ဘူး၊ ဖရုံ၊ သခွား၊ ဖရဲ မျိုးနွယ်တွေမှာကျရောက်တဲ့ ဖားဥမှိုရောဂါ (Powdery Mildew)

ဖားဥမှိုရောဂါက ဘူး၊ ဖရုံမျိုးနွယ်ဝင်လို့ခေါ်တဲ့ ဘူး၊ ဖရုံ၊ သခွား ၊ သခွားမွှေး၊ ဖရဲ၊ ခဝဲ တို့မှာအဓိကကျရောက်တတ်ပြီး ခရမ်းမျိုးနွယ်ဝင်၊ ပဲမျိုးနွယ်ဝင်တွေမှာလည်း ကျရောက်တတ်ပါသေးတယ်။ ဖားဥမှိုရောဂါကျရောက်ရင် အရွက်တွေမှာ ပေါင်ဒါမှုန့်ဖြူးထားသလိုဖြစ်စေပြီး အရွက်တွေသေသွားကာ အသီးအရည်အသွေးညံ့၍ အထွက်နှုန်းကို ထိခိုက်စေနိုင်ပါတယ်။

ဖားဥမှိုရောဂါလက္ခာဏာများ

- ရောဂါဖြစ်ခါစမှာဆိုရင် အရွက်တွေမှာ အဝါဖျော့ရောင် အစက်ပြောက်လေးတွေ ပေါ်လာပါမယ်။

- တဖြည်းဖြည်းနဲ့ အရွက်တွေရဲ့ အပေါ်နဲ့အောက်မျက်နှာပြင်နှစ်ခုစလုံးမှာ အဖြူရောင်အစက်ပြောက်ကလေးတွေပေါ်လာမယ်။ ရောဂါရင့်လာတဲ့အခါမှာတော့ အရွက်တစ်ခုလုံးအဖြူရောင်အကွက်ကြီးဖြစ်သွားပြီး ရွက်ညှာ၊ ရိုးတံတွေပါ အဖြူရောင်ဖြစ်သွားစေပါတယ်။

- တချို့အရွက်တွေက အဝါရောင်ပြောင်းကာ တွန့်လိမ်ခြောက်သွေ့နေတတ်ပါတယ်။

- ဖားဥမှိုရောဂါက အရွက်တွေကို အဓိကတိုက်ခိုက်တာဖြစ်လို့ အပင်ကအားနည်းလာပြီး အသီးတွေ အရွယ်မရောက်ခင် ရင့်မှည့်နေစေပါတယ်။

ရောဂါဖြစ်စေတတ်သော အခြေအနေများ

- ဖားဥမှိုရောဂါက ပူအိုက်စိုစွတ်တဲ့အခြေအနေကို ကြိုက်နှစ်သက်ပြီး ရောဂါစတင်ဖြစ်ပွားကာ ခြောက်သွေ့သွားတဲ့အချိန်မှာတော့ မှိုမျှင်တွေဖွဲ့စည်းသွားပြီး ရောဂါပျံ့နှံစေပါတယ်။

- ရောဂါလက္ခဏာက နွေအလယ်ပိုင်းနဲ့ မိုးဦးပိုင်းတွေမှာ စတင်ပေါ်လာပြီး ရင့်တဲ့အရွက်တွေမှာ အရင်ဖြစ်စေပါတယ်။ မှိုစပိုးတွေက လေဖြင့်ပျံ့လွင့်နိုင်တဲ့ မှိုရောဂါတစ်မျိုးပါ။

- ကြိုက်နှစ်သက်တဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်အခြေနေမှာဆိုရင် ရောဂါလျှင်မြန်စွာပျံ့နှံစေပြီး အရွက်အားလုံးကို ကူးစက်သွားစေပါတယ်။

- ဘူး၊ ဖရုံမျိုးနွယ်ဝင်တွေမှာ ပေါင်းပင်တွေထူထပ်နေရင်၊ အရိပ်ကျနေရင်၊ မြေဩဇာကျွေးတာများရင် ဒီဖားဥမှိုရောဂါ ကျရောက်စေတတ်ပါတယ်။

ဖားဥမှိုရောဂါကျရောက်ပြီဆိုရင် အရွက်ပေါ်မှာ အဖြူကွက်ကြီးဖြစ်ပြီးခြောက်သွားမယ်၊ အသီးတွေ အရွယ်မရောက်ခင်မှည့်စေပြီး အရည်သွေးညံ့ကာ အထွက်နှုန်းကို များစွာထိခိုက်စေပါတယ်။

ကာကွယ်နှမ်နင်းနည်းလမ်းများ

- ခံနိုင်ရည်ရှိတဲ့မျိုးကို ရွေးစိုက်ပေးသင့်ပါတယ်။

- နိုက်ထရိုဂျင်ပါတဲ့ မြေဩဇာ အလွန်အကျွံခြင်းကို ရှောင်ကျဉ်ရပါမယ်။

- အဓိကကတော့ ပေါင်းမြက်တွေကို ပုံမှန်ရှင်းပေးပြီး အပင်တွေကို လေဝင်လေထွက်ကောင်းအောင်၊ နေရောင်ရအောင် လုပ်ပေးရပါမယ်။

- အရွက်တွေပေါ်မှာ အစက်ပြောက်ကလေးတွေ စတွေ့ပြီဆိုရင် ဆာလ်ဖာပါတဲ့မှိုသတ်ဆေးတွေကို အရွက်ရဲ့အပေါ်နဲ့ အောက်မျက်နှာပြင်တွေကို ဖြန်းပေးသင့်ပါတယ်။

- ဆာလ်ဖာ( Sulphur)၊ ကလိုရိုသာလိုနေး(Chlorothalonil)၊ သိုင်အိုဖနိတ်မီသိုင်း(Thiophanate)၊ ကာဗန်ဒိုင်ဇင်(Carbendazim) စသောဆေးတစ်မျိုးမျိုးကို အညွှန်းစာအတိုင်းဖြန်းပေးသင့်ပါတယ်။

Ref; https://extension.umn.edu/diseases/powdery-mildew-cucurbits

https://www.gardeningknowhow.com/plant-problems/disease/treating-powdery-mildew-on-cucurbits.htm

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...