စူပါမားကတ်တွေမှာ တင်ထားတဲ့ ဟင်းသီးဟင်းရွက်နှင့် သစ်သီးဝလံတို့ပေါ်မှာ GMO free သို့မဟုတ် Non-GMO ရေးထားတာ မြင်ဖူးကြမှာပါ။ GMO က ၁၉၉၀ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်နိုင်ငံက စတင်ပေါ်ပေါက်ခဲ့ပြီး GMOထုတ်ကုန်များကို အသုံးပြုနေတဲ့ နိုင်ငံလည်းဖြစ်ပါတယ်။ သို့သော်လည်း GMOနည်းနဲ့စိုက်ထားသော သီးနှံများကို ဆွစ်ဇလန်၊ ဩစတျေးလျ၊ အီတလီ၊ တရုတ်၊ အိန္ဒိယ စသော နိုင်ငံပေါင်း ၃၈ နိုင်ငံက ပိတ်ပင်ထားတဲ့အပြင် တင်သွင်းခွင့်တောင် မပြုပါဘူး။ အဲ့ဒီ GMO ဆိုတာကတော့ Genetically Modified Organism မျိုးရိုးဗီဇပြုပြင်ထားတဲ့အပင်တွေကို ခေါ်ဝေါ်ခြင်းပဲဖြစ်ပါတယ်။
အပင် အပင်ချင်းဖြစ်စေ၊ တိရစ္ဆာန်၊ ဘတ်တီးရီးယား သို့မဟုတ် ဗိုင်းရပ်တွေမှာရှိသော ကြိုက်နှစ်သက်သည့် မျိုးရိုးဗီဇ DNA ထုတ်ယူပြီး hybridization မျိုးစပ်ပြီးတော့ ရလာတဲ့အပင်ပဲဖြစ်ပါတယ်။ ယခုအခါမှာ ခရမ်းချဉ်ကို အမှောင်ထဲမှာ စိုက်ပျိုးလို့ရအောင် ပင့်ကူရဲ့ဗီဇကိုထည့်သွင်းခြင်း၊ အေးတဲ့ဒေသမှာ စိုက်လို့ရအောင် ဆဲလ်မွန်ငါးဗီဇ ထည့်ကာ စိုက်ပျိုးလာကြသည်။ ဥပမာအားဖြင့် ဝါတွင် သီးလုံးဖောက်ပိုး တအားကိုကျရောက်ပါတယ်။ Bacillus thuringienesis က ဘတ်တီးရီးယားတစ်မျိုးပါ။ Cyt protein ဆိုတဲ့အဆိပ်ကို ထုတ်ပါတယ်။ အဆိပ်က သီးလုံးဖောက်ပိုးကို နိုင်တဲ့အတွက် ဝါမှာ BT ဗီဇကိုထည့်သွင်းလိုက်သောအခါ GMO နည်းနဲ့ စိုက်ပျိုးထားသော မျိုးစေ့တွေဝင်ရောက်လာပါတယ်။
GMO နည်းနဲ့စိုက်ပျိုးထားသောမျိုးစေ့တွေသည် ပိုးမွှား၊ မှိုရောဂါနှင့် ဗိုင်းရပ်စ်တွေကို ခံနိုင်စွမ်းရှိပြီး တခြားသဘာဝနည်းအရဖြစ်လာသော သီးနှံတွေထက် အရသာရှိကာ ပိုပြီးကြီးပါတယ်။ GMO မျိုးစေ့များသည် ပိုးသတ်ဆေးမသုံးရတော့ဘူးဆိုပေမဲ့ ပေါင်းသတ်ဆေးတော့ တအားကိုအသုံးပြုရပါတယ်။ ပေါင်းသတ်ဆေးကို နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်း အသုံးပြုနေတဲ့အတွက် ကလိုက်ဖိုစိတ် ဓာတ်ကြွင်းများက သီးနှံတွေထဲမှာ ပါဝင်နေနိုင်တယ်လို့ ကျန်းမာရေးပညာရှင်များက သုံးသပ်ထားပါတယ်။ ကလိုက်ဖိုစိတ်ဓာတ်က ကင်ဆာရောဂါကို ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ အမေရိကန်နိုင်ငံကတော့ သီးနှံတွေကိုစားသုံးလာတာ နှစ်ပေါင်း၂၀ နီးပါးရှိပြီး ကျန်းမာရေးထိခိုက်မှုမရှိဘူးလို့လည်း ဆိုလာပါတယ်။ သီးနှံများသည် ယားနာ၊ အလက်ဂျစ်ကိုတော့ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ သင့်နဲ့မတည့်တဲ့ အသီးတစ်ခုခုရှိမယ်ဆိုရင် ထိုအသီးရဲ့ ဗီဇကိုယူပြီးစပ်ထားသော သီးနှံကိုစားမိတဲ့အခါ အလက်ဂျစ်ကို ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။
သီးနှံများရဲ့ ဓါတ်မတည့်မှုသည် လူနှင့်တိရစ္ဆာန်တို့၏ ခုခံအားစနစ်အပြင် နှလုံး၊ အသဲနှင့် ကျောက်ကပ်ကို ထိခိုက်စေနိုင်တဲ့ဟု ဆိုထားကြပေမဲ့ တိကျတဲ့ဒေတာရယ်လို့တော့ မရှိ သေးပါဘူး။ စိုက်ပျိုးတဲ့တောင်သူတွေအနေဖြင့်လည်း မျိုးစေ့ကို ဈေးကြီးပေးဝယ်ရပါတယ်။ မြေဩဇာဖိုး၊ ပေါင်းသတ်ဆေးဖိုးတွေ ကုန်ကျပြီး သီးနှံထွက်လာသောအခါ ဝယ်ယူသူရှားပါတယ်။ အခင်းကို ပိုးမွှားကျရောက်လာခဲ့လျှင်လည်း တော်ရုံပိုးသတ်ဆေးနဲ့ မရတော့ပါဘူး။ ကမ္ဘာပေါ်တွင် စိုက်ပျိုးထားသမျှ၏ ပဲပုပ် ၇၈ ရာခိုင်နှုန်း၊ ပြောင်းဖူး ၃၃ ရာခိုင်နှုန်း၊ ဝါဂွမ်း ၆၄ ရာခိုင်နှုန်းသည် GMO အပင်တွေပဲဖြစ်ပါတယ်။ GMOကို အသင့်စားအစားအစာတွေမှာလည်း အများဆုံးအသုံးပြုပါတယ်လို့ တင်ပြရရင်း နိဂုံးချုပ်လိုက်ရပါတယ်။
Reference:
ဆရာမကြီးဒေါက်တာသန်းသန်းစိန်၏ GMO အကြောင်း zoom meeting ပို့ချချက်
My food Myanmar
ဆုမြတ်နိုး(BPE)
ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ကိုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။