လယ်မှာအပုပ်.. ယာမှာအသုတ်

ထွန်ယက်ခြင်း၊ ထွန်ယက်ထားသောမြေ၊ ထယ်ရေး/ထွန်ရေး (Tillage) သည် သီးနှံစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ရေးတွင် ပထမဦးဆုံးနှင့် အရေးအကြီးဆုံး လယ်ယာလုပ်ငန်း တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ စာရေးသူတို့ တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားဘဝ ပထမနှစ်ကတည်းက လယ်ယာသီးနှံပညာမိတ်ဆက် (Introductory Agronomy) တွင် ပထမဆုံးသင်ယူခဲ့ရသော အခန်းဖြစ်ပါသည်။

ထယ်ထိုး၊ ထွန်ယက်ခြင်းသည် သီးနှံပင်များမျိုးစေ့မချမီ အပင်များ မစိုက်ပျိုးမီ (Before sowing or planting) ဆောင်ရွက်ရသော လုပ်ငန်းလည်းဖြစ်ပါသည်။ ထယ်ထိုးခြင်း (Ploughing/Plowing) ကို ပထမဆောင်ရွက်ရပြီး ထွန်မွှေခြင်း (Harrowing) ခြင်းကိုဆက်လက် ဆောင်ရွက်ရပါသည်။

ပုံ - ၁ ထွန်စက်၊ နွားဖြင့်ထယ်ထိုးခြင်း

ထွန်ယက်ခြင်း၏ အဓိကရည်ရွယ်ချက်များမှာ -

(က) စိုက်ပျိုးသောသီးနှံအမျိုးအစားအလိုက် လိုအပ်သောထယ်ရေးအတိမ်အနက် ရရှိစေရန် (To obtain deep seedbed suitable for different types of Crops) ဥပမာ - စပါးအတွက်လိုအပ်သောထယ်ရေးနှင့် ကြံအတွက်လိုအပ်သောထယ်ရေး တူမည်မဟုတ်ပါ။

(ခ) မြေဆီလွှာအတွင်း မြေဆွေး၊ မြေဆီလွှာအာဟာရဓာတ်များပိုမိုတိုးပွားလာစေရန် (To add more humus and fertility to soil)

(ဂ) ပေါင်းမြက်များကိုရှင်းလင်းနှိမ်နင်းပစ်နိုင်ရန် (To destroy and prevent weeds)

(ဃ) သီးနှံပင်ကြီးထွားမှုကောင်းစေရန်အတွက် လေဝင်လေထွက်ကောင်းစေရန် (To aerate the soil for proper growth of crops)

(င) မြေဆီလွှာအတွင်း ရေထိမ်းသိမ်းထားနိုင်မှုကောင်းမွန်စေရန် (To increase water capacity of soil) စသည်တို့ဖြစ်ပါသည်။

ပုံ - ၂ ထွန်စက်၊ နွားဖြင့် ထွန်မွှေခြင်း

ထယ်ရေး၊ ထွန်ရေး ကောင်းမွန်ခြင်းကြောင့် မြေဆီလွှာ ရူပဂုဏ်သတ္တိ (Soil Physical Properties) ကောင်းမွန်လာကာ အပင်အတွက် အသင့်တော်ဆုံး ဥပမာ - မြေဆီလွှာ/ မြေသား တည်ဆောက်ပုံ (Optimum Soil Structure)၊ မြေတွင်းပေါက်/လေဟာနယ် (Pore spaces)၊ မြေသားသိပ်သည်းဆ (Bulk density)၊ မြေဆီလွှာအရောင် (Soil colour)၊ မြေဆီလွှာတွင် ရေပါဝင်မှု (Soil water)၊ မြေဆီလွှာအပူချိန် (Soil temperature) တို့ရရှိနိုင်ပါသည်။

ထယ်ရေး၊ ထွန်ရေးစနစ်အမျိုးမျိုး (Type of Tillages)

(၁) မူလပထမထယ်ရေး (Primary Tillage or Ploughing) ပထမဆုံး ထယ်ရေး (ထယ်ထိုးခြင်း) ဖြစ်သည်။ မြေကြီးအတွင်း အစိုဓာတ် ၂၅-၅၀ ရာခိုင်နှုန်းရှိသင့်ပါသည်။ (အညာဒေသ မိုးမရွာခင် အခြောက်ထယ်ရေး ထိုးတာလည်းရှိပါသည်) ရေသောက်မြစ် (Tap-root Systems) ရှိသော အပင်မျိုး အများစုက မြစ်ဖွာမျိုး (Fibrous-root Systems) အပင်များထက် ထယ်ရေးနက်ရန် လိုပါသည်။ စိုက်ပျိုးရန်သီးနှံ၊ မြေကြီး အ မျိုးအစား၊ မြေအစိုဓာတ် အပေါ်မူတည်၍ မြေဖွယ်လျှင် (Light Soils) တစ်ကြိမ်မှ သုံးကြိမ်၊ မြေစေးလျှင် (Heavy Soils) ငါးကြိမ်ခန့်အထိ မြေ (လယ်/ယာ) ပိုင်ရှင် ငွေသုံးစွဲနိုင်မှုအပေါ်မူတည်ပါသည်။

ထယ်ရေး/ထွန်ရေးကောင်း (Good Tilth) မှာ ယာသီးနှံ (Upland Crops) များ၌ လေဝင်လေထွက်ကောင်းမှု၊ ရေဝင်ရေထွက်ကောင်းမှု၊ အမြစ်များ ကောင်းကောင်း ဆင်းနိုင်ရန်ရည်ရွယ်ပါသည်။ ထယ်မှောက်၍ အချိန်အနည်းငယ်ကြာက ပေါင်းမြက်များ သေကြေစေရန်လည်းရည်ရွယ်ပါသည်။

(၂) ဒုတိယထွန်ရေး (Secondary Tillage or Harrowing) ထယ်ထိုးပြီးပါက မြေကို ညက်သွားအောင်၊ မျိုးစေ့ချ၍ ရအောင် ထွန်မွှေခြင်းကို ဒုတိယထွန်ရေးဟူ၍ ခေါ်ဆိုနိုင်ပါသည်။

လယ်သီးနှံ (Lowland Crops) ၏ ထယ်ရေး/ထွန်ရေးမှာ ယာသီးနှံနှင့် မတူညီဘဲ ရှေးကဆိုလျှင် သနပ်ခါး သွေးထားသကဲ့သို့ မှုန့်ညက်နေအောင် ထွန်ရမည် ဆိုလိုသည်။ မြန်မာစကားပုံများထဲမှ 'လယ်မှာအပုပ်၊ ယာမှာအသုတ်' ဟူသော စကားပုံသည် ထင်ရှားသည်။ ဤစကားပုံသည် "လယ်မြေတွင် ဆွေးမြည့်ခြင်း၊ ယာမြေတွင် မြန်ဆန်ခြင်း' ဟု အကြမ်းဖျင်း ဘာသာပြန်ဆိုနိုင်သည်။

(က) လယ်စပါးခင်း (Le/Lowland)

'လယ်' ဟူသော ဝေါဟာရသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ စိုက်ပျိုးရေး၏ အဓိကကျသောမြေ (Lowland) အဓိကအားဖြင့် စပါးခင်းများကို ရည်ညွှန်းသည်။ ဤဒေသများသည် မိုးရာသီ (မေလမှ အောက်တိုဘာလအထိ) တွင် ရရှိသော သဘာဝမိုးရေကို အဓိကအားဖြင့် မှီခိုသည့် စပါးစိုက်ပျိုးရန် အသင့်တော်ဆုံး မြေဖြစ်သည်။ အဓိကအားဖြင့် မိုးရေကို မှီခိုသော်လည်း အချို့သော 'လယ်' ဒေသများသည် သဘာဝရေနုတ်မြောင်း သို့မဟုတ် တည် ဆောက်ထားသော ဆည်မြောင်းစနစ်များမှလည်း ရေရရှိသည်။ ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးနှင့် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးတို့ကဲ့သို့သော အဓိကဆန်စပါး ထုတ်လုပ်သည့် ဒေသများသည် နိုင်ငံ၏ စပါးစိုက်ပျိုးနိုင်သော မြေဧရိယာစုစုပေါင်း၏ များပြားသော အစိတ်အပိုင်းကို ပံ့ပိုးပေးသည်။

'လယ်' တွင် ရိုးရာစိုက်ပျိုးနည်းများတွင် စပါးပျိုးပင်များကို တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ရေမြုပ် နေသော အခြေအနေများတွင် လက်ဖြင့်စိုက်ပျိုးခြင်း ပါဝင်သည်။ သမိုင်းကြောင်းအရ နှစ်စဉ်မိုးစပါးတစ်သီးစားစနစ်သည် ပုံမှန်ဖြစ်သော်လည်း ခေတ်မီဆည်မြောင်း အခြေခံ အဆောက်အအုံများကြောင့် ယခုအခါ တစ်နှစ်ပတ်လုံး စိုက်ပျိုးနိုင်သည်။ မိုးစပါးကို အများအားဖြင့် ဇွန်လလယ်တွင် စိုက်ပျိုးပြီး အောက်တိုဘာလလယ်တွင် ရိတ်သိမ်းကာ စပါးစိုက်ပျိုးနိုင်သော မြေဧရိယာစုစုပေါင်း၏ ၈၀% ခန့်ရှိပြီး စိုက်ပျိုးပြီးသည်နှင့် ကျန် ၂၀% ခန့်မှာနွေစပါးစိုက်ပျိုးသည်။ နိုင်ငံ၏ စပါးစိုက်ပျိုးရန် အသင့်တော်ဆုံး မြေအမျိုး အစားများဖြစ်သည့် (လယ်မြေ/ရေဝပ်မြေ) Gleysols၊ (နှုန်းမြေ/ရေလွမ်းမြေ) Fluvisols၊ (ရေစိမ့်ဝင်ရခက်သောမြေ/မိုးများဒေသရှိဂဝံမြေ) Humic Planosols နှင့် စနယ်မြေ (Vertisols) တို့တွင် စိုက်ပျိုးလေ့ရှိသည်။

(ခ) 'ယာ' (Yar/Upland): တောင်ယာခင်း/မြေပဲ၊ နှမ်း၊ ပဲမျိုးစုံစသည့် အခြောက်စိုက်ခင်းများ

'လယ်' နှင့်မတူဘဲ 'တောင်ယာ' သည် ၁၅ ဒီဂရီထက် ပိုမိုစောင်းသော တောင်စောင်း များရှိသည့် မြေမြင့်ဒေသများ နှင့် မြန်မာပြည်အလယ်ပိုင်း အခြောက်သီးနှံများ (Dryland Crops) စိုက်ပျိုး မြေကို ဆိုလိုသည်၊ စိုက်ပျိုးရေးသည် အဓိကအားဖြင့် မိုးရေကို မှီခိုပြီး ရေကြီးခြင်းဒဏ်ကို မခံရပါ။ 'တောင်ယာ' မြေကို စိုက်ပျိုးရန် အဓိကရိုးရာနည်းလမ်းမှာ ပြောင်းရွှေ့ တောင် ယာ စိုက်ပျိုးခြင်းဖြစ်ပြီး ဒေသတွင်း၌ '(ရွှေပြောင်း) တောင်ယာ' ဟု လူသိများသည်။ ဤနည်းလမ်းတွင် မြေလွတ်များကို "ခုတ်ထွင်မီးရှို့" ခြင်းဖြင့် ရှင်းလင်း ခြင်း၊ စားသုံးရန် သီးနှံများကို ခဏတာ စိုက်ပျိုးခြင်းနှင့် ထို့နောက် မြေကို သဘာဝအတိုင်း ပြန်လည်ဖြစ် ထွန်းစေရန် မြေလှပ်ထားခြင်း (Fallowing) တို့ ပါဝင်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံရှိ ဤစနစ်များ၏ ထူးခြားချက်မှာ ပေါင်းသတ်ဆေးနှင့် ဓာတ်မြေဩဇာကဲ့သို့သော စိုက်ပျိုးရေး ဓာတုပစ္စည်းများကို အနည်းငယ်မျှသာ အသုံးပြုခြင်းဖြစ်သည်။

တောင်စောင်းများ မတ်စောက်ခြင်းနှင့် ခုတ်ထွင်မီးရှို့ခြင်းကြောင့် မြေဆီလွှာ ကုန်ခန်းခြင်းနှင့် တိုက်စားခြင်းတို့ ဖြစ်နိုင်ခြေရှိခြင်းကဲ့သို့သော 'ယာ' မြေများ၏ စိန်ခေါ်မှု များ သည် ဤပတ်ဝန်းကျင်များသည် ပိုမိုပျက်စီးလွယ်ပြီး သဘာဝအတိုင်း ပြန်လည် ပြည့်ဖြိုးသော 'လယ်' ခင်းများနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ထုတ်လုပ်နိုင်စွမ်းကို ထိန်းသိမ်းရန် ပိုမိုဂရုတစိုက် စီမံခန့်ခွဲမှု လိုအပ်ကြောင်းဖော်ပြသည်။

တောင်ယာစပါးသည် 'ယာ' စနစ်များတွင် စိုက်ပျိုးသော အရေးအကြီးဆုံး သီးနှံဖြစ်သော် လည်း မြေပဲ၊ နှမ်း၊ ဝါ၊ ပြောင်း၊ ရွှေဖရုံသီး၊ ပဲအမျိုးမျိုးနှင့် ဟင်းသီးဟင်းရွက်ကဲ့သို့သော အခြားသီးနှံများသည်လည်း အရေးကြီး ပါသည်။

(ဂ) 'အပုပ်' (A-pot/Decayed): ဆွေးမြေ့ခြင်း၏ အနှစ်သာရ

'အပုပ်' ဟူသော ဝေါဟာရသည် စာသားအရ "ပုပ်ခြင်း" သို့မဟုတ် "ဆွေးမြည့်ခြင်း" ဟု အဓိပ္ပာယ်ရသည်။ စပါးခင်း ('လယ်') ၏ စိုက်ပျိုးရေးဆိုင်ရာ အခြေအနေတွင် ဤဝေါဟာ ရသည် ရေလွှမ်းနေသော၊ အောက်ဆီဂျင်မရှိသော ပတ်ဝန်းကျင်တွင် အော်ဂဲနစ်ပစ္စည်း များ ဆွေးမြည့်ပျက်စီးခြင်း (Decomposition) ၏ အရေးကြီးသော လုပ်ငန်းစဉ်ကို ရည်ညွှန်းသည်။ ဤအော်ဂဲနစ်ပစ္စည်းများ ပြိုကွဲခြင်းသည် သဘာဝမြေဆီလွှာ၏ မျိုးအောင်မှု အတွက် အရေးကြီးသည်။ ရေမြုပ်နေသောစပါးခင်းများ၏ ထူးခြားချက်ဖြစ်သည့် အောက်ဆီဂျင်မရှိခြင်းတွင် အော်ဂဲနစ်ကာဗွန်ဆွေးမြည့်ခြင်းသည် CO2 နှင့် CH4 ကဲ့သို့သော ဓာတ်ငွေ့များ ထွက်ပေါ်လာခြင်းနှင့်အတူ အော်ဂဲနစ်ပစ္စည်းများ သတ္တုဓာတ်အဖြစ် ပြောင်းလဲခြင်းကို ဖြစ်ပေါ်စေသည့် အခြားအီလက်ထရွန်လက်ခံပစ္စည်းများကို မှီခိုသည်။ သီးနှံ အကြွင်းအကျန်များကို မြေတွင်ထည့်သွင်းခြင်းသည် အဏုဇီဝလှုပ်ရှားမှုနှင့် အာဟာရ စက်ဝန်းကို လှုံ့ဆော်ပေးသည့် ဘုံအလေ့အကျင့်ဖြစ်သည်။

စကားပုံတွင် 'အပုပ်' ကို 'လယ်' နှင့် တွဲဖက်အသုံးပြုခြင်းသည် သဘာဝ ဂေဟစနစ် လုပ်ငန်းစဉ်များကို "မြေဩဇာကျွေးခြင်း" ပုံစံတစ်မျိုးအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခြင်းကို ဖော်ပြသည်။ ရိုးရာမြန်မာတောင်သူလယ်သမားများသည် စိုစွတ်သော၊ နိမ့်ကျသော ပတ်ဝန်းကျင်များတွင် အပင်ပစ္စည်းများနှင့် အခြားအော်ဂဲနစ်ပစ္စည်းများ ဆွေးမြည့်ခြင်းသည် ၎င်းတို့၏ စပါးခင်းများ၏ မျိုးအောင်မှုအတွက် တိုက်ရိုက်အထောက်အကူပြုကြောင်း နားလည်ခဲ့ကြသည်။ ဤနားလည်မှုက ၎င်းတို့အား ဇီဝဗေဒဆိုင်ရာ လှုပ်ရှား မှုမှတစ်ဆင့် မြေ၏မွေးရာပါ မျိုးအောင်နိုင်စွမ်းကို ပြန်လည်ဖြစ်ထွန်းစေရန် မှီခိုနိုင်စေခဲ့ပြီး ပြင်ပမှ ကြီးမားသော ထည့်သွင်းမှုများ လိုအပ်မှုကို လျှော့ချခဲ့သည်။ ၎င်းသည် ဒေသတွင်း ဂေဟစနစ်ကို နားလည်မှု၏ ခေတ်မီ၊ လက်တွေ့ကျသော နားလည်မှုကို ထင်ဟပ်စေသည်။

(ဃ) 'အသုတ်' (A-thoke/Quick): အမြန်/မျိုးစေ့၏ ရွေးချယ်မှု/အရည်အသွေး၏ အရေးပါမှု

နှစ်မျိုးအဓိပ္ပာယ်ဖော်နိုင်ပါသည်။ ပထမ အဓိပ္ပာယ်တစ်မျိုးမှာ ယာထယ်ရေး/ထွန်ရေး မြန် ဆန်စွာ ဆောင်ရွက်ခြင်းဖြစ်သည်၊ စာရေးသူတို့ အညာ‌ဒေသတွင် မိုးကောင်းသောက် ယာ ခင်းများ၌ မိုးရွာသွန်းအပြီးယာမြေအကျိုးရှိအောင် ထယ်ရေး/ထွန်ရေး မြန်မြန် (သုတ် သုတ်) ဆောင်ရွက်ခြင်းဖြစ်ပါသည်၊

ဒုတိယ အဓိပ္ပာယ်မှာ 'အသုတ်' ဟူသော ဝေါဟာရသည် စာသားအရ "သုတ်" သို့မဟုတ် "လက်ဆင့်ကမ်း" ဟု အဓိပ္ပာယ်ရနိုင်သည်။ သို့သော် ဤစကားပုံ၏ စိုက်ပျိုး ရေးဆိုင်ရာ အခြေအနေတွင် 'သီးနှံစေ့/မျိုးဆန်' ၏ သီးခြားအဓိပ္ပာယ်ကို စိုက်ပျိုးရေးဆိုင်ရာ 'အသုတ်' အမျိုးအစားအဖြစ် တင်ပြထားပြီး တောင်သူလယ်သမားများ မိမိတို့၏ ရိတ်သိမ်းမှုမှ ရိုးရာအတိုင်း ပြန်လည်အသုံးပြုသော "မျိုးရိုးဗီဇညံ့ဖျင်းသော သီးနှံမျိုးစေ့များ" ကို ရည် ညွှန်း သည်။ ၎င်းသည် အထွက်နှုန်းမြင့်မားခြင်း၊ အရည်အသွေးကောင်းမွန်ခြင်း၊ ပိုးမွှားရောဂါဒဏ်ခံနိုင်ရည်ရှိခြင်းနှင့် မျိုးရိုးဗီဇသန့်စင်ခြင်းတို့ဖြင့် ထူးခြားသော "မျိုးကောင်း မျိုးသန့်" နှင့် လုံးဝဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်သည်။ စကားပုံတွင် 'အသုတ်' ကို 'ယာ' နှင့် ဆက်စပ်အသုံးပြုခြင်းသည် မျိုးစေ့ သို့မဟုတ် သီးနှံ၏ အရည်အသွေး ကို အာရုံစိုက် ရန် လိုအပ်ကြောင်း ဖော်ပြသည်။ 'ယာ' မြေများသည် မြေဆီလွှာ ကုန်ခန်းလွယ်ပြီး ထုတ်လုပ်နိုင်စွမ်းကို ပြန်လည်ရရှိရန် မြေလွတ်ထားရန် လိုအပ်သောကြောင့် ဤစိန်ခေါ်မှု ရှိသော အခြေအနေများတွင် သီးနှံအောင်မြင်မှုသည် မျိုးစေ့၏ မွေးရာပါ အရည်အသွေး ပေါ်တွင် များစွာမူတည်သည်။ တောင်သူလယ်သမားများသည် ဤစိန်ခေါ် မှုရှိသော ပတ်ဝန်းကျင်များတွင် "မျိုးရိုးဗီဇညံ့ဖျင်းသော" မျိုးစေ့များကို အသုံးပြုပါက အထွက်နှုန်း သိသိသာသာ လျော့နည်းသွားမည်ဖြစ်ပြီး သီးနှံအရည်အသွေးလည်း ကျဆင်းသွားမည် ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် 'ယာ' တွင် 'အသုတ်' ကို အလေးပေးဖော်ပြခြင်းသည် စပါးခင်းများ ကဲ့သို့ သဘာဝမြေဩဇာကို မှီခို၍မရသော တောင်ယာဒေသများတွင် အောင် မြင်စွာ စိုက် ပျိုးရန်အတွက် ဂရုတစိုက်ရွေးချယ်ခြင်းနှင့် အရည်အသွေးမြင့်မားသော မျိုး စေ့များကို အသုံးပြုခြင်းသည် အရေးအကြီးဆုံးဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြသည်။

စာရေးသူ၏အတွေးအမြင်

(၁) မြန်မာနိုင်ငံလယ်၊ ယာမြေများတွင် ရှေးစနစ် အချိန်ပေါင်းများစွာကတည်းက အတွေ့ အကြုံရှိလှသော တောင်သူဦးကြီးများ၏ ထယ်ရေး၊ ထွန်ရေးမှာ ကျောင်းသင်ခန်းစာများတွင် သင်ခန်းစာ (Lecture notes)၊ ပါဝါပွိုင့် (PowerPoint slides)၊ စာအုပ် (Textbooks) များဖြင့် သင်ကြား၍ ရရှိနိုင်သော လုပ်ငန်းများ မဟုတ်ပါ။ စာတွေ့မပါဘဲ လက်တွေ့လုပ်ငန်းချည်းပဲ နှစ်ပေါင်းများစွာ ဆောင်ရွက်ခဲ့သော တောင်သူဦးကြီးများ ၏ အတွေ့အကြုံများကို ဘယ်စိုက်ပျိုးရေးပါရဂူဘွဲ့ရပညာရှင်များ၏ စာတွေ့အတွေ့ အကြုံများက လဲလှယ်၍မရပါ။

(စာရေးသူ စိုက်ပျိုးရေးတက္ကသိုလ်၊ လယ်ယာသီးနှံဌာန အလုပ်ဝင်ကာစ သရုပ်ပြဆရာ ပေါက်စဘဝက တမန်းအကြောင်းလက်တွေ့ကျကျ သင်ကြားပြသပေးသော ဆရာ ဦးဂျိုးဇက်အုန်းညွန့် (ကွယ်လွန်) အား အလွန်သတိရမိပါသည်။ သူပြောပုံအရ မင်းတို့ ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူတွေကို ဆရာတွေနဲ့ အတူတူစပါးခင်းထဲဆင်းခိုင်း၊ ခြေထောက်တွေ တမန်းအေးနေတဲ့ အရသာ၊ နှာခေါင်းမှ ကောက်ရိုးပုတ်နံ့ လက်တွေ့ ရှူကြည့်ခိုင်းကွဆိုပြီး သင်ပေးပါသည်။ ထိုခေတ်ကနွားထွန်မွှေခြင်းကိုလည်း ကျောင်းသား၊ ကျောင်း သူတိုင်း မနက်စောစော၊ ဆောင်းတွင်းချမ်းချမ်းစီးစီး ကျောင်းသားကျောင်းသူများက တစ်ပတ် လက်တွေ့ (Practical Session) တစ်ကြိမ်၊ အဖွဲ့ ၅ ခုရှိတော့ စာရေးသူတို့ ဆရာ၊ ဆရာမအငယ်တွေကတော့ တနင်္လာမှ သောကြာနေ့အထိ မနက်တိုင်းပေါ့၊ ဆရာတစ်ချို့က စောစောထရမှာ ကြောက်၍ လယ်ယာသီးနှံ ဌာနသို့ မလုပ်လိုပါ။ စာရေးသူကတော့ စောစောအိပ်၊ စောစောထသောအကျင့်ရှိ၍ အကြိုက်ပေါ့)

(၂) လက်ရှိလယ်စိုက်ပျိုးသူများ အတွက် ထယ်ရေးပူ (ချက်ခြင်းထွန်ယက် စိုက်ပျိုးတာမလုပ်ဘဲ၊ လယ်ကို ကြာကြာထား အပုပ်ခံပြီးမှ စိုက်ပျိုးကြပါ)၊

(၃) လက်ရှိယာ စိုက်ပျိုးသူများ မိုးရွာပြီးပြီးချင်း မြန်မြန်ဆန်ဆန်၊ ထယ်ထိုးထွန်မွေကြပါ၊ အညှောက်ပေါက်ကောင်း (မစိုက်ပျိုးခင် အညောက်ပေါက်ရာခိုင်နှုန်း (Germination Test) မျိုးစေ့ ၁၀၀-စေ့ခန့် ရေစိမ်၊ အဝတ်စိုကလေးနဲ့ စမ်းပါ၊ အထွက်တိုးသော မျိုးကောင်း၊ မျိုးသန့် အသုံးပြုပါ (မကြာသေးမှီက ပြောင်းဖူး နိုင်ငံခြားမျိုးစေ့များ အပင်မပေါက်၍ စိုက်ပျိုးပြီးမှ ထယ်ထိုး၊ ထွန်မွေကုန်ကြစရိတ် များဆုံးရှုံးသွားသည့် သတင်းကြား လိုက်ရပါသည်)

(၄) လယ်၊ ယာစိုက်ပျိုးနေသော တောင်သူဦးကြီးများ အထွက်တိုး၊ ဈေးကောင်းရ၊ မိမိ မိသားစုအကျိုး၊ တိုင်းပြည်အကျိုး ဆောင်ရွက်နိုင်ပါစေဟူ၍ ဆုတောင်းပေး လိုက်ရပါသည်။

(ဘာသာရပ်ဆိုင်ရာ ဝေါဟာရများကို ကူညီဖြေကြားပေးသော ရေဆင်းစိုက်ပျိုးရေး တက္ကသိုလ်မှ ဒေါက်တာဆွေဆွေမာ၊ ဒေါက်တာယဉ်းမာစိုးတို့အား ကျေးဇူးတင်ရှိပါသည်)

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...