ပဲလွမ်းတွင်ကျရောက်တတ်သော ရောဂါများ (၁)

မြန်မာနိုင်ငံသည် အာရှတွင် ပဲလွမ်းထုတ်လုပ်မှုအမြင့်ဆုံးနိုင်ငံ ဖြစ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် ပဲလွမ်းသည် မြန်မာနိုင်ငံအတွက် စီးပွားရေးအရ အလွန်အရေးပါသောသီးနှံတစ်မျိုးဖြစ်ပါသည်။ ပဲလွမ်းတွင်ကျရောက်တတ်သော ရောဂါပိုးမွှားများကိုမကာကွယ်နိုင်ပါက အထွက်နှုန်းကျဆင်းပြီး စီးပွားရေးအရ ထိခိုက်မှုများရှိလာနိုင်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် ပဲလွမ်းတွင်ကျရောက်တတ်သောရောဂါများကိုဖော်ပြလိုက်ရပါသည်။

မှဲ့ပြောက်စွန်းရောဂါ

ရောဂါကျရောက်ပါက အရွက်များတွင် အနက်ရောင်မှ အညိုရောင်နေလောင်ကွက်များကို တွေ့ရှိရပါသည်။ ထို့နောက် အနာကွက်များသည် ပင်စည်နှင့် ရွက်ရိုးတံများအပေါ်သို့ ပျံ့နှံ့သွားတတ်ပါသည်။ စိုထိုင်းသောရာသီများတွင် အနာကွက်များသည် ပန်းရောင်စပိုးမှုန်များဖြင့် ဖုံးလွှမ်းနေတတ်ပါသည်။ ခံနိုင်ရည်ရှ်ိမျိုးများကိုအသုံးပြု၍ ကာကွယ်နိုင်ပါသည်။ အခင်းကို ပုံမှန်သန့်ရှင်းရေးလုပ်ပြီး ရိုးပြတ်အကြွင်းအကျန်များကို ဖယ်ရှားပေးခြင်းဖြင့် ရောဂါဖြစ်စေနိုင်သောအရင်းအမြစ်များကို လျှော့ချနိုင်ပါသည်။ ကလိုရိုသာလိုနေး Chlorothalonil နှင့် ကော့ပါး Copper ပါဝင်သောမှိုသတ်ဆေးများကို အသုံးပြုပေးနိုင်ပါသည်။ တမာပါဝင်သောမှိုသတ်ဆေးများကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါသည်။

ရွက်ခြောက်ရောဂါ

ရောဂါကျရောက်ပါက အပင်မှအရွက်များ ဆိုးဆိုးရွားရွားကြွေကျတတ်ပါသည်။ ပင်စည်နှင့် သီးတောင့်ပေါ်တွင် ပြင်းထန်သောအနာကွက်များကို တွေ့ရပါသည်။ ရောဂါကျရောက်မှုပြင်းထန်ပါက အပင်သေတတ်ပါသည်။ ရောဂါကင်းစင်သောမျိုးစေ့များကို အသုံးပြုခြင်းဖြင့်ကာကွယ်နိုင်ပါသည်။ မန်ကိုဇက် Mancozeb,ကလိုရိုသာလိုနေး Chlorothalonil, ဘီနိုမိုင်း Benomyl, ကာဗင်ဒါဇင် Carbendazim တို့ကို အသုံးပြု၍ ကာကွယ်နိုင်ပါသည်။

သံချေးညိုရောဂါ

ရောဂါကျရောက်ပါက အညိုရောင်မှ အနက်ရောင်ရှိသောအနာဖုများကို အရွက်၏ မျက်နှာပြင်နှစ်ခုလုံးတွင် တွေ့ရတတ်ပါသည်။ အပင်များ ညှိုးနွမ်းလာတတ်ပါသည်။ အရွက်များခြောက်လာပြီး အပင်မှကြွေကျလာတတ်ပါသည်။ Mancozeb, Maneb, ဆာဖာလ် သို့မဟုတ် ပိုတက်စီယမ်ပါဝင်သော မှိုသတ်ဆေးကို အသုံးပြုပေးရပါမည်။

ရွက်ပြောက်ရောဂါ

ရောဂါကျရောက်ပါက အရွက်၏ အပေါ်ဘက်မျက်နှာပြင်တွင် ကလိုရိုဖီးလ်များ ပျက်စီးနေသည်ကို တွေ့ရတတ်ပါသည်။ အရွက်များပေါ်တွင် ဆဲလ်သေနာကွက်များကို တွေ့မြင်ရတတ်ပါသည်။ အရွက်၏ အောက်ဘက်မျက်နှာပြင်တွင် စပိုးမှုန်များစုစည်းလာပြီး အမဲရောင်ကောဇောပြင်ကဲ့သို့ ဖြစ်နေတတ်ပါသည်။ အရွက်များဝါလာခြင်း၊ ကြွေကျခြင်းနှင့် အနီရောင်အနာကွက်များဖြစ်ပေါ်လာခြင်းတို့ကို ရောဂါလက္ခဏာအဖြစ် တွေ့မြင်ရတတ်ပါသည်။ ရိတ်သိမ်းပြီးနောက် အပင်အကြွင်းအကျန်များကို ဖယ်ရှားပေးရပါမည်။ ရောဂါကင်းစင်သောအစေ့များကိုအသုံးပြုပေးရပါမည်။ Benlate ပါဝင်သော မှိုသတ်ဆေးကို အသုံးပြုပါက အကောင်းဆုံးဖြစ်ပါသည်။

ရိုးမဲရောဂါ

ရောဂါကျရောက်ပါက မြေကြီးနှင့်ထိစပ်‌နေသော ပင်စည်သည် အရောင်ပြောင်းလာပါသည်။ ပင်စည်ပေါ်ရှိ အနာကွက်များသည် အပေါ်ဘက်သို့ တဖြည်းဖြည်းပျံ့နှံ့သွားတတ်ပြီး အရွက်များညှိုးကာ ကြွေကျလာပါသည်။ ရောဂါကျရောက်နေသော တစ်သျှူးများပေါ်တွင် အမဲရောင်မှိုလုံးငယ်များကို ထင်ရှားသောလက္ခဏာအနေဖြင့် တွေ့မြင်ရပါသည်။ ဤရောဂါကို မှိုသတ်ဆေးများဖြင့် ထိရောက်စွာကာကွယ်နိုင်ခြင်း မရှိပေ။ အော်ဂဲနစ်မြေဩဇာများကို အသုံးပြုခြင်းဖြင့်ရောဂါဖြစ်စေနိုင်သောအရင်းအမြစ်များကို လျော့နည်းစေပါသည်။

ဖျူစေရီယမ်ပင်ညှိုးရောဂါ

ရောဂါကျရောက်ပါက အပင်၏ကြီးထွားမှုများ ရပ်တန့်သွားပါသည်။ အခြေအရွက်များဝါလာပြီး ဆဲလ်သေနာကွက်များ ဖြစ်ပေါ်လာတတ်ပါသည်။ အမြစ်ပေါ်တွင် နီညိုရောင် သို့မဟုတ် အမဲရောင်အစင်းကြောင်းများကို တွေ့မြင်ရတတ်ပါသည်။ ကြာလာသောအခါ ၎င်းအစင်းကြောင်းများ စုစည်းလာပြီး အနာကွက်များအဖြစ် ဖြစ်ပေါ်လာကာ အထက်ဘက်သို့ ဆက်လက်ပျံ့နှံ့သွားပါသည်။ စိုက်နည်းပျိုးနည်းစနစ်များဖြင့် ကာကွယ်နှိမ်နင်းနိုင်ပါသည်။ မြေကွက်တစ်ခုတွင် ငါးနှစ်ကာလ၌ တစ်ကြိမ်ထက်ပို၍ မစိုက်ပျိုးသင့်ပါ။ မျိုးစေ့များကို မစိုက်ပျိုးမီ မှိုသတ်ဆေးလူးနယ်၍ စိုက်ပျိုးပေးရပါမည်။ မြစ်ဖုနီမတုတ်များသည်‌ ရောဂါခံနိုင်ရည်ကို‌ လျော့နည်း‌စေတတ်သဖြင့် ၎င်းတို့ကျ‌ရောက်မှုရှိမရှိကို စစ်ဆေးပေးရပါမည်။

ဖားဥမှိုရောဂါ

ရောဂါကျရောက်ပါက အရွက်၏ အပေါ်ဘက်မျက်နှာပြင်တွင် အဖြူရောင်ပေါင်ဒါမှုန့်များကဲ့သို့သော ဖားဥမှိုများကို တွေ့မြင်ရတတ်ပါသည်။ အရွက်များပေါ်တွင် ဆဲလ်သေနာကွက်များ သို့မဟုတ် အညိုရောင်အနာကွက်များကို တွေ့မြင်ရပါသည်။ ပင်ကြာ၊ တန်းကြားအကွာအဝေးကို ကောင်းစွာထား၍ စိုက်ပျိုးပေးရပါမည်။ အပင်များအတွင်း လေဝင်လေထွက် ကောင်းစွာရရှိစေခြင်းဖြင့် ရောဂါကျရောက်မှုကို လျော့နည်းစေပါသည်။ ကလိုရိုသာလိုနေး Chlorothalonil, မန်ကိုဇက် Mancozeb, ဘီနိုမိုင်း Benomyl တို့ကို အသုံးပြုပေးရပါမည်။

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...