင်း၊ နေပြည်တော် ဒေသများသို့ ဦးတည်လှုပ်ခတ်ခဲ့သော ငလျင်ကြီးအပြီး စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်မည့် တောင်သူဦးကြီးများအတွက် သတိထားရမည့် မြေဆီလွှာပြဿနာများ ကို ဆက်လက် ဆွေးနွေးကြည့်ရအောင်ပါ။ 

မြေငလျင်လှုပ်ပြီး လယ်၊ ယာမြေများတွင်ဖြစ်ပေါ်နိုင်သော ပြဿနာများ

(က) မြေဆီလွှာများ အရည်ဖြစ်ပေါ်လာခြင်း (Soil Liquefaction)

မြေဆီလွှာလှုပ်ရှားမှုကြောင့် မြေသားခိုင်ခန့်မှုလျော့သွားကာ မြေဆီလွှာ မာကြောမှု မရှိတော့ဘဲ စပါးမြေတမန်းကဲ့သို့ အနှစ်ရေများစွာ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ပါသည်။ မြေပျော့နေ၍ အပင်၏အမြစ်များ မြေကြီးကို ကြာရှည်စွာ ကုပ်တွယ်မထားနိုင်ပါ၊ အထူးသဖြင့် သရက်၊ ငှက်ပျော စသည့် နှစ်ရှည်အပင်တစ်ချို့ညှိုးပြီး သေသွားနိုင်ပါသည်။ စက်ကရိယာများ ဝင်ရောက်မှုမှာလည်း မြေပျော့နေ၍ ခက်ခဲနိုင်ပါသည်။

ဖြေရှင်းချက် - ဖြစ်နိုင်ပါက မြေဆီလွှာအတွင်းရေထုတ်စနစ် (Sub-surface drainage systems) ကိုပြုလုပ်ပြီး အနှစ်ရည်များ စုပ်ထုတ်ပစ်ပါ။ မြေဆီလွှာအရည်များကို စုပ်ထုတ်၍ မြေမာများ ပြောင်းလဲပေးခြင်းသဘောဖြစ်သည်။ အမြစ်နက်နက်ဆင်းသော မြက်၊ ပဲများကို အစားထိုးစိုက်၍ ရေရှည်မြေကြီးခိုင်မာအောင် ပြန်လည်လုပ်ဆောင်ရပါမည်။

ပုံ - ၁ မြေငလျင်ကြောင့် မြေဆီလွှာ အနှစ်ရည်များဖြစ်ပေါ်လာပုံနှင့် အမြစ်နက်အပင်များ ပြန်လည်စိုက်ပျိုးပေးခြင်း

(ခ) မြေဆီလွှာ ကျစ်လစ်သွားခြင်း (Soil Compaction)

မြေဆီလွှာတုံခါမှုကြောင့် မြေဆီလွှာ ကျစ်လစ်၊ မာကျောသွားမှုလည်း ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် မြေဆီလွှာအတွင်း လေနှင့်ရေ ဝင်ရောက်မှုလျော့နည်းကာ အမြစ်ကြီးထွားမှု ထိခိုက်ပြီး အထွက်လျော့နည်းသွားနိုင်ပါသည်။

ဖြေရှင်းချက် - ဖြစ်နိုင်ပါက မြေဆီလွှာအတွင်း ဆောက်ပုံဒါးသွားပါထယ် (Chisel Plow) နက်နက်ထိုးသောထယ် (Sub-soiler) ရှိ ထွန်စက်များ (Tractor) ဖြင့် မြေဖွပေးရပါမည်။ စက်မှုလယ်ယာဦးစီးဌာန ကိုမေးမြန်းနိုင်ပါသည်။ မြေဆွေး (Compost) နွားချေးဆွေး (Farm Yard Manure) များစွာထည့်ပေးပါ၊

ပုံ -  ၂ မြေငလျင်ကြောင့် မြေဆီလွှာ မာကြောသွားပုံနှင့် မြေဖွပေးခြင်း

(ဂ) အပေါ်ယံမြေဆီလွှာကောင်းများ ပြုန်းတီးသွားခြင်း (Top Soil Erosion)

အပေါ်ယံမြေဆီလွှာကောင်းများ (Fertile Top Soils) အထူးသဖြင့်တောင်ကုန်း၊ တောင်စောင်း များ၌ တိုက်စားခြင်းခံရကာ အဝေးသို့ တိုက်စား၊ မျောပါသွားနိုင်ပါသည်။ အပင်များအတွက် လိုအပ်သောအာဟာရဓာတ်များ၊ ဩဂဲနစ်ပစ္စည်းများ (Loss of essential nutrients and organic matters) ဆုံးရှုံးသွားသဖြင့် လိုအပ်သော အာဟာရဓာတ်များကို ပြန်လည်ဖြည့်တင်းပေးရပါမည်။

ဖြေရှင်းချက် - ဖြစ်နိုင်ပါက မြေဆီကောင်းသောအပေါ်ယံမြေ (Fertile Top Soils) များ တစ်ခြားနေရာမှ သယ်ယူဖြည့်တင်းပေးရပါမည်။ တောင်စောင်းဒေသများ မြေအနိမ့်အမြင့်လိုက် လိုက်လျောညီထွေရှိနိုင်မည့် ကွန်တိုစိုက်ပျိုးနည်းစနစ် (Countour Farming) ကိုကျင့်သုံးပေးရပါမည်။

ပုံ -  ၃ မြေငလျင်ကြောင့် မြေဆီလွှာတိုက်စားသွားပုံနှင့် ကွန်တိုစနစ်စိုက်ပုံ

(ဃ) မြေဆီလွှာအတွင်း အပင်အတွက် အဆိပ်အတောက်ဖြစ်စေမည့် ဓာတ်ပစ္စည်းများ ပိုမိုရောက်ရှိလာခြင်း (Soil Contamination)

မြေငလျင်ကြောင့် ရေဆိုးထုတ်ပိုက်များ (Sewage pipes, lines, etc.)၊ စက်သုံးဆီကန်များ (Petrol, Diesel Oil tanks)၊ ဓာတုပစ္စည်း သိုလှောင်ရာနေရာများ (Chemicals storage areas) ပျက်စီးကာ မြေဆီလွှာအတွင်း ပျော်ဝင် ရောက်ရှိနိုင်သဖြင့် စိုက်ပျိုးပင်များအတွက် အဆိပ်အတောက် ဖြစ်စေနိုင်ပါသည်။

ဖြေရှင်းချက် - ဖြစ်နိုင်ပါက မြေကြီးအတွင်း အပင်အဆိပ်အတောက်ဖြစ်စေသော ဓာတ်သတ္တုများ (Heavy metals) ပါဝင်နေမှုရှိမရှိ တိုင်းဒေသကြီးများရှိ မြေဆီလွှာဓာတ်ခွဲခန်းများ (Soil Laboratories) တွင်စစ်ဆေးပါ။

ပုံ -  ၄ မြေငလျင်ကြောင့် မြေဆီလွှာ အဆိပ်အတောက်ဖြစ်၊ ညစ်ညမ်းသွားပုံနှင့် ပြန်လည်ပြုပြင်ပေးခြင်း

(င) မြေဆီလွှာများကွဲအက်ပြီး မြေဆီလွှာ မညီညာမှုဖြစ်စေခြင်း (Cracked and Uneven Soil Surface)

မြေဆီလွှာ အနိမ့်မြင့် ညီညာမှုမရှိတော့ဘဲ ကွဲအက်ကုန်တတ်ပါသည်။ ရေသွင်းရန် ခက်ခဲ၍ ထွန်စက်များ ဝင်ရောက်မှု နှေးနိုင်ပါသည်။

ဖြေရှင်းချက် - ဖြစ်နိုင်ပါက စက် သို့မဟုတ် တိရစ္ဆာန်ဆွဲမြေညှိကရိယာများ (Levelers) ဖြင့် မြေညှိပေးပါ။ သစ်စိမ်းမြေဩဇာများ (Green manures) စိုက်ပေးပါ။ ဥပမာ - ပိုက်ဆံလျှော်၊ ညံပင်

ပုံ -  ၅ မြေငလျင်ကြောင့်မြေမညီခြင်းကို ပြန်ညှိပေးခြင်း

(စ) မြေဆီလွှာအတွင်းအနုဇီဝပိုးများ ဘဝစက်ဝန်း ထိခိုက်ခြင်း (Disrupted Soil Microbial Life)

အထက်ပါဖြစ်စဉ်များကြောင့် အကျိုးပြုအနုဇီဝများ (Beneficial microorganisms) ဘဝစက်ဝန်း၊ အပင်အကျိုးပြုမှု ဖြစ်စဉ် နှေးကွေး၊ ပျက်စီးကုန်ပါသည်။

ပုံ -  ၆ မြေငလျင်အပါအဝင်သဘာဝဘေးကြောင့်အကျိုးပြုအနုဇီဝများပျက်စီးပုံနှင့် ဇီဝမြေဩဇာများပြန်လည်ထည့်သွင်းပေးခြင်း

ဖြေရှင်းချက် - ဖြစ်နိုင်ပါက ဇီဝမြေဩဇာများ (Biofertilizers) ပြန်လည်ထည့်သွင်းပေးပါ။

(ဆ) ရေထုတ်မှုအခက်အခဲများ ဖြစ်ပေါ်နိုင်ခြင်း (Drainage Problems)

မြေဆီလွှာ မညီညာမှုကြောင့် ရေထုတ်ရန်အခက်အခဲဖြစ်ကာ ရေဝပ်၊ အပင်များ ပုတ်သေသွားနိုင်ပါသည်။

ဖြေရှင်းချက် - ဖြစ်နိုင်ပါက အပင်များကိုဘောင်တင်၍ (Build raised-beds) စိုက်ပျိုးပါ။ စက်ကရိယာများသုံး၍ ရေထုတ်နိုင်ရန်ကြိုးစားပါ။

ပုံ -  ၇ မြေငလျင်ကြောင့်ရေဝပ်နေမှုမှ ရေထုတ်ပေးခြင်း

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ကို ထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

မာလာမြိုင် ကုမ္ပဏီ ကြော်ငြာ

ဦးကြီးတို့ရဲ့ မြေကြီးက ရွှေသီးဖို့ပဲ ဖြစ်သင့်တာပေါ့။ ဒါပေမဲ့ စပါးခင်းထဲ ရွှေခရုရောက်လာပြီဆိုရင်တော့ မြေကြီးက ရွှေသီးဖို့ကို အနှောင့်အယှက် ကောင်းကောင်းကြီးပေးပါလိမ့်မယ်။ မြန်မာ့မျိုးရင်းခရုမဟုတ်တဲ့ တောင်အမေရိကမျိုးစိတ်ဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံကို ကျူးကျော်လာတဲ့ မျိုးစိတ်ဖြစ်တာကြောင့် အကောင်ပွားနှုန်းကလည်း အဆမတန် မြင့်တက်လာပါတယ်။ ခရုအမ တစ်ကောင်က တစ်ခါ ဥ မယ်ဆိုရင် ဥအရေအတွက် ၁၀၀ ကနေ ၁၀၀၀ အထိ အတွဲလိုက်ဥကြပြီး တစ်နှစ်မှာ ၃ ကြိမ်အထိ မျိုးပွားနိုင်ပါတယ်။ စပါးခင်းတွေမှာ ရွှေခရုကျပြီဆိုရင် ပန်းရောင် ဥ တွေ ကို စပါးပင်တွေမှာ တွေ့ရနိုင်ပါတယ်။ ဒီရွှေခရုတွေကို ရှင်းပစ်ဖို့အတွက်ကတော့ မာလာမြိုင်ရဲ့ ခရုဘုရင် ရှိနေပါပြီ။ ခရုဘုရင်က စားသေအစွမ်းနဲ့ အဆိပ်ငွေ့အာနိသင်ရှိတာကြောင့် ရွှေခရုတွေကို အထိရောက်ဆုံး ရှင်းပေးနိုင်မှာပါ။ အစွမ်းရှိပစ္စည်းဖြစ်တဲ့ Niclosamide -olamine 83.1% WP ပါဝင်ပြီး Chloronitrophenol ဆေးအုပ်စုထဲ ပါဝင်ပါတယ်။ ရေဖျော်ဆေးမှုန့်အမျိုးအစားဖြစ်လို့ ရေ ၂၀ လီတာဝင်တဲ့ဆေးဖျန်းပုံး တစ်ပုံးမှာ ၄၀ ကနေ ၅၀ ဂရမ်အထိ အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ နှုန်းထားကိုတော့ တစ်ဧကမှာ ၁၅၀ ကနေ ၂၀၀ ဂရမ်နဲ့ တွက်ချက်ပေးထားပါတယ်။ သတိပြုရမှာတော့ ဆေးဖျန်းပြီးနောက်ပိုင်း စပါးခင်းအတွင်းမှာရှိတဲ့ ရေကို ၅ စင်တီမီတာနဲ့ ၃ ရက်ထားဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဆေးဖျန်းပြီး ၅၂ ရက်ကြာမှ ရိတ်သိမ်းသင့်ပါတယ်။ ခရုဘုရင်နဲ့ဆို စပါးခင်းကို ဒုက္ခပေးတဲ့ ရွှေခရုတွေကို ရှင်းလင်းနိုင်ပြီး မြေကြီးက ရွှေသီးနိုင်ပြီပေါ့ဗျာ။

Read more

Facebook Page သို့သွားရန်