စိုက်ပျိုးခြင်း မပြုရသေးသည့် ဆောင်းသီးနှံများကို လျင်မြန်စွာ စိုက်ပျိုးရေးတို့ကို ယခုလတွင် နှိုးဆော် အသိပေးလိုပါသည်။
ဆောင်းသီးနှံများအတွက်
နိုဝင်ဘာလအတွင်းက အများစုစိုက်ပျိုးခဲ့ကြသော ပဲတီစိမ်းနှင့် မတ်ပဲသီးနှံများအား ပိုးမွှားရောဂါ မကျရောက်စေရန်၊ ကျရောက်ပါက ထိရောက်စွာနှိမ်နှင်းရန်ဖြစ်သည်။ အထူးဂရုပြုရမှာက အဝါရောင်မိုစေ့ရောဂါဖြစ်သည်။ အဝါရောင်မိုစေ့ရောဂါက မတ်ပဲနှင့် ပဲတီစိမ်းသီးနှံ နှစ်မျိုးလုံးမှာ ကျရောက်နိုင်တာ ဖြစ်ပါသည်။
စိုက်ခင်းကို မျက်ချေမပြတ် ကြည့်ရှုသင့်သည်။ အရွက်အနုပေါ်မှာ အဝါရောင်အစက်အပြောက် တွေ ပေါ်နေသလား။ အရွက်တွေသည် အဝါရောင်နှင့် အစိမ်းရောင် ပုံမမှန်ကွက်ကြားတွေဖြစ်ပေါ်လာပြီလား။ အပင်တွေ ကြီးထွားမှု နှေးလာသလား။ ဒါတွေသတိထားကြည့်ရှုဖို့လိုပါသည်။
ရောဂါကျရောက်နေသော အပင်တွေတွေ့လျှင် ချက်ချင်းနှုတ်ယူမီးရှို့ပစ်ရမည်။ အဝါရောင်မိုစေ့ ရောဂါသည် ရောဂါဖြစ်စေသော သက်ရှိဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့်ဖြစ်ရသည်။ ရောဂါပြန့်နှံ့ရခြင်းသည် ယင်ဖြူ (White Fly) မှတစ်ဆင့် ကူးစက်ခြင်းဖြစ်သည်လို့ သိရသည်။ ထို့ကြောင့် ချက်ချင်းပိုးသတ်ဆေးဖျန်းဖို့ လိုပါသည်။
ဆောင်းသီးနှံဆက်လက်စိုက်ပျိုးရန် ကျန်သည့်တောင်သူလယ်သမားများအတွက် ပြောလိုတာ ရှိပါသည်။ သီးနှံအထွက်မြင့်မားဖို့ဆိုတာ သီးနှံစိုက်ပျိုးသင့်သည့်အချိန်တွင် စိုက်ပျိုးနိုင်ဖို့လိုသည်။ မုတ်သုန်မိုးဆုတ်ခွာတာ ကြာသည်နှင့်အမျှ မြေအမျိုးအစားပေါ်မူတည်ပြီး မြေတွင်းအစိုဓာတ် တဖြည်းဖြည်းလျော့နည်းသွားတော့မည်ဖြစ်သည်။
ဆောင်းသီးနှံများအတွက် အချို့ဒေသများတွင် စိုက်ချိန်နောက်ကျသည်ဆိုနိုင်သော်လည်း မြေတွင်းအစိုဓာတ်ရှိပါက အမြန်စိုက်ပျိုးရန်ဖြစ်သည်။ မျိုးကောင်းမျိုးသန့်ကိုတော့ မဖြစ်မနေအသုံးပြုစေလိုသည်။ အပင်ပေါက် (၈၀)ရာခိုင်နှုန်း အထက်ရှိရမည်။ ရေမြေဒေသနှင့်ကိုက်ညီရမည်။ ဈေးကွက်ရှိရမည်။ သက်လျင်၊ အထွက်ကောင်းမျိုး ဖြစ်သင့်ပါသည်။
စိုက်ပျိုးနည်းစနစ် မှန်ကန်ရေးကို ဂရုပြုသင့်သည်။ လယ်မြေ သို့မဟုတ် ယာမြေ၏ မြေသား ဖွဲ့စည်းတည်ရှိမှုအရ ပုံမှန်ထွန်ရေးပြုပြင်စိုက်ပျိုးခြင်း(Conventional tillage)၊ ထွန်ရေးအနည်းငယ်သာ ပြုပြင်စိုက်ပျိုးခြင်း(Minimum tillage)၊ ထွန်ရေးမဲ့စိုက်ပျိုးခြင်း(Zero tillage) စသည်တို့ကို သင့်လျော်သလို ဆောင်ရွက်ရန်ဖြစ်ပါသည်။
အရေးကြီးသည်မှာ သီးနှံပင်သက်တမ်းတစ်လျောက်တွင် မြေတွင်းအစိုဓါတ် ထိန်းသိမ်းတည်ရှိနေစေနိုင်မည့် ထွန်ရေးပြုပြင်မှုကို ပြုလုပ်စိုက်ပျိုးရန်ဖြစ်ကြောင်း အသိပေးလိုပါသည်။
ကုလားပဲသီးနှံကို နိုဝင်ဘာလအတွင်း မစိုက်ပျိုးရသေးလျင် ဒီဇင်ဘာပထမပတ်အတွင်းအပြီး စိုက်သင့်သည်။ မြေတွင်းအစိုဓာတ် လုံလောက်စေဖို့နှင့် အပူဒဏ်ကင်းလွတ်စေရေးဖြစ်သည်။ လေဝင်လေထွက်ကောင်းဖို့ ထွန်းရေနက်နက် ထွန်ရေးညက်ညက်ဖြစ်ဖို့လိုသည်။ မြေကြပ်ပါက ကြီးထွားမှု နှောင့်နှေးနိုင်ပါသည်။
ပဲပုပ်သီးနှံကို ဒီဇင်ဘာလအတွင်း အလျင်အမြန်စိုက်ပျိုးစေလိုသည်။ စိုက်ချိန်တွင် မြေ၌ အစိုဓာတ်ပြည့်ဝစွာ ရှိနေရန်လိုအပ်သည်။ စိုက်ချိန်နောက်ကျပါက အပင်ကြီးထွားမှုနှေးပြီး အထွက်နှုန်းကိုပါ ထိခိုက်စေမည်ဖြစ်သည်။
မျိုးစေ့ကို ပဲမြစ်ဖုဇီဝမြေသြဇာနှင့် လူးနယ်စိုက်ပျိုးသင့်သည်။ အပင်ငယ်စဉ်တွင် ကျရောက်တတ်သည့်မှိုရောဂါ၊ အပင်ပေါက်ပြီး တစ်ပတ်သားတွင် ကျရောက်တတ်သည့် ပင်စည်ထိုးပိုး (Stem Fly)တို့အတွက် ကြိုတင်ကာကွယ်သင့်ပါသည်။
ဆင်းသီဟ